Tímarit Máls og menningar - 01.05.1955, Side 81
UMSAGNIR UM BÆKUR
ars, Brimhenda, stórsnjöll ævisaga torf-
skurffarmannsins í Grýtubakkaþorpi. Þetta
er stutt saga, 66 blaðsíður, en þar hefur
höfundinum tekizt vel aff gera asklok sögu-
hetjunnar aff himni sínum — og lesandans.
Heimurinn utan Grýtubakkaþorpsins er
honum álíka fjarlæg og óraunveruleg ver-
öld og Mararbotn. Ef til vill er höfundur
hér aff lýsa af ásettu ráði öriögum þeim sem
hafa hrjáff helzt til mörg börn íslenzku
þjóðarinnar og hindraff þau frá þeim afrek-
um sem hæfileikar stóffu til. En hvorki hér
né annars staðar hjá Gunnari Gunnarssyni
örlar á dýpri skilning á rökum slíkra ör-
laga en aff þau séu ásköpuff eða meðfædd,
og engin tímabundin saga Gunnars gerist
nær nútímanum en á árum heimsstyrjald-
arinnar fyrri. Þaff skyldi þó aldrei vera aff
framhald Urðarfjöturs sæi ekki dagsins
ljós vegna þessarar afstöffu höfundarins til
samfélagsins, aff þaff sé ofviða verkefni aff
koma saman eðlilegu framhaldi Sálumessu
— sem mundi alveg ná til nútímans — og
skoffunum höfundarins á samtíma sínum?
— En í verkum eins og Brimhendu kemur
ekki til greina neitt þvílíkt uppgjör viff til-
veruna. Ef þessi tilgáta mín er röng ætti
hún aff vera skáldinu heldur hvöt til aff
snúa sér rösklega aff framhaldi Urffarfjöt-
urs. *
Ytri frágangur þessara þriggja binda er
góffur, — utast en ekki innst. Prentvillur
eru til lýta margar í þeim öllum, og við
slíkt sagnasafn sem Fjandvini á að hafa
registur, þaff sér hver heilvita maður í
hendi sér, það hefði komizt á auffu síðuna
á undan eftirmála höfundar (eftirmála sinn
kallar hann Vinafagnað). Og því í ósköp-
tinum eru allar línurnar í klausunni frá út-
gáfufélaginu aftan á aðaltitilblaffi tveggja
síffustu bindanna skemmdar? Annars er
enn sem jafnan fengur aff eftirmála höf-
undar við rit sín. Þó að stíll Gunnars á
móffurmáli sínu sé ef til vill ekki fastur, er
hann sérkennilegur, orffa- og setningaskip-
an sem fáir affrir, en stíllinn er hrjónóttur
eins og landslagiff sem hann lýsir.
Árni BöSvarsson.
IndriSi G. Þorsteinsson:
79 af stöðinni.
ISunnarútgáfan.
Fyrsta skáldsaga ungs höfundar. Reykja-
víkursaga, nútímasaga, saga af ástarævin-
týri atvinnubílstjóra.
Höfundurinn hefur öðlazt sína listrænu
reynslu í starfinu (?) — effa að minnsta
kosti hún heldur. Umhverfið er þar, hann
þekkir sitt fólk, þaff hefur samúff höfundar
og þess vegna lifir þaff og lesandinn kynn-
ist því.
Þetta er ekki saga mikilla viðburða effa
víðs útsýnis en atvik hennar eru sönn og
hún lýsir á sinn ástríðulausa og nokkuff
stuttaralega hátt eigi skammt inn í mann-
anna hjörtu.
Ragnar Sigurðsson, ungur efnismaður —
kannski skáld — á ekki margra kosta völ í
höfuðborg sinni: gamlan bfl, kunnáttu sína
aff aka honum, dálítið lánstraust til að eign-
ast hann og affstæffur til aff hagnast svolít-
iff á ólöglegri brennivínssölu, til aff geta
staðiff í skilum með afborganir. Farþegar
hans eru oft fylliraftar, kanar og innbomir
menn, og atferli þeirra er ekki alltaf sem
prúðast, en hann æðrast ekki þó hann þurfi
að dangla ofuriítið í hausinn á þeim meff
flórreku eða halda þeim aff æla — það er í
faginu. Og hann eignast góða félaga og
einn vin.
Svo lendir hann í þessu ástarævintýri meff
bransafrú — síðar ekkju — og þá verður
jafnvægi hans hættara en í viðskiptunum
við farþegana, því hann er ekki „sexridden"
191