Tímarit Máls og menningar - 01.12.1957, Blaðsíða 113

UMSAGNIR UM BÆKUR
veffurfregnimar á sem styztan og nákvæm-
astan hátt hefur gaman að orðatiltækjum
um veðriff og eru mörg þeirra töm á tungu.
Hann virðist kunnugur innstu lögmálum
máls og vifffangsefnisins.
I þessum frásögnum verður allt skýrt og
augljóst: Oldurnar, lægffirnar, hitamæling-
arnar, uppgufunin, döggfallið, fellibyljir,
flófföldur, teikn á himni, skruggan. Hér er
mikill náttúruskoðari.
Þegar hann vitnar í bókmenntirnar, sýnir
liann okkur margt af því sem viff vissum
ekki frá sjónarmiði náttúruskoðara. Sér-
staklega er skemmtilegur kaflinn um veffur-
farslýsingarnar í Sjálfstæðu fólki, Alda-
söngur Bjarna skálda skoffaður. Frásögnin
af Þór og Hrungni fær líf.
Þeir sem þekkja Pál Bergþórsson eru
ekki hissa á menntun hans og því hversu
ljóst hann sér hlutina. Þessar veðurathug-
anir sem nú eru á eina bók komnar til þess
að lesa þær sem lesningu eru alþýðlegt
fræffslurit, aðgengilegt og skemmtilestur.
Mér finnst óprýða frásögnina aff segja allt-
af mynd nr. hitt og þetta. Myndirnar em
hvortsemer útskýrffar og les maður þær
skýringar.
Þessi sérstæffa bók er ef til vill merki-
legri en við gerum okkur ljóst fyrir þá sök
aff veffurfregnimar eru orffnar stuttaraleg-
ar, nákvæmar skýrslur eins og við fáum þær
daglega til okkar. En í þessari bók er okkur
gefin ný innsýn inn í stórfenglegan sjónleik
daglegs Hfs.
D. V.
Lönd í ljósaskiptum
eftir Rannveigu Tómasdóttur.
ndravert er þaff liversu hleypidóma-
laus þessi langförula kona er og fljót
aff sjá hvaff er affalatriðiff í frásögn. Sjálf
setur hún sig í flokk með förufólki. Farandi
menn og konur vita margt um góðbúin sem
þau gista.
Frásagnirnar frá Kína, Ráðstjómarríkj-
unum og Egyptalandi færa hana nálægt
Ara fróffa, er hann sagðist vilja hafa þaff er
sannara reyndist. — Til þeirra er gjarnan
vilja fræffast hlut- og hleypidómalaust beini
ég nú orðum mínum — segir hún í einni
frásögninni.
Eitt höfum viff lengi vitað, að heimskt er
heimaalið barn, en margan víðreistan
manninn höfum viff hitt sem hefur ekki það
sama næmi og eftirtekt og þessi langförull
„aff allir séum viff, er aff innsta kjarnanum
kemur, eins í sorg og gleði, affeins hin ytri
skel og siðir eru ólíkir," segir hún. Eða rek-
ur mann ekki í rogastans, er jafn ópólitísk
kona og hún segir frá Kína vorra tíma og
getur þess aff „hér heima höfum við haft
frekar óljósar fregnir af þessu fjarlæga
landi en þaff sem hér hefur helzt þótt frétt-
næmt hefur nær allt veriff á eina bókina
lært, flest illt en fátt gott.“ Svona mæla
ekki nema djörfustu menn nú á dögum,
það lýsir sannsögli hennar.
Það er vandi aff segja ferðasögu án þess
persóna þess sem segir komi í ljós, en þessi
sagnaþulur gefur ekkert effa mjög lítið af
sjálfri sér, þaff er helzt í einstöku samtali
viff fólk útí heimi og þá einungis til að
bregða birtu á fólkiff, ekki sig. Hún er al-
gjörlega objektív, áhorfandi. Þekking henn-
ar á fornlist og fornmenningu er örugg og
vífftæk.
Þarna eru saman komnar miklar lýsingar
á þjóðum og þjóðlífi, voldugum landbreið-
um, menningu ríkja, siðum og ekkert það
sem máli skiptir virffist fara framhjá aug-
um förukonunnar. Áfram líður hin sama
innlifaffa frásögn aff jafnaffi eins og straum-
ur. Einna bezt finnst mér Rannveigu takast
upp þar sem hún lýsir Níl og er frásögnin
spretthörð og spennandi.
303