Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.09.1967, Qupperneq 16

Tímarit Máls og menningar - 01.09.1967, Qupperneq 16
Tímarit Máls og menningar ytri tákn breytinga sem liggja miklu dýpra og eiga sér margvísleg tildrög. Astæðurnar eru bæði erlendar og innlendar. Heimurinn hefur ekki stað- ið í stað á þessari öld, og hví skyldi þá ljóðformið hafa gert það? Þó að ekki sé litið nema yfir síðustu áratug- ina, frá fyrri heimsstyrj öld, hafa bylgjurnar risið hver af annarri og straumaköstin á hafi mannfélagsins, hyltingar og gagnbyltingar, sósíal- ismi, fasismi, ný heimsstyrj öld; þjóð- frelsishreyfingar vakið löndin, kalda stríðið, átökin í ótal myndum, dulin og opinská milli sósíalisma og heims- valdastefnu, milli þjóðfélagsstétta. Eða þá byltingarnar í tækni og vís- indum sem umskapað hafa lífshætti heilla þjóða, hinir nýju aflgjafar, raf- orkan, kjarnorkan, eins og veröldin slegin töfrasprota, flugtæknin, sjálf- virknin, allt þetta er sýnir mannkyni öllu í tvo heimana og setur því úr- slitakosti: tortímingu eða nýja dýrð- ardaga. Hví skyldu ekki Ijóðformin sem lífsformin byltast og breytast? Eða kvikmyndatæknin á þessari öld? Er það furða þótt hún hafi haft áhrif á aðrar listgreinar? Innanlands var þjóðfélagið sam- tímis að gerbyltast, eins og ástæðu- laust er að rekja: hið gamla Island hvarf í skuggann, heimurinn komst í brennidepil, lagði jafnvel hramm sinn á landið, nýir þjóðhættir gerj- ast, íslenzkt og erlent skellur í harða straumröst, margvíslegar lífsskoðan- ir blandast, áhrif berast úr mörgum áttum, togast á um hverja fjölskyldu, hvern einstakling, um þá fullorðnu hvað þá æskuna. Aldrei í sögu ís- lands hefur gerzt neitt líkt. Það vakna spurningar um sjálfa tilveru og fram- tíð jrjóðarinnar. Eða hver verður hin nýja þjóð á íslandi? Og hvað er þá eðlilegra en vakni um leið spurning- ar um Ijóðið? Við þessar nýju aðstæður komast skáldin í mikinn vanda. Hvar geta þau átt fótfestu í umbyltum heimi? Eiga þau annars kosti en breytast með tímunum? Varðar mest til allra orða undirstaðan rétt sé fundin, kvað höfundur Lilju. Þá undirstöðu er ekki að finna í ]>j óðfélagi sem um- turnast í sífellu og tízkuáhrifin sækja að úr mörgum áttum. Að standa sig í veruleikanum er að rísa móti ofur- efli og ekki að undra þó skáldin finni til vanmáttar. Reyndar fer allt eftir því í hvaða ljósi menn sjá skáldskap- inn eða hversu háleitt hlutverk menn ætla honuni, eða hvern lilut skáldin ætla sér sjálf í samtíðinni. Ljóðabækurnar sem að framan er getið gefa auðvitað enga heildar- mynd af nútíma Ijóðagerð, en af þeim sésl þó greinilega, bæði í efn- isvali og formi, að skáldin eru í vanda og vita óljóst hvar þau standa eða hvert stefnir. Sú ein ályktun verður dregin að Ijóðlistin sé í deiglu, að tök hennar á veruleikanum séu harla veik en ýmsar leiðir reynd- 110
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.