Tímarit Máls og menningar - 01.09.1967, Blaðsíða 110

Tímarit Máls og menningar
jöfnn engan þátt í stjómmálalífinu, liann
vaknar ekki til virkrar meðvitundar og
hefur ekkert frumkvæði af sjálfsdáðum.
Þetta hefur dregið marga dilka á eftir sér,
jafnvel á sviði hermála. Það er ofur auð-
velt að rækta þjóðernis-lýðskrum; en það
kemur engan veginn í staðinn fyrir raun-
hæft átak til þjóðareiningar eða ósvikna
lýðkvaðningu gegn lénskum afturhalds- og
sundrungaröflum. Við þóttumst sjá það
áðan hvernig óhóflegt traust á einum leið-
toga ofurseldi í raun og veru örlög Araba-
ríkjanna íhlutun stórveldanna og höppum
og glöppum milliríkjamakksins.
Svo við vikjum ajtur að ísrael, hvernig
hyggst það notfœra sér sigurinn? Hvemig
hugsa Israelsmenn sér jramtíðarhlutverk
sitt í þessum heimshluta?
Jafn þversagnakennt og það sýnist, koma
Israelsmenn nú fram í gervi Prússa Aust-
urlanda nær. Þeir hafa nú unnið sigur í
þrem styrjöldum við granna sína Araba.
A sama hátt unnu Prússar sigur á öllum
nágrönnum sínum fyrir hundrað árum,
Dönum, Austurríkismönnum og Frökkum.
Sigurgangan ól upp í þeim óbifandi traust
á þeirra eigin atorkusemi, blinda trú
á herveldi þeirra, þjóðrembing og fyrir-
litningu á öðrum þjóðum. Ég óttast að
svipuð úrkynjun — því hvað er þetta annað
en úrkynjun? — kunni að grafa um sig í
pólitískri skaphöfn ísraelsmanna. En sem
Prússland Austurlanda nær getur Israel
ekki orðið annað en léleg skopstæling af
fyrirmyndinni ...
Þjóðverjar hafa lýst reynslu sinni með
þessum beisku orðum: Man kann sich tot-
siegen“, „Sigurinn getur gengið af mönn-
um dauðum". Þetta hefur orðið hlutskipti
Israelsmanna. Þeir hafa bitið í miklu
stærra stykki en þeir geta gleypt. Á her-
numdu svæðunum og í ísrael býr nú ná-
lega hálf önnur milljón Araba, ríflega 40
hundraðshlutar allra íbúanna. Ilyggjast
Israelsmenn reka af höndum sér allan
þennan fjölda Araba til þess að geta haldið
hinum hemumdu landsvæðum „tryggilega".
Af því mundi hljótast nýtt flóttamanna-
vandamál, sýnu háskalegra og víðtækara en
hið gamla. Ilyggjast þeir þá láta her-
numdu svæðin af hendi? Nei, segja flestir
leiðtoga þeirra. Ben Gurion, hinn illi andi
ísraelsks þjóðrembings, hvetur til stofnun-
ar „arabísks Palestínuríkis“ á bökkum
Jórdans, sem yrði ísraelskt vemdarríki.
Geta Israelsmenn vænzt þess að Arabar
viðurkenni slíkt verndarríki? Að þeir berj-
ist ekki gegn því með oddi og egg? Eng-
inn stjórnmálaflokkur í ísrael er einu
sinni reiðubúinn til að íhuga stofnun tvf-
þjóðaríkis Araba og Israelsmanna. Meðan
svo standa sakir hefur fjöldi Araba „leiðzt"
til að hverfa frá heimkynnum sínum við
ána Jórdan, og þeir sem héldu kyrru fyrir
hafa sætt langtum verri meðferð en Araba-
minnihlutinn í Israel sem haldið var í her-
greipum um 19 ára skeið. Já, þessi sigur
er meira ólán fyrir Israel en nokkur ósigur.
I stað þess að treysta öryggi þess hefur
hann gert það stórum ótryggara. Ef ísra-
elsmenn óttast í raun og veru hefnd og út-
rýmingu af hendi Araba, hefur atferli
þeirra verið því líkast sem þeir vildu breyta
grýlu í áþreifanlega og yfirvofandi hættu.
Hejur sigur Israels orðið Bandaríkjunum
til verulegs ávinnings? Hejur hann örvað
ídeólógíska sókn Bandaríkjanna í Afríku
og Asíu?
A vissu augnabliki, er vopnahlé komst á,
voru horfur á að ósigur Egypta mundi hafa
í för með sér fall Nassers og upplausn
þeirrar stjórnarstefnu sem við hann er
kennd. Ef það hefði gerzt, hefðu Austur-
lönd nær áreiðanlega færzt aftur inn á
áhrifasvæði Vesturveldanna. Egyptaland
kynni að hafa orðið svipuðum öflum að
bráð og Ghana eða Indónesía. Málin sner-
ust samt ekki á þann veg ...
204