Tímarit Máls og menningar - 01.09.1967, Page 39

A Halýsbökkum
Nokkrum kvöldum síðar situr förumaður í gistihúsi í Sívas og hlustar á
segulbönd sín; þá stendur fyrr en varir gapafenginn strákur votútslegur í dyr-
um, spyr flumúsa hvort ég sé sá útlenzkur maður sem sitji á þingum við
Sirkassa hér nærsveitis og leggi stund á mál þeirra. Ég anza heldur seint og
önuglega, svara þó að svo sé. Strákur segist þá vera frá lögreglu staðarins til
þess að banna mér að samneyta þessu fólki, en þó einkanlega að leggja eyrun
við málfari þess. Ég bið fólann aldrei þrífast, kvað það seint mundu verða sið
grammaticorum að gegna pólitíum, læt hann út.
Um morguninn eftir sit ég í matsal gistihússins og bíð eftir aðstoðarmanni
mínum, skólapilti úr héraðinu. Þá veður inn snöfurlegur maður ábúðarmik-
ill; hann hefur túlk með sér til hægri vika. Hann ítrekar enn að leynilög-
regla tyrkneska ríkisins banni mér allt samneyti við Sirkassa sem hann kall-
ar svo; segir mér síðan að fylgja sér.
Leynilögregla ríkisins er sambýlingur amtmanns, er annar til húsa á neðstu
hæð, annar uppi á lofti. Mér er fyrst vísað inn í stórt herbergi; þar eru fyrir
nokkrir dólgslegir briljantíngæjar, hanga sumir ofan í hendurnar á sér jórtr-
andi, sumir liggja með lappirnar uppi á borði lesandi í lituðum myndablöð-
um, kókakólaflaska hjá, sígarettan lafandi í munnvikinu; það dylst engum
hver hér er fyrir skólahaldi. Uti við dyr sitja tveir bændur á trébekk fjötraðir
saman, þrír hermenn með alvæpni standa yfir þeim.
Ég kannast nú óðara við einn af innanhússmönnum; fyrir fám kvöldum
hafði ég setið hjá nokkrum kunningjum mínum á veitingahúsi; ég sé þá ekki
betur en maður nokkur heldur heimlæðulegur sé að pota sér og reyni að
koma sér þar fyrir sem hann geti heyrt á tal okkar; félaga mína setti heldur
nljóða, en mér, einfeldningnum, datt ekki annað í hug en þetta væri vanaleg
tyrknesk sveitamennska og forvitni. Nú situr skálkurinn hér.
Eftir drykklanga stund er mér bent að koma inn í annað herbergi. Þar sit-
ur maður við borð, fyrirliði í leynilögreglunni, ekki ólíkur íslenzkum ráð-
herra í vexti, digur og sigalegur, bollar á hverjum hnúa, bolurinn allur und-
inn og knýttur, upplitið lómslegt; hann skýtur yggldum augum og rýtir fólsku-
lega þegar ég býð góðan dag.
Ég beiðist nú skýringa á tiltekjum lögreglunnar; segist vera hingað kom-
mn með meðmælum sendiherra landsins hjá ríkisstjórn minni, utanríkismála-
ráðuneytið í Ankýru hafi greitt götu mína á allar lundir og amtmaður hér-
aðsins verið mér til hjástoðar í hvívetna. Hefði mig sízt grunað að yfirvöld
þessarar kurteisu þjóðar byðu fólki til sín, en létu síðan handtaka það fyrir
þá sök eina að tala við landsmenn.
133