Tímarit Máls og menningar - 01.12.1971, Side 71

Hinn jákvœSi og Hinn neikvœSi
Mundi ég ekki setjast
Væri ég veikur?
Þögn. Drengurinn sezt.
stúdentarnir ÞRÍR: Við skulum segja kennaranum það. Kennari, þegar við
inntum þig áðan eftir drengnum sagðirðu hann væri bara þreyttur að
ganga fjallið. En núna er honum kynlega brugðið. Hann er reyndar setztur.
Það er skelfilegt að segja það, en frá fornu fari ríkir hér sú mikla venja:
að þeim sem ekki komast lengra sé hent í gilið.
kennarinn: Hvað, viljið þið henda drengnum í gilið?
STÚDENTARNIR ÞRÍR: Já, það viljum við.
KENNARINN: Mikil er sú venja. Ég get ekki staðið fast á móti henni. En þessi
mikla venja mælir líka svo fyrir að maður skuli spyrja hinn sjúka hvort
rétt sé að snúa aftur vegna hans. Ég her heill þessa drengs fyrir brjósti. Ég
skal ganga til hans og skýra honum af varfærni frá þessari miklu venju.
STÚdentarnir ÞRÍR: Blessaður gerðu það!
Þeir skipa sér þannig að andlitin snúa saman.
STÚDENTARNIR ÞRÍR, STÓRI KÓRINN:
Við skulum spyrja hann (þeir spurðu) hvort hann vilji
Að við snúum aftur vegna hans.
En jafnvel þótt hann vilji það
Skulum við (skulu þeir) ekki snúa aftur
Heldur kasta honum í gilið.
kennarinn er kominn til drengsins niðurí herbergi 1: Taktu nú vel eftir! Frá
fornu fari ríkja hér þau lög að þeim sem hefur orðið sjúkur í svona leið-
angri skuli hent í gilið. Hann deyr þegar. En venjan mæiir líka svo fyrir að
maður skuli spyrja hinn sjúka hvort rétt sé að snúa aftur vegna hans. Og
venjan mælir svo fyrir að hinn sjúki svari: Þið skuluð ekki snúa aftur.
Stæði ég í þínum sporum mundi ég fúslega deyja.
drengurinn: Ég skil.
KENNARiNN: Viltu að við snúum aftur vegna þín? Eða ertu sáttur við að þér
sé hent í gilið, einsog hin mikla venja ákveður?
drengurinn þegir á meðan hann hugsar: Nei. Ég er ekki sáttur við það.
kennarinn kallar inní herbergi 2: Komið hingað niður! Hann svaraði ekki
í samræmi við venjuna!
stúdentarnir þrír á leið niðurí herbergi 1: Hann svaraði nei. Við drenginn:
Hversvegna svaraðir þú ekki í samræmi við hina miklu venju? Sá sem hef-
261