Tímarit Máls og menningar - 01.07.1976, Side 65

Maður rósarinnar
í efa það sem ég ætla að trúa yður fyrir, og ég bið yður öðru fremur að
brosa ekki að mér. Ég hef þráfaldlega reynt að skrifta fyrir öðrum trú-
boðum, en þeir hafa vísað mér frá sér með hlátri eftir fyrstu orðin, eins
og ég væri truflaður maður. Þetta olli mér sárri raun. Nú geri ég síðusm
tilraun, og fari hér sem annars staðar, þá er ég sannfærður um að engin
lausn er til, og ég fel mig mínum vítiskvölum.
Tal mannsins var órólegt, en engu að síður mælti hann af mikilli festu.
Faðir Espínoza hafði sjaldan heyrt nokkurn mann tala á svipaðan hátt.
Þorri þeirra, sem skriftuðu meðan á trúboðinu stóð, voru ruddalegir óbreytt-
ir menn, sem þekktu engin vandamál og sögðu einvörðungu frá almenn-
um syndum, venjulegum dólgshætti eða lauslæti, og voru á engan hátt
áhugaverðir andlega. Espínoza svaraði og sagði það sama og við aðra, sem
ræddu við hann:
Láttu samvisku þína ráða, og ég mun leggja mig fram við að líkna þér.
Treystu mér eins og bróður.
Maðurinn dró nokkuð við sig, áður en hann hóf játninguna. Það var
engu líkara en hann óttaðist að ljúka upp leyndarmálinu mikla, sem hann
kvaðst varðveita í hjartanu.
Talaðu.
Maðurinn fölnaði og horfði fast á föður Espínoza. Svört augun glóðu
í rökkrinu, eins og augu fanga eða augu geðveikra. Því næst laut hann
höfði og tautaði milli tanna:
Ég hef smndað og þekki leyndardóm svartagaldurs.
Faðir Espínoza ók sér undrandi yfir að heyra þessi einkennilegu orð,
og hann leit forvitinn og skelfdur á manninn. En maðurinn hafði lyft
höfði og horfði rannsakandi í andlit munksins í leit að áhrifunum, sem
orðin kynnu að hafa vakið. Undrun trúboðans varði örskamma stund.
Hann róaðist þegar í stað. Þetta var ekki í fyrsta sinn sem hann heyrði
þvílík orð eða svipuð. Chíloteeyjamar og Osorno voru á þessum tíma fullar
af galdrakörlum, töframönnum og seiðskrötmm. Espínoza svaraði:
Sonur minn, mig furðar ekki að prestarnir, sem hlusmðu á áður sögð
orð, skuli hafa álitið þig vera geðsjúkan mann og neitað að hlusta á fram-
haldið. Trú vor fordæmir harðlega þannig iðkun og slíka trú. Og ég verð
að segja þér, sem prestur, að þetta er alvarleg synd. En sem maður segi ég,
að þetta sé lygi og heimska. Svartigaldur er hvorki til né heldur sá maður,
sem gemr gert eitthvað andstætt eðli náttúrunnar og vilja Guðs. Fjölmargir
menn hafa játað mér þessu sama. En þegar til kastanna kom, að þeir sönn-
159