Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.07.1976, Síða 48

Tímarit Máls og menningar - 01.07.1976, Síða 48
Tímarit Máls og menningar um sólina, og saga Nýjunar-tímans er einungis mikill stigi, þar sem kon- ungar steypast sífellt hver af öðrum af efsta þrepi niður í myrkrið. Það er ekkert til nema Véiin Mikla, en hún er sjálf ekki annað en grimmur og hörmulegur ærslaleikur. Ríkarður þriðji vísar fram til Hamlets. Ríkarður annar er harmleikur þess sem verður reynslunni ríkari. Þegar að því er komið, að konungi þeim, sem sviptur var völdum, er hrundið niður í myrkrið, öðlast hann mikilleik Lés konungs. Því Lér konungur er, einsog Hamlet, einnig harmleikur sam- tímamanna Shakespeares, stjórnmála-harmleikur mannmetastefnu Nýjunar- tímans, harmleikur um heiminn, sviptan blekkingunum. Hægt, þrep af þrepi, gengur Lér konungur niður stigann mikla, til að kynnast allri grimmd heimsins sem hann hafði eitt sinn stjórnað en ekki þekkt, og til að tæma hið beiska full í dreggjar. Ríkarði öðrum er skyndilega hrundið með hrotta- skap niður í myrkrið. En með honum hlýtur öll skipan lénsvaldsins að hrynja. Það var ekki aðeins að Ríkarður væri sviptur völdum. Það var sólin sem hætti að snúast kringum jörðina. Já, spegilinn! í honum les ég helzt. Ekki' ennþá dýpri hrukkur?! hefur sorgin slegiS í andlit mér svo mörg þung högg og ekki dýpri sár? O, svika-spegill! þú smjaðrar einsog allir sem mér fylgdu á meðan vel gekk. Var það þetta andlit, sem veitti dag hvern tíu þúsund mönnum vist sinnar hallar? Var það þetta andlit, sem litið var með ofbirtu einsog sólin? andlit, sem horfði hvasst á margan glóp, en hneigði sig loks fyrir Bolbekkingi? Brothættur er sá ljómi, er um það leikur: andlitið brothaett sjálft, sem ljóminn sá. (Hann grýtir speglinum á gólfið.) Því þarna' er það, hrokkið í hundrað brot. Nem, þögli kóngur, lærdóm þessa leiks, . . . (RikarSur annar, IV, 1) Harmleikurinn um Ríkarð annan hefur farið fram á efsta þrepinu. Meg- in-leikatriði Ríkarðs þriðja eru sýnd á lægri þrepunum, á leið aðalpersón- unnar upp eftir. Enginn harmleikur er án vitundar. Harmleikurinn hefst um leið og konungurinn öðlast vitund um gang Vélarinnar Miklu. Það getur orðið þegar hann verður henni að bráð, eða þegar hann starfar sem 142
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Tímarit Máls og menningar

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.