Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1997, Qupperneq 78

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1997, Qupperneq 78
HELGl HÁLFDANARSON önnur hér en þar. Eðlilegast er að gera ráð fyrir, að Hamlet haldi upptekn- um hætti, og sé lesandi á rangli sínu um hallargöngin. Því þó að mest af þessum hugleiðingum sé útí hött í eintali Hamlets, ættu þær sem bezt heima í lestrarefni hans. - En sé það rétt, að höfundur hafi ætlað Hamlet að lesa þessar línur, hversvegna er þá ekki tekið fram í frumtexta, að hann komi inná sviðið með bók í hendi, einsog í 2.2.? Þar er því til að svara, að allar slíkar leikbendingar eru mjög á reiki í ýmislegum útgáfum, og afar naumar í þeim elztu; og í sjálfri útgáfunni frá 1605 (Q2) er þess hvorki getið hér né í 2.2. að Hamlet sé með bók; á báðum stöðum stendur einungis: Enter Hamlet. í Örkinni (F, frá 1623) er í 2.2. bætt við: reading ona Booke, vegna þess að drottningin segir um leið, að þarna komi Hamlet lesandi, og Póloníus spyr hann síðan, hvað hann sé að lesa. Þetta hafa svo síðari útgefendur tekið eftir. í 2.2. er þess engin von að Hamlet lesi eftir að hann er kominn inn á sviðið, því þá grípur Póloníus hann glóðvolgan um leið og hann birtist. Hinsvegar er það naumast boðlegt 1 3.1., hvaða brögðum sem leikstjórar beita, að hann verði ekki samstundis var við Ófelíu, sem Póloníus beinlínis otar í veg fyrir hann, nema gert sé ráð fyrir að hann komi lesandi einsog í fyrra skiptið. Og þarsem honum er ætlað frumkvæðið í þetta sinn, og enginn verður þessvegna til að fipa hann, þá heldur hann áfram lestrinum inni á sviðinu; og er þess þá ekki að vænta, að hann komi auga á Ófelíu, fyrr en hann hefur lokað bókinni, og er tekinn til að leggja útaf textanum með sín eigin málefni bakvið eyrað. - Á texta útgáfunnar Q1 þykir að vísu lítið mark takandi; en sú útgáfa tæki hér af öll tvímæli, því að þar er konungurinn látinn segja, þegar Hamlet kemur inn, í 3.1.: „Sjá hvar hann kemur niðursokkinn í bók.“ Ástæðan til þess, að sú talgrein var síðar niður felld, var að sjálfsögðu sú, hve slík endurtekning á talgrein drottningar í 2.2. fór illa. Á þennan textastað bendir einn fremsti Shakespeares-sérfræðingur þessarar aldar, dr. G.B. Harrison, í Hamlets- útgáfu sinni, og ályktar, að hér sé Hamlet enn að lesa í bókinni góðu frá 2.2. og hugleiða efni hennar; enda segir hann, að það sé sennilegasta skýringin á sjálfsmorðs-eintalinu, og þessvegna verði hann ekki Ófelíu var. Sjálfsagt mundu flestir fallast á það með Brandesi, að „bókin“ sú arna muni vera eftir Shakespeare; og feginn vildi víst margur fá að blaða ögn í þeirri skræðu! (1970) 4.2.26. „Ltkið er í skugga konungs, og konungur er skuggi líksins. Konungur er sem annar - “ í frumtexta stendur hér: „The body is with the king, but the king is not with the bodyT Þetta tilsvar Hamlets hefur reynzt harla torskilið. Helzt hefur það verið skýrt svo, að líkið sé hjá hinum látna konungi, en sá konungur reiki nú um án líkams; eða að Kládíus konungur 76 TMM 1997:4
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.