Gerðir kirkjuþings - 1996, Side 254
prestssetur verði í umsjá prestssetrasjóðs og að ákveðnar kirkjujarðir verði ekki seldar
nema að fengnu samþykki kirkjuþings og héraðsfunda.
Efni frumvarpsins er í samræmi við þá meginniðurstöðu er kirkjueignanefnd
kynnti á kirkjuþingi 1994 og fjárhagsnefnd þingsins tók undir."
Kirkjueignanefndin óskaði eftir viðbrögðum eða gagntillögum viðræðunefndar
ríkisins sem fyrst. Þá kynnti ég þessa tillögu á fundi með fjárhagsnefnd kirkjuþings 23.
október 1995, en bað jafnframt um að hún yrði ekki til opinberrar umfjöllunar á þinginu
þar sem viðræðunefnd ríkisins væri ekki búin að birta viðbrögð sín.
Leið nú og beið, og þrátt fyrir nokkurn þrýsting af okkar hálfu, var ekki unnt að
halda fund nefndanna fyrr en þann 29. febrúar. Á þeim fundi var farið yfir tillögurnar og
þær ræddar fram og til baka. Við gerðum viðræðunefnd ríkisins það Ijóst, að
niðurstaða í þessar viðræður yrði að fást sem fyrst. Það viðhorf var einnig kynnt dóms-
og kirkjumálaráðherra. Viðræðunefnd ríkisins óskaði eftir fresti til að móta viðbrögð sín
og gagntillögur; á það var fallist og var fundur ákveðinn 10. apríl. Þegar nær dró
óskaði formaður viðræðunefndar ríkisins eftir fresti, þar sem ekki hefði verið unnt að
vinna í málinu. Það var svo ekki fyrr en þann 20. september síðastliðinn að
sameiginlegur fundur var haldinn. Þá kom á daginn, að viðræðunefnd ríkisins hafði
ekki enn mótað skýrar gagntillögur. Enn var því fjallað um tillögu okkar; við hana
gerðu viðmælendur okkar margvíslegar athugasemdir. í fundarlok var óskað eftir því,
aö viðræðunefnd ríkisins kæmi nú fram með áþreifanlegar gagntillögur á grundvelli
þeirrar forsendu, að prestlaun verði í framtíðinni tengd með einhverjum hætti þeim
höfuðstól sem kirkjujarðirnar eru og voru, sbr. löggjöfina frá 1907. Á fundinum var því
heitið að ríkisnefndin legði fram tillögur á sameiginlegum fundi sem ákveðinn var
þann lO.október. Lögð var á það áhersla af okkar hálfu, að brýnt væri að nefndirnar
næðu saman um bókun, sem hægt væri að leggja fyrir kirkjuþing nú í október, og þá
einnig hlutaðeigandi ráðherra. í framhaldi af því væri hugsanlegt að leggja í þá vinnu,
að útfæra hugmyndirnar í formi iagafrumvarpa.
Á fundi þann 10. október sl. lagði viðræðunefnd ríkisins fram drög að
samkomulagi um launagreiðslur presta, starfsmenn biskupsembættisins og
kirkjujarðir. Á fundinum var fjallað um þessi drög og var þegar ákveðið, að funda aftur
þann 8. nóvember næstkomandi. Ríkisnefndin óskaði eftir því, að framlögð drög yrðu
um sinn trúnaðarmál, eða þar til nefndirnar hafa rætt þau frekar. Óhætt mun þó að
upplýsa að tiliögur ríkisnefndarinnar virðast vera jákvæður umræðugrundvöllur; þar er
þó eitt og annað er þarf nákvæma skoðun og breytinga við. Engu að síður er tillaga
ríkisnefndarinnar að miklu leyti í samhljóðan við við þá bókun eða tillögu er við
höfðum áður lagt fram (12.okt 95, sbr. hér að ofan). Gert er ráð fyrir að kirkjujarðir verði
eign íslenska ríkisins og í staðinn skuldbindi ríkið sig til að standa skil á iaunum presta
þjóðkirkjunnar, prófasta, vígslubiskupa, biskups og starfsmanna biskupsembættisins.
Samkomulagið gildi í ákveðinn árafjölda (áratugi) og komi þá til endurskoðunar. Þetta
er meginefni tillögu ríkisnefndarinnar. Eins og áður sagði er of snemmt að skýra frá því
hvemig þessi tillaga er nákvæmlega útfærð, þar sem tillagan er nú til skoðunar okkar
megin borðsins. Þess vegna er ekki unnt, nú, að leggja fyrir kirkjuþing sameiginlega
niðurstöðu nefndanna; niðurstaðan er einfaldlega ekki tilbúin. Um framhald málsins
má segja þetta: Ef viðræðunefndirnar koma sér saman um niðurstöðu, þá verður hún
251