Peningamál - 01.08.2001, Blaðsíða 13
12 PENINGAMÁL 2001/3
mun fyrst um sinn falla á innflutning neysluvöru og
þjónustu, og líklega í vaxandi mæli fjárfestingarvöru
þegar líða tekur á árið. Merkin eru þegar nokkuð skýr
hvað áhrærir innflutning varanlegrar neysluvöru og
útgjöld vegna ferðalaga og samgangna. Vöxtur út-
flutnings er hins vegar líklega ekki nándar nærri eins
næmur fyrir gengisþróuninni, af ástæðum sem þegar
hafa komið fram. Þó er líklegt að gengislækkunin
muni t.d. skila sér í eitthvað aukinni ferðaþjónustu
þótt verulegra áhrifa sé vart að vænta fyrr en á næsta
ári.
Ástæða þess að vænta má nokkuð snarprar aðlög-
unar innflutnings er að þar leggjast margir þættir á
sömu sveif. Þegar hefur verið getið um áhrif hlut-
fallslegra verðbreytinga. Innflutningur minnkar ein-
nig ef rauntekjur lækka í kjölfar aukinnar verðbólgu,
sem reyndar má einnig að verulegu leyti rekja til
lægra gengis. Ef neytendur vænta auk þess lægri
Í endurskoðaðri spá sem Þjóðhagsstofnun birti 18. júní
er spáð ½% minni hagvexti á þessu ári en í síðustu spá
stofnunarinnar frá því í mars. Stærstu tíðindin eru að
mun hraðar dregur úr vexti einkaneyslu en áður var
spáð. Spáð er einungis ½% vexti á þessu ári. Endurmat
sýnir einnig heldur minni vöxt einkaneyslu í fyrra en
áður var talið. Spáð er 3½% samdrætti fjármunamynd-
unar á árinu 2001, en það er 1% meiri samdráttur en
spáð var í mars. Niðurstaðan verður lítilsháttar sam-
dráttur þjóðarútgjalda, sem hefur í för með sér 0,9%
samdrátt innflutnings, í stað jafnmikils vaxtar. Útflut-
ningsspáin er óbreytt. Jafnmiklum viðskiptahalla er
spáð og áður þótt vöruskipta- og þjónustujöfnuður
verði hagstæðari.
Á næsta ári er spáð að landsframleiðslan vaxi ein-
ungis um ½% og þjóðarútgjöld dragist saman um 2%,
eftir óverulegan samdrátt í ár. Síðast drógust þjóðarút-
gjöld saman árið 1993. Gert er ráð fyrir áframhaldandi
samdrætti innflutnings á næsta ári, eða um 4,7%. Þótt
gert sé ráð fyrir dræmum vexti útflutnings (1,6%) dug-
ir hann til að viðskiptahallinn mun minnka nokkuð
hlutfallslega og nema 7,4% af landsframleiðslu.
Eins og komið hefur fram er það mat Seðlabankans
að nú stefni í heldur minni viðskiptahalla en Þjóðhags-
stofnun spáði, þrátt fyrir meiri halla á jöfnuði þátta-
tekna á þessu ári. Framhald gæti orðið á þeirri þróun á
næsta ári, sem fæli þá í sér enn minni hagvöxt en nú er
spáð eða jafnvel samdrátt.
Rammi 1 Minni hagvöxtur á þessu ári samkvæmt nýrri spá Þjóðhagsstofnunar
Þjóðhagsyfirlit 1999-2002
Spá í júní Spá í mars Mismunur
Magnbreytingar frá fyrra ári Bráðab. Áætlun Spá Bráðab. Áætlun Spá Áætlun Spá
í % nema annað sé tekið fram 2000 2001 2002 1999 2000 2001 2000 2001
Einkaneysla ..................................... 3,7 0,5 -0,5 6,9 4,0 2,5 -0,3 -2,0
Samneysla........................................ 3,7 3,1 2,5 5,1 3,7 3,1 0,0 0,0
Fjármunamyndun............................. 9,0 -3,5 -9,9 -0,8 9,0 -2,5 0,0 -1,0
Þjóðarútgjöld,alls............................. 5,1 -0,1 -2,0 4,6 5,4 1,1 -0,3 -1,3
Útflutningur vöru og þjónustu......... 6,3 3,3 1,6 4,4 5,1 3,4 1,3 0,0
Innflutningur vöru og þjónustu ....... 9,3 -0,9 -4,7 5,7 9,3 0,9 0,0 -1,8
Verg landsframleiðsla ...................... 3,7 1,5 0,5 4,1 3,6 2,0 0,1 -0,5
Jöfnuður þáttatekna o.fl. í ma.kr. .... -19,8 -24,1 -28,3 -13,5 -19,0 -23,5 -0,8 -0,6
Viðskiptajöfnuður í ma.kr ............... -67,1 -73,0 -57,6 -43,6 -68,9 -72,15 1,8 -0,8
Viðskiptajöfnuður sem % af VLF ... -10,0 -10,1 -7,4 -7,0 -10,3 -10,1 0,3 0,0
Heimild: Þjóðhagsstofnun.