Peningamál - 01.08.2001, Blaðsíða 72
PENINGAMÁL 2001/3 71
bankakerfið fyrir áfalli og eins megi búast við að
banki sem rati í vandræði fái aðstoð frá yfirvöldum
bankamála. Af þessum orðum í tilvitnaðri skýrslu
Moody's virðist mega draga þá ályktun að líkur á
opinberri aðstoð hafi úrslitaáhrif á lánshæfisein-
kunnir íslenskra banka.
Samskipti við alþjóðleg matsfyrirtæki
Seðlabanki Íslands fer með samskipti við alþjóðleg
matsfyrirtæki fyrir hönd ríkissjóðs og annast alþjóða-
svið bankans daglega framkvæmd. Mikil áhersla er
lögð á greiða miðlun upplýsinga og traust í samskipt-
um. Ýmsar upplýsingar falla til með reglubundnum
hætti. Þar á meðal er árstíðabundið efni á borð við
þjóðhagsáætlun og fjárlagafrumvarp. Matsfyrirtækj-
um er sent efni til fróðleiks eftir því sem til fellur og
upplýsingar eftir þörfum, til dæmis ef eitthvað
óvenjulegt er á seyði sem kallar á sérstakar skýringar.
Haldnir eru fundir með fulltrúum matsfyrirtækja sem
eiga yfirgripsmiklar viðræður hér á landi yfirleitt ár-
lega. Miklu skiptir að matsfyrirtæki hafi traust á upp-
lýsingum. Leitast er við að leggja fram frumheimildir
og frumgögn og að fulltrúar matsfyrirtækja hitti að
máli sérfræðinga á hverju sviði sem við er að fást.
Sérstök áhersla er lögð á að fulltrúar matsfyrirtækja
eigi beinan aðgang að ráðamönnum til að heyra milli-
liðalaust túlkun á stefnu stjórnvalda og ráðagerðum
um aðgerðir á komandi tíð. Reynslan sýnir að best er
að segja góðar fréttir jafnt og slæmar jafnskjótt og
þær gerast en sá er munurinn á að góðar fréttir skýra
sig yfirleitt sjálfar. Mest eru samskiptin við sérfræð-
ing hvers fyrirtækis sem settur hefur verið til að
fylgjast með landinu. Ríður á miklu að sá hafi færi á
að kynna sér sem gerst mál varðandi framvindu efna-
hagsmála og þróun á vettvangi stjórnmála. Þessi full-
trúi ber upp tillögu um breytingu á lánshæfismati og
þarf að geta sannfært samstarfsmenn sína innan fyrir-
tækisins um réttmæti tillögunnar. Sérfræðingurinn
hefur í þessu efni engin vopn sterkari en þau sem
honum kunna að hafa verið lögð í hendur. Óhætt mun
að segja að Seðlabanka Íslands hafi ásamt fulltrúum
annarra stjórnvalda hér á landi tekist að byggja upp
gott faglegt samband við matsfyrirtækin þar sem ríkir
gagnkvæmt traust og hreinskiptni á báða bóga.
4. Lokaorð
Matsfyrirtækin Moody's, Standard & Poor's og Fitch
skipa Íslandi á bekk meðal traustustu lántakenda á
alþjóðavettvangi. Fyrirtækin telja gjaldeyrisáhættu
tengda landinu til langs tíma vera ívið meiri en í
flestum iðnríkjum, m.a. vegna smæðar þjóðarbúsins
og tiltölulega einhæfrar útflutningsframleiðslu.
Ísland hefur treyst stöðu sína á alþjóðamarkaði á
undanförnum árum. Einkunnir alþjóðlegra matsfyrir-
tækja staðfesta gott álit sem Ísland hefur öðlast sem
fullgildur aðili á alþjóðlegum lánamarkaði. Láns-
hæfiseinkunnir Íslands fela í sér gæðaviðurkenningu
gagnvart erlendum fjárfestum og skapa færi á auk-
inni hagsæld á komandi tímum.
6 tafla. Lánshæfi íslenskra banka1
Mat Moody's Mat Fitch
á íslenskum á íslenskum
bönkum í bönkum í
árslok 20002 febrúar 20013
Íslandsbanki-FBA A2/P-1 C A/F1 C
Landsbankinn A3/P-2 D+ A/F1 C
Búnaðarbankinn A3/P-2 D -
1. Standard & Poor´s metur ekki lánshæfi íslenskra banka. 2. Einkunn fyrir
fjárhagslegan styrk sýnir stöðu banka an tillits til hugsanlegrar aðstoðar rík-
isins eða annarra. Merking tákna er sem hér segir: A afburðasterk staða, B
sterk staða, C góð staða, D viðunandi staða, E veik staða. 3. Auk tilgreindra
einkunna í töflu gaf Fitch bönkunum stuðningseinkunnina 2. Stuðnings-
einkunn er gefin á bilinu 1-5 og lýsir mati á hvort banki fengi stuðning og
frá hverjum. Einkunnin 2 merkir að stuðningur ríkisins þyki líklegur.