Peningamál - 04.11.2015, Qupperneq 12

P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
1
5
•
4
12
Fjárfesting í orkufrekum iðnaði gæti reynst meiri en í
grunnspánni
Samkvæmt grunnspánni mun fjárfesting í orkufrekum iðnaði aukast
töluvert á næstu árum, m.a. vegna uppbyggingar á þremur kísilverum.
Áætlanir hafa einnig verið um byggingu fjórða kísilversins sem er
svipað að stærð og hin þrjú til samans. Gangi það eftir gæti fjárfesting
í orkufrekum iðnaði orðið enn meiri á spátímanum en gert er ráð fyrir
í grunnspánni. Mynd I-14 sýnir möguleg áhrif þess að ráðist verði í
byggingu fjórða kísilversins og framkvæmdir hefjist um mitt næsta ár
en að framleiðsla hefjist árið 2019. Eins og sést á myndinni vex fjár-
festing nokkru hraðar en í grunnspánni og verður hlutfall fjárfestingar
af landsframleiðslu orðið tæplega 2 prósentum hærra árið 2018 en
gert er ráð fyrir í grunnspánni. Hagvöxtur gæti orðið um ¼ prósentu
meiri á næstu tveimur árum og hátt í ½ prósentu meiri árið 2018.
Aukin efnahagsumsvif bæta við innlendan verðbólguþrýsting en á
móti vegur að gengi krónunnar hækkar, m.a. vegna meira innflæðis
erlends fjármagns í tengslum við framkvæmdina en einnig vegna þess
að innlent vaxtastig verður hærra en ella. Vextir Seðlabankans árið
2018 yrðu þá orðnir um ¼ prósentu hærri en ella.
Hraðari framleiðnivöxtur gæti vegið á móti miklum
launahækkunum
Samkvæmt tölum Hagstofunnar hefur framleiðni vinnuafls nánast
staðið í stað síðustu fimm ár og einungis vaxið um tæplega 1% á ári
að meðaltali frá því að fjármálakreppan skall á haustið 2008. Þetta
er talsvert undir framleiðnivexti á fyrri bataskeiðum og meðalfram-
leiðnivexti undanfarinna þrjátíu ára. Samkvæmt grunnspánni verður
framleiðnivöxtur áfram um 1% á ári út spátímann. Svo hægur fram-
EFNAHAGSHORFUR OG HELSTU ÓVISSUÞÆTTIR
1. Frávik frá grunnspá.
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Mynd I-14
Fráviksdæmi
Grunnspá PM 2015/4 Meiri fjárfesting í orkufrekum iðnaði Hraðari framleiðnivöxtur
% af VLF
18
19
20
21
22
2018201720162015
Breyting frá fyrra ári (%)
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
5,0
2018201720162015
Mynd I-14a Fjárfesting Mynd I-14b Hagvöxtur
%
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
2018201720162015
Mismunur ársmeðaltala (prósentur)
-1,2
-0,8
-0,4
0,0
0,4
2018201720162015
Mynd I-14c Verðbólga Mynd I-14d Vextir Seðlabankans1