Skírnir - 01.04.1993, Side 76
70
PÉTUR KNÚTSSON
SKÍRNIR
að fólki fyndist sagan ekki trúverðug. En einhvern veginn fannst
mér strax þá að varða þessi hefði einhverja merkingu sem hægt
væri að lesa ef menn kynnu bara letrið.
Ef til vill eru beinakerlingar, hvar sem þær standa, vegvísar um
leiðir milli landtexta og bóktexta, snertipunktar grjóts og gróm-
mikillar vísnagerðar, dyr milli alheimssamfélags texta, sem á út-
lensku kallast því ljóta nafni intertextúalítet,7 og undurfallegs yf-
irborðs þessarar jarðkúlu. Og sé virkilega svo, að beinakerling í
Kaldadal vísi veginn úr tungumálinu, úr textanum, út í íslenska
fjallavíðáttu, þá eru þetta mikil tíðindi í heimi þeirra sem hafa
sem frumsetningu il n’y a pas d’hors-texte, utan textans er ekkert
til.
Svo gerist það einn fallegan morgun fyrir nokkrum árum að ég er
einn á ferð um Kaldadal sem oftar. Að vana geri ég stans hjá kerl-
ingu til að athuga hvort hún hafi eitthvað að segja. Hún er þögul
eins og gröfin, en ferðamenn hafa verið að bera steina í hana: hún
er stærri og hrúgaldslegri en í myndinni á bls. 18 í Arhók Ferðafé-
lagsins 1980, en sú mynd var greinilega tekin þegar hún var ennþá
ung og lagleg varða. Veðrið var fallegt, hæg fjallagola og ekki
skýhnoðri á himni. Og sem ég stend og pissa til vest-norðvesturs
tek ég eftir dálitlu undarlegu á sjóndeildinni. Þar eru lág fjöll,
seinna réð ég af kortinu að ég hafi líklega verið að horfa á Skot-
mannsfell. Það er lítið snjóhvítt kusk efst á fjallinu. Er það ský?
Nei, það er of stöndugt, of raunverulegt. Það er eins og klína af
hvítu tannkremi. Það er ótrúlegt. Fannhvítur depill sem ber við
himin. Það er Snæfellsjökull.
Stutt vettvangskönnun: í fyrsta lagi, klifra nokkra metra upp á
rætur Hrúðurkarls til að sjá betur. Jú, það er ekki um að villast,
enda brekkan böðuð orðin í jökulskini. Kuskið hverfur um leið
og gengið er niður slakkann til vesturs við veginn. I öðru lagi, at-
huga á hve löngum kafla vegarins sér til jökuls. Það er fljótgert.
Það eru varla fimmtíu metrar.
7 Ástráður Eysteinsson segir mér að á íslensku sé nú farið að nota orðið texta-
tengsl í þessu sambandi.