Skírnir - 01.04.1993, Page 145
SKÍRNIR RÆTUR ÞÁTTARINS TEMÚDJÍN SNÝR HEIM
139
mariner's compass, firearms and
great many details of social life,
were not discovered in Europe,
but imported by means of Mon-
gol influence from the furthest
East““.
Temujin opened the wealth of
Asia to the western world ...
(258-259).
Að stjórna stóru ríki er líkt og að
sjóða litla fiska. (LX, 1).
To his mind it seemed as
though his yasak, his code of
laws, his Mongol instinct for
discipline, was the highest
achievement. (220).
Þess vegna hefur vitur maður sagt
... Ég vil hafa hljótt um mig þá
mun fólkið komast sjálfkrafa á
rétta leið. (LVII, 3). Stjórn sem
virðist duglaus, er oft affarasælust
fyrir þjóðina. (LVIII, 1). Það vald
er jafnan yfir okkur, sem kveður
upp dauðadóminn. Að setjast í
sæti þess, og taka af lífi, er líkt því,
að klaufi fari að höggva með öxi
smíðameistara. Hann kemst sjald-
an hjá því, að höggva í hendurnar
á sjálfum sér. (LXXIV, 1).
Lítið ríki, mannfátt, - það hefði
aðeins herbúnað fyrir tíu eða
hundrað menn og þyrfti ekki á
ólæsa hirðingjals frá kjarrhæðum
norðursins?"
„Heimsríki er eins og smáfisk-
ur í suðu“ sagði meistarinn.
„Eldamaðurinn lítur frá og fiskur-
inn hefur losnað utan af beinun-
um.“
„Jasak mongólans skal ríkja til
friðar og heilla yfir lífi hvers
manns,“ sagði kaninn. „Og hinar
grimmu hersveitir Drekans skulu
aldrei líta frá. Eða mun ekki hver
sá undirkonungur og hver sá
þjóðflokkur hafa fyrirgert lífi
sínu, sem stendur gegn jasaki
mongólans?“
Þá svaraði meistarinn Sing-
Sing-Hó:
„Vitur maður hefur sagt: Ég
vil hafa hljótt um mig, þá mun
fólkið komast sjálfkrafa á rétta
leið. Duglaus stjórn er mikil bless-
un fyrir þjóðina. Og sá, sem sezt í
sæti Aftökumannsins er líkur
klaufa, sem fer að höggva með öxi
smíðameistara: hann kemst sjald-
an hjá því að meiða sig.“
Temúdjín spurði: „Mun þá
framtíðin ekki sjá heiminn allan
eitt farsælt ríki, sem kallar her
Drekans lausnara sinn og jasak
mongólans lögmál sitt?“
„Farsælt ríki er lítið og mann-
fátt,“ sagði meistarinn Sing-Sing-
18 Sbr: „History offers no parallel to this twenty years of world conquest by an
illiterate nomad...". (Fox 1936:245. Leturbreyting E.J.).