Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.2009, Blaðsíða 16

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 4. tbl. 85. árg. 200912
Styrkur öflugra háskóla og það traust,
sem til þeirra er borið, er háð sjálfstæði
þeirra og fjölbreytni og fagmennsku
og síðast en ekki síst þeirri samvinnu
og samþáttun sem nú á tímum eru
jafnnauðsynleg til ástundunar vísinda og
til lausnar almennra vandamála.
Með skiptingu Háskóla Íslands í fimm
fræðasvið á sl. ári var grunnur lagður að
mikilsverðri og metnaðarfullri breytingu
sem er mikið tækifæri til eflingar
háskólanum, til aukins samstarfs innan
sviða og deilda og skýrrar sýnar á
markmið skólans. Heilbrigðisvísindasvið
er eitt þessara fimm. Þar var komið
fyrir flestum greinum heilbrigðisvísinda,
læknisfræði, hjúkrunarfræði, lyfjafræði,
sálfræði, tannlækningum, matvæla-
og næringarfræði, lýðheilsuvísindum,
lífeindafræði, sjúkraþjálfun og geislafræði.
Markmið þess er ljóst, að mennta áfram
færa heilbrigðisstarfsmenn á Íslandi og
stunda öflugar rannsóknir í þeim greinum
sem því heyra til.
Hvað er það þá sem æskilegt væri að
sjá verða til á næstu misserum og árum?
Hvernig á hið nýja svið að þróast? Það er
og verður auðvitað að vera hluti Háskóla
Íslands og þróast jafnhliða hinum sviðunum
fjórum í einni heild. Miklu skiptir að ekki sé
vikið frá sýn eins öflugs háskóla, þannig á
hann möguleika á ná hinu góða og háleita
markmiði sem sett hefur verið að komast
að borði með hinum bestu.
Eigi að síður þarf að marka hverju sviði
skýra stefnu, hvert skal það fara, hvað
skal það gera, hverju skal það sinna.
Tryggja þarf áfram faglegt sjálfstæði
einstakra deilda innan sviðanna. Þær
verða að þróast áfram undir leiðsögn
þeirra sem best þekkja til hverrar greinar.
Sú krafa er þó gerð að þróun verði
samstiga, í takt við það markmið að
mennta heilbrigðisstarfsmenn sem þurfa
og verða að vinna saman.
Hér á landi hefur hjúkrun verið að þróast
sem háskólafag allt frá því að nám
hjúkrunarfræðinga var fært til háskóla fyrir
um 35 árum. Á þessum tíma hefur fagið
mótast sem fræðigrein hér á landi og er sem
betur fer enn í mótun og verður vonandi
alltaf. Allt verður að vera breytingum háð og
þróast. Mótun hjúkrunar, sem fræðigreinar
og akademísks fags, meðal annars með
tilheyrandi framhaldsnámi til meistara og
doktors hefur líka verið lykill að þeim
styrk sem hjúkrunarfræðingar hafa sem
heilbrigðispólitískt afl í samfélaginu. Reyndar
er það svo að þróun meistaranáms og ekki
síst doktorsnáms er ef til vill lykillinn að
akademískum styrk hverrar fræðigreinar.
Nú eru um 60 meistaranemar skráðir í
nám og 4 doktorsnemar og sá fyrsti varði
doktorsritgerð sína skömmu áður en þetta
blað kom út. Það er mikill áfangi.
Til þess að fagþróun eigi sér stað er
grundvallaratriði að hvert fag veiti öflugum
vísindamönnum brautargengi, þrói þá og
styðji. Þeir eru fólkið sem dregur kraft og
fjármuni að háskóladeildum, þeir sækja
í samkeppnissjóði og fiska þar margir
hverjir vel.
Hvert fag þarf líka að vera hluti af
heild, má ekki einangrast og verður
ætíð að tengjast grunngildum tilveru
heilbrigðisstarfsmanna, sem sé þjónustu
við sjúklinga, klíníkinni. Styðja verður
einnig og styrkja góða klíníkera og góða
kennara, jafnvel þó þessi þríeina nálgun,
mikil klínísk færni, kennsluhæfni og
rannsóknageta fari ekki alltaf saman í
einni og sömu manneskjunni. Meðferð
og umönnun sjúklinga er heldur ekki
einyrkjabúskapur lengur, tími einyrkjanna
er liðinn, við vinnum í hóp að klínískum
vandamálum. Þessi samþáttun og
samvinna er einn af hornsteinunum í
tilvist nýs heilbrigðisvísindasviðs
háskólans enda þurfum að koma þessari
Sigurður Guðmundsson, siggudm@hi.is
NÝTT HEILBRIGÐISVÍSINDASVIÐ HÁSKÓLA ÍSLANDS
SAMVINNA EFLIR ALLA DÁÐ
ÞANKASTRIK
Sigurður Guðmundsson er forseti
heilbrigðisvísindasviðs Háskóla Íslands.
Hvert er hlutverk háskóla? Líklega er ekki ágreiningur um að það sé fyrst og
fremst að mennta fólk og leggja stund á rannsóknir. Háskólar hafa einnig
mikið samfélagshlutverk. Þeir eiga sterka rödd í samfélagi sínu, þeir eiga
meðal annars í krafti þeirrar þekkingar, sem þeir ráða yfir og búa til með
rannsóknum sínum, að veita ráð og taka þátt í að móta skoðanir og stefnu.
Þeir eru með öðrum orðum mjög sterkt þjóðfélagspólítiskt afl.