Tölvumál - 01.02.2008, Blaðsíða 31

T Ö L V U M Á L | 3 1
Kannanir Hagstofunnar á undanförnum árum sýna góða stöðu Íslands í
samanburði við lönd Evrópu. Það er sérstaklega athyglisvert í könnuninni
2006 hversu mikinn áhuga Íslendingar sýna á að nota Internetið til sam­
skipta við opinbera aðila. Þessi áhugi sýnir með ótvíræðum hætti að
Íslendingar eru viljugir til að nota þá rafrænu þjónustu sem boðið er uppá.
Framboðið er hins vegar of lítið eins og nánar verður vikið að hér á eftir.
Hvar getum við bætt okkur?
Evrópusambandið stendur fyrir árlegri könnun á framboði á rafrænni
þjónustu sem fyrirtækið CapGemini framkvæmir. Mælt er framboð á
20 mikilvægum þjónustuþáttum fyrir almenning og fyrirtæki og hefur
framboðið á Íslandi aukist á þeim sex árum sem könnunin hefur verið
gerð en ekki jafn hratt og í öðrum ríkjum Evrópu. Þróunin hefur verið sú
að Ísland hefur færst úr 14. sæti (af 17) árið 2001 í 22. sæti (af 31) árið
2007 og er það óásættanleg þróun. Hægt er að velta fyrir sér hvernig skýra
megi þessa stöðu. Ein möguleg skýring gæti verið sú að verkefni á sviði
rafrænnar stjórnsýslu hafi ekki fengið nægan forgang hjá ráðuneytum og
stofnunum. Önnur skýring gæti verið sú að einstök verkefni á þessu sviði
hafi ekki verið skilgreind í stefnunni um upplýsingasamfélagið og því ekki
fengið nægjanlega athygli. Sú þriðja gæti verið á þá leið að forstöðumenn
stofnana hafi verið að bíða eftir því að rafræn skilríki yrðu gefin út og leystu
ýmsar flækjur varðandi örugga auðkenningu og rafrænar undirskriftir.
Alþjóða efnahagsstofnunin: World Economic Forum (WEF*) gerir árlegar
kannanir á ýmsum þáttum sem varða þróun upplýsingasamfélagsins.
Niðurstaðan er svokölluð rafræn færnivísitala (e. Networked Readiness
Index) sem er samsett úr þremur þáttum, umhverfi, færni og notkun. Í
stuttu máli sagt er Ísland í 8. sæti árið 2006 en var í 2. sæti árið 2004. Sá
þáttur sem lækkar okkur með afgerandi hætti er færni, en þar er átt við
atriði eins og kostnað við háhraðatengingar, rannsóknir og þróun fyrirtækja,
forgangsröðun upplýsingatækni hjá stjórnvöldum, mögu leika á rafrænu
samráði og fleira.
Hvernig hefur gengið að innleiða stefnuna um upplýsinga­
samfélagið?
Forsætisráðuneyti hefur haft leiðandi hlutverk við innleiðingu þeirra
tveggja stefna sem innleiddar hafa verið á Íslandi um málefni upplýs­
ingasamfélagsins. Mikið hefur breyst á tíu ára tímabili, bæði í tækninni
sjálfri og notkun hennar á öllum sviðum þjóðlífsins. Það sem upp úr stendur
er eigi að síður þjóðin sjálf og einstakur vilji hennar til að nýta sér þá tækni
og rafrænu þjónustu sem í boði er.
Í tengslum við framkvæmd stefnu um upplýsingasamfélagið hefur stjórn­
sýslan ekki aðeins tekist á við upplýsingatæknina sjálfa og innleiðingu
hennar á hin ýmsu svið samfélagsins heldur hefur einnig verið tekist á við
það verkefni að koma skipulagi á samráð og samskipti innan hins opinbera
kerfis. Slíkt samráð er nauðsynlegt til að miðla þekkingu og reynslu og
samræma það sem samræma þarf á sviði upplýsingatækni. Starfandi hafa
verið fjölmargir hópar svo sem verkefnisstjórn um upplýsingasamfélagið,
verkefnisstjórn um rafræna stjórnsýslu, samráðshópur ráðuneyta um
mál efni upplýsingasamfélagsins og samráðshópur ríkis, sveitarfélaga,
atvinnulífs ofl. um upplýsingasamfélagið. Fyrir utan framangreinda starf­
semi hefur verið lögð áhersla á funda­ og ráðstefnuhald og síðustu ár hefur
verið haldinn svonefndur UT­dagur eða dagur upplýsingatækninnar í þeim
tilgangi að miðla upplýsingum og þekkingu.
Mælt er framboð á 20
mikilvægum þjónustuþáttum
fyrir almenning og fyrirtæki og
hefur framboðið á Íslandi aukist
á þeim sex árum sem könnunin
hefur verið gerð en ekki jafn
hratt og í öðrum ríkjum Evrópu.
Þróunin hefur verið sú að Ísland
hefur færst úr 14. sæti (af 17)
árið 2001 í 22. sæti (af 31) árið
2007 og er það óásættanleg
þróun
Samkvæmt könnun CapGemini
er framboð á rafrænni opinberri
þjónustu á Íslandi langt undir
meðaltali Evrópulandanna
* Global Information Technology Report (GITR)­http://www.insead.edu/v1/gitr/wef/main/home.cfm