Jón á Bægisá - 01.12.2006, Page 52
Franz Gislason
Ritröðin Poesie der Nachbarn (Ljóðlist nágranna okkar) undir kjör-
orðinu „ljóðskáld þýða ljóðskáld“ hóf göngu sína í Þýskalandi 1988.
Aðalhvatamaður og primus motor í því framtaki var þýska skáldið Gregor
Laschen sem jafnframt fékk til samstarfs mörg af helstu ljóðskáldum
landsins, ekki síst vini okkar Wolfgang Schiffer og Johann P. Tammen.
Tilgangurinn var að kynna það besta úr ljóðlist nágrannaþjóðanna fyrir
Þjóðverjum. Tekið var fyrir eitt land í einu og urðu Danir fyrstir fyrir
valinu. Tekið var úrval úr kveðskap fimm danskra ljóðskálda og gerðar
interlinearversjónir en síðan var skáldunum boðið á stefnumót (workshop)
með jafn mörgum þýskum skáldum í bænum Edenkoben í Pfalz-héraði
í Miðþýskalandi. Þar settust skáldin við í nokkra daga og fullunnu í
sameiningu þýskar þýðingar á ljóðunum sem síðan var steypt saman í bók
er gefin var út af edition die horen. I formála Gregors Laschen að bókinni
(Mein Gedicht ist mein Körper, Neue Poesie aus Danemark) kom fram að
hugmyndin að þessari vinnuaðferð var komin frá Þýska alþýðulýðveldinu
þar sem slíkar þýðingar og enduryrkingar (Nachdichtungen) höfðu verið
stundaðar með góðum árangri árum saman.
Árið 1992 var röðin komin að Islandi í ritröðinni Poesie der Nachbarn.
Sex íslensk skáld völdust til þátttöku: Hannes Sigfússon, Baldur Oskarsson,
Linda Vilhjálmsdóttir, Gyrðir Elíasson, Ingibjörg Haraldsdóttir og Matthías
Johannessen. Það kom í minn hlut að gera interlinearversjónirnar veturinn
1991. Að áliðnu sumri sama ár hélt hópurinn til Edenkoben þar sem þýsku
skáldin Barbara Köhler, Uwe Kolbe, Gregor Laschen, Kito Lorenc, Johann
P. Tammen og Ralf Thenior komu til móts við okkur. Dagarnir í Edenkoben
urðu, hygg ég, okkur öllum ógleymanlegir en afrakstur hópstarfsins varð
ljóðasafnið Ich hörte die Farbe blau (Eg heyrði litinn bláa, lína úr ljóðinu
Maximilian E. eftir Baldur Óskarsson). Bókin kom út hjá edition die horen
1992. Alls komu út fimmtán bindi í þessari ritröð en nú hafa nýir menn og
nýtt forlag (Wunderhorn) tekið við útgáfunni.
I framhaldi af útkomu ljóðasafnsins Ich hörte die Farbe blau kom upp
sú hugmynd í hópi okkar Edenkoben-fara að endurgjalda hinum þýsku
vinum okkar heimboðið og það tókst í ársbyrjun 1993 með dyggri aðstoð
Goethe-stofnunarinnar á Islandi sem bauð þýsku Edenkoben-skáldunum
hingað, auk Wolfgangs Schiffer. Við höfðum haft sama háttinn á og áður
nema hvað við fórum nú „hina leiðina": fengum slatta af ljóðum frá öllum
Þjóðverjunum, ég gerði íslenskar interlinearversjónir og Islendingarnir
slípuðu þær til. Afraksturinn - tæplega 50 ljóð eftir sjö höfunda — birtist í
11. hefti (2/1993) tímaritsins Bjartur ogfrú Emelía.
Árið 1992 kom einnig út úrval — alls liðlega fimmtíu ljóð - úr bókum
Stefáns Harðar Grímssonar á þýsku í þýðingu okkar Wolfgangs Schiffer.
Bókin kom út í ritröðinni Islandische Literatur der Moderne, ritstýrt af Gert
50
á .dSœýr/.sá - Tímarit þvðenda nr. 10 / 2006