Jón á Bægisá - 01.12.2006, Síða 73
Sagnaþulir og skrifarar
orð var bundið, þau voldugustu flugu ná-
kvæmlega eins langt og sagnaþulurinn vildi.
Loftið yfir áheyrendum var á sífelldri hreyf-
ingu; og sá sem skildi eins lítið og ég fann
fyrir lífinu í höfuðhæð þeirra.
Orðum sínum til heiðurs voru sagnaþulirnir
áberandi klæddir. Búningur þeirra var ævin-
lega öðruvísi en áheyrenda. Þeir kusu að nota
fínni efni; sumir komu fram í bláu flaueli, aðrir
í brúnu. Þeir minntu á háfleygar en um leið
ævintýralegar persónur. A fólkið í kringum
sig horfðu þeir sjaldnast eitt augnablik. Þeir
horfðu á hetjur sínar og persónur. Félli augna-
ráð þeirra á ósköp venjulegan mann, hlaut
hinum sama að finnast hann vera einhver
annar. Utlendingar voru þeim alls ekki við-
staddir, þeir áttu ekki heima í orðaríki þeirra. I
fyrstu trúði ég ekki að ég vekti svo lítinn áhuga
þeirra, það var of óvenjulegt til að vera satt. Þess
vegna staldraði ég sérstaklega lengi við áður en
önnur hljóð á þessu hljóðríka torgi toguðu mig
burt, en menn virtu mig heldur ekki viðlits
eftir að mér fannst ég næstum eiga heima í
hópnum stóra. Sagnaþulurinn hafði vitanlega
tekið eftir mér, en í hans augum var ég aðskota-
dýr í töfrahringnum því ég skildi hann ekki.
Oft hefði ég mikið gefið fyrir að skilja, og ég
vona að sá dagur komi að ég geti heiðrað þessa
farandsagnamenn á þann hátt sem þeir eiga
skilið. En ég var einnig glaður yfir því að skilja
þá ekki. Þeir voru í mínum augum eylönd forns
og óspjallaðs lífs. Tunga þeirra var þeim jafn-
mikilvæg og mnga mín mér. Orðin voru nær-
ing þeirra og þeir létu engan narra sig til að
skipta á þeim og betri næringu. Eg var stoltur
af því valdi frásagnarinnar sem þeir höíðu yf-
ir þeim er töluðu mál þeirra. Mér fannst eins
og þeir væru eldri og betri bræður mínir. Á
sælustundum sagði ég við sjálfan mig: ég get
hugans, en urðu að víkja fyrir hinni
gömlu hugmynd um „ekstasis“
eða útganginn út úr eigin líkama í
hughrifúm e.k. alsælu, eða samsömun
við æðra veldi, hvert sem það nú er. Að
vera frá sér numinn er að vísu ekki eins
nákvæm þýðing og t.d. „steinrunninn“,
en hugmyndin um að vera gebannt
inniheldur ekki slíkan kaldan dauðleika
steinsins heldur hrifningu sem veldur
því að menn verða að dvelja og hlusta,
viljandi gegn vilja sínum.
„rekin upp“ er með áherslu á rekin;
fyrir hervorgestofíen.
„krafti og fágun“ er óvenjuleg
samstæða, en á það ber að líta að í
frumtextanum gildir það sama um
kraftvoller und gehobener.
Hvort orðin væru bundin var
spurning sem svarað var með þeirri
þýðingu, þótt auðvitað sé í íslensku
til sú aukamerking að bundið mál sé
kveðskapur og þótt hér sé kannski
fremur átt við orðin hamin var haldið í
stofninn í bándigen.
2. grein:
„Búningur“ fyrir Tracht heldur
formlegu sniði frumtextans en er örlítið
opnara.
Að einhverjir séu einhverjum ekki
viðstaddir er hugsanlega framandi, en
það er einmitt það sem um er að ræða
hér, áheyrandanum framandi þykir
það framandi að vera ekki til í augum
sagnaþularins framandi.
„hljóðríka torgi“ byggir á hugmynd
höfundar an Lauten iiberrreichen
Platzes.
„aðskotadýr“ er kannski klisjukennt og
neikvætt en lausn eins og „framandi
maður“ er ekki spennandi og
„framandlingur“ of framstætt í stílnum.
3. grein:
„farandsagnamenn“ er myndað að
íslenskri fyrirmynd.
á . jfayáá - í DAG heyra SÖNGGYÐJURNAR til þín
71