Jón á Bægisá - 01.11.2008, Blaðsíða 41
Magnús Asgeirsson ogA&venta
lengd“, „nóra af birtu“, fortíðarmyndin „mólu“, og orðin „mjallarþyrlar"
og „mjallarmyrkur“ - allt þetta gerir endurritarinn að sínu tungutaki eins
og ekkert sé sjálfsagðara.
Sá sem þræðir í gegnum íslensku gerðirnar tvær af Aðventu, ber þær
saman og hefur jafnframt hliðsjón af frumtextanum, öðlast athyglisverða
en líka nokkuð dapurlega mynd af endurritun Gunnars Gunnarssonar.
Þarna eru vissulega ýmsar málsgreinar sem staðið geta sem góður vitnis-
burður um þann orðmarga og upphafna, svo ekki sé sagt skrúðmælga
stíl sem Gunnar virðist hneigjast til er hann ritar íslensku. Þessi stíll er
nokkuð íjarlægur þeim sem einkennir danska gerð Aðventu, en slíkur
munur er ekki frágangssök og er í sjálfum sér spennandi rannsóknar-
efni. Vafalaust er hægt að færa rök fyrir því að þessi saga taki nokkrum
umskiptum í framsetningu þegar hún er flutt „heim“, inn í tungumál
heimkynna sinna. En því miður er höfundur ekki eingöngu að endurita
danska gerð sögu sinnar því að Gunnar kemur sjálfum sér í úlfakreppu
með því að rýna stöðugt í þá íslensku þýðingu sem fyrir var. Þannig
lendir hann stundum í ógöngum þegar hann leitar annarra leiða en fyrri
þýðandi og sjá má dæmi um það fyrr í þessari grein. 1 slíkum tilvikum
virðist Gunnar fara að með svipuðum hætti og við endurritun Fjallkirkj-
unnar. I því kann að felast viss mótsögn því að þegar hann endurritar
Aðventu er afstaða hans til fyrri þýðingar greinilega önnur og reyndar
opinberast kreppa höfundarins mun oftar í því hvernig hann notar og
eignar sér texta fyrri þýðanda, eins og sýnt hefur verið hér að framan.34
Alltof margt í þessum endurritaða texta — og ekki síst það sem vel er gert
— er komið frá Magnúsi Ásgeirssyni.
Skorti menn enn frekari vitnisburð um það hvernig Gunnar telur sig
geta eignað sér þýðingu Magnúsar, þá skal að lokum tilgreind sú ágæta vísa
sem eignuð er Benedikt og hann fer gjarnan með fyrir munni sér þótt ekki
vilji hann að aðrir heyri. Hér er þessi vísa Gunnars og þýðing Magnúsar:
Stenet Hede, Storm og Sne
styrker Fod og over Knæ,
den som altid lever i Læ
Livet aldrig faar at se. (37)
Stormur, snjór og heiði há
herðir kálfa og mýkir tá.
Sá sem skjól sér ávallt á
aldrei lífið fær að sjá. (45)
34 Þá „mótsögn" er hugsanlega hægt að skýra með því að Gunnar hafi annað veifið Ieitast
við að rífa sig frá þýðingu Magnúsar og fara eigin leiðir, þótt hann hafi síðan skjótt leitað á
vit Magnúsar að nýju. Önnur hugsanleg skýring er sú að Gunnar sé sérlega háður Magnúsi
á vissum orðræðusviðum, t.d. í orðafari er lýtur að veðri og náttúru, sem eru vitaskuld
lykilþættir í Aðventu.
á Affiœpátá - Að geta sagt „shit“ fyrir framan dömu
39