Jón á Bægisá - 01.11.2008, Blaðsíða 54

Eysteinn Þorvaldsson
réttum stöðum í þýðingunni. I bréfinu ræðir hann einmitt þetta vandamál
sem óx mörgum í augum þegar íslensk kvæði voru þýdd. Ljóðstafirnir áttu
ekki heima í skáldskap á ensku en þóttu ómissandi hornsteinar í íslenskum
kveðskap. Eggert skrifar: „Hljóðstafirnir (alliteration) eru verstir viðfangs,
en þeim vil ég helst ekki þurfa að sleppa, því þeir skapa þá fegurð, sem veld-
ur því, að fyrir minn smekk skarar íslensk lyric svo langt fram úr annarra
þjóða. En svo er sannleikurinn, að það verður stundum ómögulegt að halda
hljóðstöfum nema til þess að skemma efni og anda, og í því tilfelli verða
hljóðstafirnir að fara.“7
Eggert gafst upp á þessum þýðingum og fékk Hjört Leó, sem þá var
skólakennari í Selkirk, til að taka við þeim. Hjörtur hafði flust vestur á
barnsaldri; hann var skáldmæltur og enskumaður ágætur. Skömrnu síðar
skrifar Hjörtur Stefáni og spyr hvort hann fallist á þessa fyrirætlan. Hann
sendir honum þýðingu sína á erindi úr kvæðabálkinum „Dagsetur"8 og
kemur þar glöggt í ljós að hinum fyrstu þýðendum var það kappsmál að
láta ensku gerðina vera bundna ljóðstöfum:
It matters but little how long or how brief
My life is intended to be.
But grant me when dead for the living to leave
Some laudable record to see.
If rest is the succour of perishing powers
When prompted to action I will
Utilize, morning, thy approaching hours
For action more difficult still.
Þótt Hjörtur hafi haft góð tök á ensku, þótti honum erfitt að þýða kvæði
Stefáns: „Bölvað er annars að þýða kvæðin þín. Þú ert svo íslenskur að ensk-
an vill þig ekki“ segir hann í bréfi til Stefáns.9
Eggert gerði síðar alvöru úr því að þýða kvæði eftir Stefán. Hann þýddi
„Langförul“ (Þó þú langförull legðir) og kallaði kvæðið „The Homeland"
á ensku (sjá hér á eftir).
Þeir sem þýddu kvæði úr íslensku á ensku vestanhafs, bæði Islendingar
og Ameríkumenn, reyndu flestir lengi vel að koma ljóðstafasetningu fyrir í
enska textanum eins og sjá má í dæminu hér að framan. En þýðendur ráku
sig brátt á að þetta var erfiðleikum bundið. Tveir enskumælandi þýðend-
ur úr hópi Ameríkumanna, Watson Kirkconnel og T.A. Anderson kenn-
7 Bréftil Stephans G. Stephanssonar I, bls. 24-25.
8 Andvöknr I. 1953, bls. 329.
9 Bréftil Stephans G. Stephanssonar I, bls. 179.
52
á fffiaydiá — Tímarit um þýðingar nr. 12 / 2008