Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2013, Blaðsíða 18

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 89. árg. 201314
Hjúkrunarfræðingar hafa lengi átt erfitt uppdráttar í heildarsamtökum.
Hjúkrunarfélag Íslands gekk úr BSRB 1983 og 26 árum seinna sagði
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga skilið við BHM eftir langa yfirlegu.
Ágreiningur um hlutdeild í styrktarsjóði olli hins vegar því að málinu
lauk ekki fyrr en á þessu ári.
BHM­MÁLIÐ TIL LYKTA LEITT
Aðdragandinn – úrsögnin – málaferlin – framtíðin
Á aðalfundi Félags íslenskra hjúkrunar­
fræðinga (FÍH), sem haldinn var 12. maí
2009, var samþykkt tillaga um „að fela
stjórn félagsins að ganga frá úrsögn
félagsins úr Bandalagi háskólamanna
(BHM)“. Aðdragandi þessarar ákvörðunar
var langur og málaferlum, sem fylgdu
í kjölfarið, lauk ekki fyrr en nú í janúar­
mánuði. Hér verður leitast við að gera
grein fyrir aðdraganda úrsagnarinnar,
þeim málaferlum sem fylgdu í kjölfarið,
hverjar lyktir málsins urðu og hvaða áhrif
úrsögnin og niðurstaða dómsmálanna
hefur á framtíðarskipulag styrktar­ og
sjúkrasjóðs FÍH.
Elsa B. Friðfinnsdóttir, elsa@hjukrun.is
Aðdragandi úrsagnarinnar
FÍH gekk í BHM í ársbyrjun 1994 eftir
sameiningu Hjúkrunarfélags Íslands og
Félags háskólamenntaðra hjúkrunar­
fræðinga. Skiptar skoðanir voru meðal
félagsmanna um aðildina og í skýrslu
undirbúningshóps um málið segir meðal
annars að meta skuli aðildina á hverjum
tíma. Árið 1995 tóku Ásta Möller, Lilja
Stefánsdóttir og Vigdís Jónsdóttir saman
skýrslu að beiðni stjórnar FÍH í þeim
tilgangi að meta ávinning félagsins af
aðild að bandalaginu og stöðu félagsins
innan þess. Í þeirri skýrslu voru tilgreindar
helstu röksemdir fyrir aðild félagsins að
bandalaginu:
• Hjúkrunarfræðingar sækja samanburð
á launum sínum til annarra háskóla­
manna.
• Grunnhugmyndir BHM um að laun
skuli vera í samræmi við menntun,
sérhæfni og ábyrgð eru í samræmi við
hugmyndir hjúkrunarfræðinga.
• Ákjósanlegur samstarfsvettvangur
hjúkrunar fræðinga við aðra háskóla­
menn á sviði kjara­ og réttindamála.
Helstu mótrök gegn aðild félagsins að
BHM á sínum tíma voru talin vera:
• Mikill kostnaður við aðildina.
• Áhrif aðildar á stéttarvitund hjúkruna r­
fræðinga, það er að það bætti sam stöðu
og stéttarvitund hjúkrunar fræðinga að
standa utan heildar samtaka.
Eftir fimm ára aðild FÍH að BHM kom fram
fyrsta tillagan frá formanni FÍH um að sett
yrði hámark á aðildargjöld til bandalagsins.
Slíkar tillögur voru síðan lagðar fram
reglulega næstu tíu árin, án árangurs.
Félag íslenskra hjúkrunarfræðinga hafði
nokkra sérstöðu innan BHM, ekki aðeins
sem langfjölmennasta félagið og það
félag sem greiddi margfalt á við önnur
félög til bandalagsins, heldur einnig
vegna þess að rekstrarreikningur FÍH var
umtalsvert stærri en rekstrarreikningur
BHM. FÍH þjónaði einnig félagsmönnum
sínum að öllu leyti utan þess að njóta
ráðgjafar lögfræðings BHM. Þá skapaði
það einnig FÍH mikla sérstöðu að félagið
hefur rekið sjálfstæðan orlofssjóð og