Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.04.2013, Blaðsíða 39

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 2. tbl. 89. árg. 2013 35
Elísabet á þrítugsaldri en myndin fylgdi umsókn
hennar í Hjúkrunarskólann.
í þeim athöfnum sem slíku fylgja. Ég
missti tvo bræður mína af slysförum
og svo var þetta á þeim tímum þegar
mikið var um berkla. Ein frænka mín
dó úr berklum fermingarvorið sitt og ég
heimsótti hana daglega. Börnin fæddust
heima, fólkið lá veikt heima og það þurfti
að hlú að því eins og mamma sagði svo
oft. Ég kynntist strax miklum sorgum
sem hafa að vissu leyti mótað okkur öll
á mínu heimili. Já, maður tók virkan þátt
í þessu öllu. Ég vil meina að þetta hafi
haft töluvert mikil áhrif á mitt uppeldi og
mín störf.“
Hefði getað endað sem
nuddlæknir
Svo kom að því að Elísabet hélt suður til
Reykjavíkur og fór í hjúkrunarnámið en
áður en að því kom vann hún hjá Karli
Jónssyni nuddlækni. „Það var afskaplega
yndislegur tími og mér finnst ég hafa
lært mikið af því að vera hjá Karli. Hann
var sérfræðingur í gigtarsjúkdómum og
hjá honum vann ég í þrjú ár eða þar
til ég komst í hjúkrunarskólann. Karl
vildi að ég færi til Danmerkur og lærði
nuddlækningar en úr því varð ekki því að
ég þurfti að bíða svo lengi eftir að komast
í skólann sem hann ætlaði að hjálpa mér
að komast í. Ég sé svo sem ekkert eftir
því en sjálfsagt hefði það getað orðið
ágætt.“
Úr Hjúkrunarskólanum útskrifaðist Elísabet
árið 1954 og fór þá til Danmerkur og var
þar eitt sumar. Hún hafði ætlað sér að
vera þarna í 9 eða 10 mánuði og bæta
við sig í náminu en þar sem hún gekk
með barn endaði það með því að hún fór
heim fyrr en ætlað hafði verið. „Ég var á
krabba meinsdeild karla á Ríkis spítalanum í
Kaupmanna höfn og þar fannst mér ég læra
ýmislegt. Það er kannski kómískt að segja
frá því en mér fannst voða skemmtilegt
að á sunnudögum þegar búið var að gefa
öllum góðan morgunverð eins og Danir
gera og gera alla fína þá var sjúklingunum
boðið upp á einn snafs til að hressa þá
eftir morgunþrifin og huggulegheitin. Mér
fannst þetta skemmtilegt þá og mér finnst
þetta enn þá hafa verið góður siður.“

Eftir þessa Danmerkurmánuði eignaðist
Elísabet barnið og fór síðan að taka
aukavaktir á Hvítabandinu, sem er á horni
Kárastígs og Skólavörðustígs fyrir þá
sem það ekki vita. „Það var yndislegt að
vera á Hvítabandinu, líkast því að þarna
væri lítil, góð fjölskylda. Húsið var svo
fallegt og ekki var síður fallegt inni, og á
öllum stofum voru nöfn þeirra sem höfðu
gefið til spítalans. Í hvert skipti, sem ég
kem þangað inn, minnist ég þessa og
finnst skaði að nöfnin skuli hafa verið
tekin niður. Ég vann á Hvítabandinu öðru
hvoru og það var gjarnan kallað á mig
þegar komu bráðaaðgerðir. Ég reyndi svo
sannarlega að gegna alltaf kalli því mér
fannst gott að vera á Hvítabandinu og
það var mikil blessun yfir þessum stað.“
Fatapakkarnir voru fallegur siður
Elísabet byrjaði mjög snemma að vinna
fulla vinnu og fór næst að vinna á
lyflækningadeild á Landspítalanum. Hún
fór einnig um tíma til Vestmannaeyja
í afleysingar en þar hafði hún verið
á meðan hún var í hjúkrunarnáminu.
Þar sem Vestmannaeyjar eru og voru
útgerðar­ og fiskvinnslubær liggur beint
við að spyrja hvort mikið hafi komið
af slysum inn á sjúkrahúsið. Elísabet
segist ekki minnast þess sérstaklega en
nefnir þó að mjög algengt hafi verið að
sjómennirnir, sem komu á spítalann, hafi
verið með sár á úlnliðunum eftir kaðlana
sem þeir voru að vinna með. „Svo voru
þeir oft illa búnir bresku sjómennirnir.
Þeir áttu ekki nógu hlý föt og mér fannst
það svo fallegur siður í Vestmannaeyjum
að alltaf var til pakki af fötum, sokkum
og vettlingum og fleiru, til að gefa þeim
þegar þeir fóru aftur af spítalanum.“
Árið 1956 giftist Elísabet Arnari Jónssyni
og sama ár eignuðust þau soninn Ingólf.
Arnar var matreiðslumeistari og hafði
verið á sjó öll stríðsárin sem kokkur. Eftir
Vestmannaeyjadvölina vann Elísabet bæði
á Borgarspítalanum og á lyflækningadeild
á Landspítalanum og einnig fór hún
að kenna í Hjúkrunarskóla Íslands. „Ég
kenndi verklega hjúkrun og var svolítið í
því að kvelja fólk í prófum,“ segir hún og
brosir. „Mér fannst mjög skemmtilegt að
kenna hjúkrunarnemunum og þetta var
gott hvað með öðru, að kenna og vinna
úti á deildunum og hentaði mér vel og
það þótt ég væri nú ekki miklu eldri en
sumar stúlkurnar sem voru í skólanum.“

Og enn átti eftir að bætast í reynslubanka
Elísabetar þegar hún fór að vinna á
sjúkrahúsinu á Keflavíkurflugvelli sem
færði hana svolítið nær því sem hún
átti eftir að gera í heil átta ár. Þau
hjónin tóku sig nefnilega upp og fóru
til Bandaríkjanna. Arnar hafði oft komið
þangað á stríðsárunum og auk þess
hafði systir hans flutt til Kaliforníu og bað
þau hjón að koma og heimsækja sig.
„Fyrst fórum við reyndar í heimsókn og
ætluðum bara að vera í eitt ár. Ég vildi
náttúrlega hafa eitthvað að gera og mig
langaði til að kynnast sjúkrahúsunum þar
úti. Við bjuggum í lítilli borg sem heitir San
Rafael og er skammt frá San Francisco.
Þar enduðum við hjónin með því að vinna
bæði tvö á dönsku öldrunarheimili. Arnar
fékk þar fasta vinnu en ég tók vaktir.
Ég var svolítið hissa á því þegar ég fór
að vinna í Bandaríkjunum að þar vann
maður með sömu tækjum og lyfjum og
ég hafði gert hér heima og að sjálfsögðu
voru svo þarfir sjúklinganna þær sömu.
Fékk vinnu á litlum spítala í
Kaliforníu
Svo gerðist það einn daginn að ég
fór í göngutúr með son minn og gekk
fram hjá litlum spítala sem eiginlega
minnti mig á Hvítabandið. Þá hugsaði
ég að nú vantaði mig fasta vinnu og
datt í hug að kanna hvort ég gæti