Þjóðmál - 01.09.2010, Blaðsíða 14
12 Þjóðmál HAUST 2010
af þingi í kosningunum vorið 1995 var
skýrsla utanríkisráðherra um utanríkismál
til umræðu (9 . febrúar 1995) . Þar vék
ég, að því, að innan Alþýðubandalgsins
hefðu menn ekki gert upp við fortíðina og
vitnaði meðal annars í þessi orð dr . Þórs
Whiteheads, sagnfræðiprófessors, í grein í
Alþýðublaðinu 8 . febrúar:
En uppgjör við fortíðina hefur ekki farið fram
[innan Alþýðubandalagsins], heldur þvert á
móti, þessi gamli kjarni í flokknum hefur alltaf
færst undan slíku . Þetta væri ekki fréttaefni
ef svo væri ekki . Hvers vegna sögðu þeir ekki
frá þessum tengslum sínum við austur-þýsku
leynilögregluna Stasi?
Vegna orða minna og Þórs varð uppi fótur
og fit í þingsalnum hjá þeim Ólafi Ragnari
Grímssyni, formanni Alþýðubandalagsins,
og þingmönnunum Hjörleifi Guttorms-
syni, Svav ari Gestssyni og Steingrími J .
Sig fús syni . Ólaf ur Ragnar nefndi Þór hinn
„svo kallaða sagnfræðing“ . Steingrímur J .
sagði meðal ann ars um ræðu mína:
Ég held að ræða hv . þm . í morgun verði
örugglega lengi í minnum höfð sem einhver
allra lágkúrulegasta og ómerkilegasta þing-
ræða sem hefur verið haldin um mjög langan
tíma . Og hvernig hv . þm . byggði upp ræðu
sína utan um ummæli hins svokallaða
sagnfræðings og prófessors, Þórs Whiteheads,
var auðvitað með endemum því hv . þm .
fléttaði inn í það tveimur núv . þingmönnum
[Hjörleifi og Svavari] og var auðvitað ekki
annað réð af samhengi og uppbyggingu ræðu
hv . þm . en að um þessi Stasi-tengsl væri að
ræða í því tilviki sem þeir kæmu að málum .
Ég svaraði meðal annars á þann veg, að
hlutskipti mitt í þessu efni væri léttbærara
en hlutskipti Steingríms J . og þeirra sem
störfuðu í nafni Alþýðubandalagsins enn
þá í íslenskum stjórnmálum miðað við
forsögu þess flokks . Það væri til marks um
skort á rökum til varnar óverjandi málstað,
hvernig þingmennirnir töluðu um dr .
Þór Whitehead sagnfræðiprófessor, með
doktorspróf frá háskólanum í Oxford .
Svavar Gestsson tók þátt í umræðunum
og kveinkaði sér undan því að vera nefndur
í sömu andrá og Stasi . Hann sagði mig
með fortíðarbyrði á bakinu sem fulltrúi
kaldastríðsviðhorfa . Þar með hefði ég dæmt
mig úr leik til þess að ræða með eðlilegum
og „rólegum og hógværum“ hætti um þróun
íslenskra utanríkismála á næstu árum!
Nú kann einhver að spyrja: Hvaða
erindi á upprifjun á þessum 15 ára gömlu
umræðum á þingi við samtímann? Þau
komu mér einfaldlega í huga, þegar ég las
grein eftir Svavar Gestsson í Fréttablaðinu
4 . ágúst, 2010, um nauðsyn þess, að Sjálf-
stæðisflokkurinn gerði upp við frjáls-
hyggjuna . Hann spurði: „Er frjálshyggja
ekki skammaryrði á Íslandi? Er í lagi að
styðja frjálshyggjuna sem lagði Ísland í rúst
fyrir aðeins örfáum misserum?“
Svör mín við þessum spurningum eru
þau, að frjálshyggja er ekki skammaryrði .
Það er argasta blekking, að frjálshyggja
hafi lagt Ísland „í rúst“ í bankahruninu .
Takist Svavari og félögum að ýta þeim
pólitísku sjónarmiðum, sem búa að baki
frjálshyggjunni, til hliðar, tekst aldrei að ná
íslensku efnahagskerfi á skrið að nýju .
Í rannsóknarskýrslu alþingis hefur verið
leitast við að greina og skýra orsakir banka-
hrunsins . Uppgjörið við það hefur verið
kynnt og er öllum til skoðunar . Nú er tími
til að horfa fram á veginn, læra af reynslunni .
Vilji menn gera það, ber alls ekki að feta
þann veg, sem Svavar og félagar vildu, að
yrði farinn á þeim tíma, sem þeir vildu ekki
ræða á þingi í febrúar 1995 . Við þá mátt
hvorki nefna Stasi né kommúnisma . Að því
leyti er Svavar Gestsson sérfræðingur í að
skjóta sér undan því, sem eru svo sannarlega
skammaryrði í pólitískum umræðum .