Þjóðmál - 01.06.2014, Qupperneq 23

22 Þjóðmál SUmAR 2014
Björgvin Skúli Sigurðsson
Viðskiptatækifæri
sæstrengs
Breytingar í orkumálum Evrópu
Hugmyndir um tengingu Íslands við raforkukerfi Evrópu skjóta upp
kollinum reglulega . Segja má að sæstrengur
hafi verið kannaður á tíu ára fresti allt frá
sjöunda áratug síðustu aldar .1 Framan af
var tæknin helsta hindrunin en þegar henni
sleppti varð fjárhagsleg hagkvæmni næsta
vanda mál . Ísland hefur á þessum tíma tekið
ákveðin skref í framþróun orkuiðnaðar í
land inu; en það er erlendis sem orkumál hafa
tekið stakkaskiptum . Ríkisstjórnir Evrópu
eyða nú miklum tíma og fjármunum í að
tryggja orkuöryggi sitt til framtíðar . Í þessu
felast ný og oft og tíðum óvænt viðskipta-
tæki færi fyrir Íslendinga, sérstaklega þegar
kemur að eiginleikum sem felast í vatnsafls-
virkjunum okkar . Sæstrengstækifærið felst
ekki í útflutningi á raforku eins og áður var,
heldur á útflutningi á sveigjanlegri raforku-
afhendingu . Í raun má því segja að hér sé
1 Sjá m .a . grein Jakobs Gíslasonar raforkumálastjóra frá
1962 í Tímariti Verkfræðingafélags Íslands, „Að flytja raforku
út frá Íslandi sem háspenntan rakstraum“ .
um nýja tegund „rafmagnsvöru“ að ræða
fyrir okkur Íslendinga sem hingað til hefur
ekki verið talin sérstaklega verðmæt .
Í þessari grein verður farið yfir sæstrengs-
málið út frá því viðskiptatækifæri sem
aðstæður erlendis hafa skapað . Markmiðið
er að fræða lesendur um þróun raforkumála
í Evrópu og ástæður þess að Bretar horfa
jafn jákvæðum augum til sæstrengs og raun
ber vitni .2 Hvernig hagsmunum Íslands sé
best borgið er spurning sem er látin liggja
milli hluta að svo stöddu enda liggja enn
ekki fyrir nægjanlegar upplýsingar til að
svara henni á fullnægjandi hátt .3
2 Í nýlegri þingumræðu á breska þinginu fór ráðherrann
David Lidington yfir helstu viðskiptatækifæri milli Íslands
og Bretlands . Þar nefndi hann sérstaklega tvö „aðlaðandi
viðskipta- og fjárfestingaverkefni“ sem voru fiskvinnsla í
Humberside á Englandi og svo sæstrengsverkefnið . Neðri
deild breska þingsins (House of Commons), Debate, 28 .
apríl 2014, c591W .
3 Sjá Skýrslu ráðgjafarhóps um raforkustreng til Evrópu, 26 .
júní 2013; umsagnir umhverfis- og samgöngunefndar frá
11 . desember 2013, umsögn efnahags- og viðskiptanefndar
frá 11 . desember 2013, og álit atvinnuveganefndar frá 30 .
janúar 2014 .