Þjóðmál - 01.06.2014, Qupperneq 51

50 Þjóðmál SUmAR 2014
*
Engö, Tjömö, 2 . júlí 1932
Kæri prófessor Guðmundur Finn boga son .
Þakka gott og skemtilegt brjef, og
greinar yðar og bókina sem mjer þótti
mjög skemtilegt að lesa . Ég hygg að
athuganir yðar um skáldlegar inspírasjónir
sjeu alveg laukrjettar, — saa langt sem þær
ná . En auðvitað er hin abstrakta veröld
skáldhugans erfið að „kortleggja“, og fáum
fært öðrum en einmitt mönnum sem
hafa af hvorutveggja nokkuð: skáldhuga
og vísindalegu raunsæi . En það hafið þið
báðir, þjer og S . Nordal .
Þegar ég var búinn að skrifa yður síðast,
hætti ég við þá bók sem ég var með og fór
að skrifa „Det hellige fjell,“ — sem er stór
saga frá landnámsöld . — Og við hana lauk
ég í fyrradag! — Hún er um 500 síður —
eða verður það á prenti, svo þjer skiljið að
ég hef haldið á spöðunum; ég hef unnið
svo að segja dag og nótt í sex mánuði —
fyrir utan alt sem ég var búinn að skrifa
af þeirri sögu . Og nú er ég svo þreyttur
að ég get ekki lagt á mig Íslandsferð, en
verð að liggja hjer við baðstaðinn í sumar
og hvíla mig . Svo ég verð að bíða eitt ár
enn með að „konstatera“ að ég einnig á
Íslandi er orðinn útlendingur . — Ekki
veit ég hvernig bókin er, þessi nýja; ég
hefi beðið Dr . Winsnes vin minn að lesa
hana og segja mjer álit sitt, áður en hún
fer í prentsmiðjuna; en hann er einhver
vandlátasti krítikus Noregs .
— Ég hlakka til að lesa bók yðar um
„eðlisfar“ Íslendinga . Ég hef mikið um
sama efni hugsað og gleð mig mjög til
að tala við yður um það efni þegar við
hittumst . Því næsta sumar fer ég áreiðan-
lega til Fróns ef ég tóri! — Menning
íslendinga er einkennileg . Fæstir þeirra
kunna almenna mannasiði, en þó mun
þjóðin vera með þeim gáfuðustu í
álfunni . Náttúrlega liggja mjög skiljanleg
rök til þess, að hinni ytri fágun þeirra er
svo ábótavant, — en það er þjóðinni til
mikillar bölvunar út á við, einmitt á vorri
tíð! —
Það hefur verið gaman að fást við land-
námsöldina, — einkanlega vegna þess hve
mjög ýmsir straumar hennar virðast hafa
líkst þeim tíma — eftir stríðið — sem
við nú lifum á . — Ég á eftir þar mikið
söguefni sem ég ætla að fást við eftir svona
3–4 ár . Fyrst ætla ég nú að skrifa eina eða
tvær sögur frá Noregi, verulega moderne
bækur!
Ég efast um að ísl . líki þessi nýja bók,
— því hún er skrifuð alveg náttúrlega, án
þess nokkuð sje reynt að stæla málfæri
íslendingasagna, eða á annan hátt setja
á hana „antíkan“ blæ . Málfæri, sem allur
annar gangur lífsins á landnámsöld, var
auðvitað alveg eins náttúrlegur þá, eins og
vor tíð er fyrir okkur . Ég álít það vöntun
á skáldlegri innlifun í efnið, að vera að
skæla til mál og „opförsel“, persónanna
á öðrum bæjum; fjarlægðina má sýna
með svo mörgu öðru . — Þó hef ég í „Det
hellige fjell,“ haldið anda norskunnar svo
nærri norrænunni, sem unt var án þess að
lýta málið . —
Fyrirgefið að ég hripa svo mikið um
sjálfan mig og bókina — það er af því ég
er enn svo upptekinn af þessu nýafstaðna
verki .
Ég óska yður allra heilla og vona að
heyra álit yðar um „Fjallið“ þegar þér
hafið lesið það? Ef þér vilduð láta mig
vita hverjar af bókum mínum þjer ekki
eigið, skal ég senda yður þær svo þér hafið
skræðurnar „komplet“ .
Verið þér blessaðir og sælir .
Yðar með vinsemd og virðingu,
Kristmann Guðmundsson