Stjórnartíðindi fyrir Ísland: B-deild - 01.12.1878, Síða 117

107
1878
upphæð allt aö 25000 kr. til þess fyrir reikning landssjóðsins að kaupa af Jóni alþingis-
manni Sigurðssyni handrita- og bókasafn það, sem hann á, sendi nefndur Jón Sigurðsson 21. 3' Júlí'
febrúar síðastliðinn ráðgjafanum fullkomna uppteiknun bæði yfir handritasafniö og bóka-
safnið, um leið og liann Ijet í Ijósi, að hann væri fús til með afhendingarskjali að láta
safnið af hendi við ráðgjafann fyrir hönd hins íslenzka Mndssjóðs fyrir það kaupverð
25000 kr., og að öðru leyti samkvæmt þeim kostum, sem alþingið hefði fallizt á, en sam-
kvæmt þcim bæri sjer rjettur til að hafa safnið undir höndum, meðan hann lifði, móti því
að hann tryggði safnið fyrir eldsvoða með að minnsta kosti 30000 kr.; þar með skyldi sú
viðbót, sem verða kynni við safnið, þangað til hann dæi, verða ísMnds eign án sjerskildr-
ar borgunar fyrir það.
Áður en lengra ræki í málefni þessu, áleit ráðgjafinn það nauðsynlegt, að fá álit
þeirra manna, sem vit höfðu á, bæði um málefnið í heild sinni, sem og einkanlega með
tilliti til þeirrar spurningar, hvers virði safnið kynni að vera, og þess vegna voru Vilhjálmur
hæztarjettardómari Finsen og Konráð professor GísMson beðnir að taka mál þetta til álita,
og gefa ráðgjafanum skýrslu um það. Eptir að þessir menn höfðu skoðað safnið, gáfu þeir
álit sitt um það, eins og þeir voru beðnir. 1 ncfndu áliti var það tekið fram um liand-
ritasafnið, að í því væru 1067 bindi, og að í því væri ekki lítið af eptirrituin eptir ís-
lenzkum fornritum, nokkuð af íslenzkum annálum, mörg eptirrit eptir máldagabókuiii,
talsvert safn af frumrituðum skjölum eða ritgjörðum (söfnum), lútandi að íslenzku rjett-
arfari og íslenzkum bókmentum, tungu og sögu, stóreflissafn af íslenzkum kvæðum, eptir-
rit eptir hinni íslenzku jarðabók Árna Magnússonar, 17 bindi í arkarbroti, og ágrip af
hinum öðrum íslenzkum jarðabókum, og ekki alllítill hluti af handritum þessum, sem að
mestu leyti eru óprentuð, var álitinn að vera mikils virði. Um bókasafnið, sem er 5047
bindi að tölu, var það álit þeirra, að það sjer í lagi skaraði fram úr í því, livað fullkomið
það væri bæði að því, er snertir eddufrœðina og norrœna goðafrœði, og að því er snertir
sögu ísMnds og náttúru ísMnds og búnaðarástand, og að síðustu að því leyti, er snertir
prentaðar bœkur á íslenzku, einkum frá eldri tímum, þar á meðal eru ekki allfáar sjald-
gæfar eða jafnvel ófáanlegar bœkur. Söfn þessi, sem voru álitin að vera i góðu standi
(ásigkomuMgi), mundu að áliti nefndarmanna, þegar á allt væri litið, hafa slíkt gildi og
þýðingu fyrir ísMnd og ástand þess, að það væri að ætlun þeirra full ástœða til þess að
útvega þau handa bókasafni á ísMndi, einkum handa stiptsbókasafninu í Reykjavík, og
með tilliti til, livað stór liin væntanlega verðupphæð ætti að vera, var það þeirra álit að
hún væri hœfilega ákveðin 25000 kr., og yrði liún þó alls ekki með því móti of hátt á-
kveðin.
Þegar ráðgjafinn hafði meðtekið þetta álit, þótti það ekkert áhorfsmál að ganga
að boðum þeim, sem Jón alþingismaður Sigurðsson hafði gjört, og eptir að skrifazt
liafði verið á við Jón Sigurðsson viðvíkjandi því, hvernig orða ætti skilmála þá, er al-
þingið liafði til tekið fyrir afhendingunni, sem og með tilliti til þess, að nokkur liluti af
handritunum, og eru þau 226 bindi, væri úti á ísMndi, hafði fengizt yfirlýsing hans
um, að þessi liluti af handritasafninu skyldi álítast, er afhendingarskjalið væri út gefið,
sem liorfið úr lians eign og afhent liinum íslenzka Mndssjóði, þannig, að liann þar á
eptir skyldi engan rjett hafa til að nóta og nýta þennan hluta safnsins, en ekki heldur
vera skyldur til að tryggja liann fyrir eldsvoða, var málið borið undir Hans Hátign Kon-
unginn, og veittist 24. maí þ. á. allramildilegast samþykki lians til þess að kaupa söfn
þessi fyrir 25000 kr. verðupphæð og að öðru leyti með þeim kostum, sem Jón Sigurðs-
son hafði gengið að.
Jón alþingismaður Sigurðsson, hefir síðan 12. þ. rn., jafnframt og verðupphæðin