Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.07.1999, Blaðsíða 32
þurfti að skera hann aftur. Upp úr þeirri aðgerð fékk
hann sýkingu og þurfti að fara í einn uppskurð til
viðbótar. í kjölfarið sagði hann mátt sinn hafa þorrið
svo mikið að við tók vist á gjörgæslunni þar sem
honum var haldið sofandi í 4 vikur því lítið var eftir af
líkamlegu þreki. Hann sagði það erfiða reynslu að vera
fangi í eigin líkama og erfitt að vera í þeirri stöðu að
þurfa að tjá sig en geta ekki, eins og staðan var þegar
hann var í öndunarvélinni. En að lokum hefði Jón
Sigurðsson læknir, sem var næstur á mælendaskrá,
leyst hann úr viðjum öndunarvélarinnar. Munnþurrkur
hafi þjáð hann mjög og þorsti en hann átti afar erfitt
með að gera sig skiljanlegan, vegna þrekleysis. Hann
hefði reynt að teikna vatnsglas en enginn hefði skilið
hann, enda sá hann síðar að vatnsglasið leit út fyrir að
vera eitthvað allt annað. Sömu sögu var að segja um
orð sem hann myndaði og áttu að merkja vatn.
Hann sagðist hafa fengið mjög góða hjúkrun og
hefði aldrei áður verið á sex stjörnu hóteli. Þá hafi
hann upplifað ótal ævintýri og hugaróra og sagði
ýmsar sögur í því sambandi, sum atvikin voru svo
raunveruleg að hann vissi ekki enn hvort þau hefðu
gerst eða ekki.
Jón Sigurðsson sagði frá reynslu sinni af því að vera
sjúklingur á gjörgæslunni. Hann sagðist hafa unnið í
20 ár sem læknir á gjörgæslunni en lent í því að
hryggbrotna í bílslysi á Reykjanesbrautinni í desember
sl. I kjölfarið hafi hann verið átta vikur á gjörgæslunni
og sagði að það hefði greinilega ýmislegt farið fram
hjá sér af því sem gerðist þarna í þessi 20 ár sem
hann vann þarna. Andþyngsli og sú tilfinning að vera
stöðugt að kafna hafi verið eitt hið erfiðasta sem hann
upplifði þessar vikur. Tjáskiptin við starfsfólk voru
einnig erfið, en það var þó eitthvað sem hægt væri að
bæta úr með litium tilkostnaði. Notuð voru stafaspjöld
sem hann gagnrýndi, því hluti stafrófs var á bakhlið
spjalds sem olli erfiðleikum þegar hann var að reyna
að finna þá stafi sem þurfti til að mynda orð. Að auki
voru hjúkrunarfræðingarnir sem aðstoðuðu hann við
spjöldin lengi að finna hvaða staf hann átti við þar sem
þeir þurftu að benda á alla stafi spjaldsins, því sjálfur
gat hann ekki bent og ekkert tjáð sig nema með
smáhöfuðhreyfingum sem áttu að tákna já eða nei.
Það tók því óratíma að finna hvern staf og viðkomandi
voru oft búnir að gleyma hvaða stafi var búið að
benda á áður og því enn erfiðara að mynda réttu
orðin. Þá voru spjöldin ekki endilega í hæfilegri fjar-
lægð og því voru stafirnir stundum ólæsilegir. Hann
sagðist einnig hafa verið Ijósfælinn og upplifað
ofskynjanir, einkum þó litaofskynjanir og upplifði svo-
kallað gulsýni, sá allt í gulum litum. Ástæður þessa
taldi hann vera ofþreytu, truflun á svefnmynstri, lyfja-
meðferð og áhrif frá þeim áverka sem hann varð fyrir.
Jón taldi nauðsynlegt að breyta spjöldunum þannig að
þau yrðu nothæfari þeim sem geta tjáð sig jafn lítið og
hann gat. vkj
uiltu brtytA?
Margar starfsstéttir kvarta yfir því að lítið tillit sé tekið til
þeirrar starfsemi sem fara á fram í opinberum
byggingum þegar þær eru reistar. Þannig séu byggðir
leikskólar þar sem varla sé gert ráð fyrir börnum að leik,
sjúkrahús þar sem ekki er gert ráð fyrir nema ákveðinni
tegund sjúklinga, stofnunum þar sem varla er gert ráð
fyrir að fólk andi, að minnsta kosti ekki fersku lofti þar
sem ekki er hægt að opna neina glugga og fleira í
þessum dúr. Eina leiðin til að bæta úr því sem margar
starfsstéttir telja brýna þörf er að koma athugasemdum
á framfæri um það sem betur mætti fara. Hjúkrunar-
fræðingar hafa komið með margar góðar ábendingar
um hagræðingu í heilbrigðiskerfinu sem tekið hefur verið
tillit til, svo sem hugmyndir um parsjúkrahús sem nú er
orðin að veruleika með sameiningu SHR og Land-
spítala. En það eru ýmis önnur hagræðingarmál, bæði
þau sem snúa að sjúklingnum sjálfum, því að veita
góða þjónustu og vinnuhagræðing hjúkrunarfræðing-
anna sjálfra. Hér er óskað eftir uppástungum um hvað
fara mætti betur. Komið skoðunum ykkar á framfæri,
það getur skipt sköpun fyrir sjúklingana og stéttina í
framtíðinni! Netfang hjukrun@hjukrun.is eða
valgerdur@hjukrun.is
176
Tímarit hjúkrunarfræðinga • 3. tbl. 75. árg. 1999