Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.10.2005, Blaðsíða 37

VIÐTAL
nemendurnir fengu," segir Desmond. „Ég velti
fyrir mér ýmsum grundvallarspurningum um
nemanda og starfsmann og hversu mikilvægt væri
að breyta menntuninni til að breyta hjúkruninni
sjálfri. Niðurstöður rannsóknarinnar voru ekki
notaðar þar sem stjórnvöld ákváðu að breyta
námsfyrirkomulaginu þannig að nemarnir unnu
ekki lengur á sjúkrahúsunum, gerðar voru meiri
menntunarkröfur til þeirra sem þar unnu.
En þetta vakti spurningar hjá mér um hvernig
unnt er að breyta kerfinu með því að breyta
veikasta hlekknum í því, sem í þessu tilfelli var
nemandinn. Ég gerði mér grein fyrir að það þyrfti
að breyta stefnunni í heilbrigðismálum ofan
frá. Þegar stjórnvöld vilja gera eitthvað þá gera
þau það, sama hvað þú segir. Þetta var semsagt
reynsla mín af því að meta menntunina.“
Græna byltingin í heilbrigöiskerfinu á Kúbu
Hann er spurður um rannsóknir sínar á „grænu
byltingunni" á Kúbu. „Rannsóknin á grænu
byltingunni var einkaframtak mitt, ég fjármagnaði
hana sjálfur," segir Desmond. „Ég hafði heyrt
frá vinum sem þekktu Kúbu vel, að eftir að
kommúnisminn féll í austrinu hefðu Kúbverjar
Fjöltrúarleg endurbót er aö eiga
sér staö
gengið í gegnum alvarlegar efnahagslegar þrengingar.
Samdráttur varð gríðarlegur.
Vegna viðskiptabanns er einnig erfitt fyrir þá að kaupa nýjustu
Iyfin á markaðnum. Til að vinna bót á þessu leituðu þeir á
náðir ráða sem frumbyggjar Kúbu bjuggu yfir og höfðu notað
auk þess að tileinka sér óhefðbundnar lækningaaðferðir frá
Austurlöndum, lyf og meðferð við ýmsum kvillum.
1 Aðalástæða grænu byltingarinnar var því efnahagsleg, þeir sögðu
æinfaldlega: Við höfum ekki ráð á því að vera veik og þurfa að
nota rándýr lyf eða tæki. Kenning þeirra er þessi: Við erum of
fátækir til að þola mikið af sjúkdómum. Við verðum að koma í
veg fyrir sjúkdóma þar sem við höfum ekki næga peninga til að
verða veik. Þeir höfðu reyndar byrjað á sumu þessu áður, eftir
1998 voru hefðbundnar kínverskar lækningaaðferðir kenndar
í læknaskólanum í Havana. Læknarnir sem luku námi frá
læknaskólanum í Havana frá þeim tíma höfðu því allir reynslu
af þessum óhefðbundnu lækningaaðferðum. Þetta er út af fyrir
Isig ekki undarlegt því Kúbverjar hafa alltaf haft mikinn áhuga
á fyrirbyggjandi læknisþjónustu. Þeir leggja mikla áherslu á
forvarnir í læknismenntun, þeir skipuleggja starfið á þann
hátt að þeir eru með fjölskyldulækna, eða heimilislæknakerfi.
I hverju þorpi er fjölskyldulæknir og fjölskylduhjúkrunarfræð
ingur, í sumum tilfellum er byggður sérstakur staður fyrir þá,
skurðstofan er t.d. á fyrstu hæð og hjúkrunarfræðingurinn á
annarri. Starfið er skipulagt þannig að á morgnana getur fólk
komið á stofuna til hjúkrunarfræðingsins og læknisins en eftir
hádegið fara þau um þorpið og heimsækja fólk, t.d. gamalt
fólk, fólk með nýfædd börn, fólk sem þjáist af geðsjúkdómum,
þá sem eiga við félagslega örðugleika að stríða, svo sem drykkju
og heimilisofbeldi. Alla vinnudaga er heilbrigðisstarfsfólkið úti
að fylgjast með heilsu íbúanna," segir Desmond.
Hann segir Kúbverja einnig rækta lífrænar Iækningajurtir, „eru
með stóra akra þar sem ræktunin fer fram og stunda auk þess
alls kyns óhefðbundna meðferð, t.d. nálarstungur en margir
kúbverskir læknar eru vel að sér í nálarstungum o.fl. þess
háttar. Læknarnir skrifa jöfnum höndum upp á lækningajurtir
og lyf, því á Kúbu eru hin óhefðbundnu lyf ekki einungis viðbót
við heilbrigðisþjónustuna eins og á flestum Vesturlöndum,
heldur hluti af kerfinu. Læknarnir á vegum hins opinbera veita
þessa þjónustu, sameina visku hinna óhefðbundnu aðferða og
nýjustu lækningaaðferðir hins vestræna heims. Margt gamalt
fólk er afar ánægt með þetta. Arið 1959 voru eiginlega engir
;læknar úti á landi á Kúbu, flestir voru í Havana. 1 Santiago
t.d. gátu fæstir borgað læknurn, svo það var löng hefð fyrir
óhefðbundnum heilurum sem höfðu þekkt fjölskylduna alla tíð,
höfðu verið í þorpunum, höfðu samband við afrísk trúarbrögð,
anda o.fl. Gamla fólkið mundi eftir þessum aðferðum, og sagði
gjarnan: „Svona gerðum við þetta í gamla daga og gekk vel.“
Timarit hjúkrunarfræðinga 3. tbl. 81. árg. 2005 '
35