Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.08.2006, Blaðsíða 34
Valgerður Katrín Jónsdóttir, valgerdur@hjukrun.is
„ÞAÐ ER UMHYGGJAN INNAN HEILBRIGÐISKERFISINS SEM
LÆKNAR FÓLK,“
- segir Dadi Janki, en hún er talin einn af 10 mestu andlegu leiðtogum heimsins
Hvert er leyndarmálið við að halda sér ungum þó árunum fjölgi? Eflaust hafa
margir áhuga á að vita meira um það nú um stundir þegar allir vilja lifa sem
lengst en enginn eldast. Dadi Janki, sem fædd er í Indlandi, er á tíræðisaldri, hún
er reyndar eins og fleiri fæddir þar í landi ekki með það á hreinu hvenær árs hún
fæddist svo hún heldur upp á níræðisafmælið með ferðalögum allt árið.
Dadi Janki kemur til landsins á vegum
Lótushúss, Brahma Kumaris WSU á
íslandi. Sigrún Olsen og Þórir Barðdal,
sem margir hjúkrunarfræðingar muna
eftir frá því þau voru árum saman með
Heilsubótardaga á Reykhólum, eru
forsvarsmenn Lótushúss.
Galdurinn við að láta elli kerlingu ekki ná
tangarhaldi á sér segir hún felast í því
að hugsa að maður sé ungur, maður
sé sem sagt ekki eldri en manni finnst
maður vera. „Þegar ég var sextug fannst
mér ég vera 16 ára, sjötug 17 ára og
svo framvegis og nú er ég 19 ára,“
segir hún með aðstoð túlksins sem fylgir
henni eins og skugginn í stuttu samtali
við ritstjóra Tímarits hjúkrunarfræðinga
að loknum hádegisfundi með starfsfólki
heilbrigðisþjónustunnar þar sem hún
ræddi sín hjartans mál, hvernig megi
bæta starfsemi sjúkrahúsanna sjúklingum
sem og starfsfólki tii góða. Hún er í stuttri
ferð til íslands, reyndar þeirri einu fram
að þessu en fram undan eru ferðalög um
Evrópu. Undanfarin ár hefur hún ferðast
vfða um heim og talað við fólk enda hefur
hún sannariega eitthvað til málanna að
leggja þar sem hún er talin meðal 10
mestu andlegu leiðtoga heimsins.
Að lækna sjálfan sig
Það var hún sem átti hugmyndina
námsefninu „gildi innan heilbrigðisþjón-
ustunnar" (Values in healthcare) sem
kynnt er annars staðar hér f þessu tölu-
blaði en hún er forseti Jankistofnunarinnar
sem ber nafn hennar og hefur helgað sig
heilbrigðismálum. Námsefnið er byggt
á því að til að geta læknað aðra þurfa
menn fyrst að lækna sjálfa sig, og vitna
þar í Biblíuna: Læknir, lækna sjálfan
þig (Lúk.4:23) en Dadi leggur áherslu
á að við séum ekki hæf til þess að
lækna aðra ef við erum með ólæknuð
hjartasár. Hjartasár valda sorg og hún
segir að þegar menn uppiifi sorg hafi
það ekki eingöngu áhrif á hugann heldur
líka líkamann, sorgin veldur sem sagt
þjáningunni og þeir sem hafa verið særðir
verða óttaslegnir, hræddir um hvað verði
um þá og því kjarklausir. „Við getum ekki
læknað aðra ef við höfum verið særð, við
getum óskað þess að geta það en við
erum ekki hæf til þess,“ segir hún.
„Tíl að geta lækna okkur sjálf þurfa fjórir
eiginleikar að vera til staðar. í fyrsta lagi
hreinskilni, menn þurfa að vera hreinskilnir
gagnvart sjálfum sér og öðrum. í öðru
lagi þarf að vera til staðar auðmýkt og
hógværð í samskíptum við aðra. Þetta er
nauðsynlegt til að græða þann sársauka
sem býr innra með fólki. í þriðja lagi
þarf von og svo að endingu hamingju
og hamingjusamur einstaklingur getur
læknað fólk. Það er umhyggjan innan
heilbrigðiskerfisins sem læknarfólk," segir
Dadi Janki og brosir og úr augum hennar
má lesa að hún hefur dýpri skilning
á grunnþáttum lækninga en langflestir
samtíðarmenn hennar. Sjálf segist hún oft
hafa átt við veikindi að stríða á lífsleiðinni,
en hún hafi gert sér far um að verða
ekki döpur og láta veikindi líkamans ekki
veikja hugann. Hún hefur einnig sagt að
hún geri sér far um að brosa sem mest
því bros hennar veki bros hjá öðrum og
þar af leíðandi betri líðan.
Ég hafði í upphafi þessa stutta spjalls
okkar þakkað henni fyrir hrífandi og
andlega upplyftandi fund og hún bætir
við með aðstoð túlksins að hún þakki fyrir
þau orð, en það að deila góðum hlutum
með öðrum, hugsunum og skoðunum
sé eins og góð næring. Sá sem fær slíka
næringu verður hamingjusamur og getur
vakið vonir hjá fólki. „Þetta segi ég við þig
til þess að þú getir sagt það við þá sem
þurfa að hlusta á það, að rétta meðalið
fyrir þá sem eru sjúkir er umhyggja í
heilbrigðiskerfinu. Þegar við hrífumst af
einhverju verðum við ekki kærulaus og
viljum hjálpa öðrum. Því miður ber sums
staðar á umhyggjuleysi fyrir fólki, það er
ekki hugað að því eða borin virðing fyrir
því. Þeir sem hrífast fyllast von og verða
hamingjusamir og geta hrifið aðra með
að
32
Tímarit hjúkrunarfræðinga - 3. tbl. 82. árg. 2006