Morgunblaðið - 06.04.2017, Qupperneq 34

34 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 6. APRÍL 2017
Í ljósblárri vöggu sefur Heiðar
Már Benediktsson sem varð
níu vikna gamall daginn sem
Morgunblaðsfólk bar að garði.
Hann fæddist 31. janúar eftir
23 vikna og eins dags með-
göngu og var þá 29,4 sentí-
metra langur og vó 488
grömm. Heiðar Már átti tví-
burabróður sem hét Brynjar
Máni.
Hann dó fyrstu nóttina sem
þeir bræður áttu utan móð-
urkviðar.
„Það var ekkert sem benti til
þess að myndu fæðast svona
löngu fyrir tímann eða að
þetta færi svona,“ segir móð-
irin, Ingunn S. Friðþórsdóttir
sem er stödd hjá Heiðari litla
ásamt pabbanum, Benedikt
Birki Haukssyni, en þar eru
þau stóran hluta dagsins.
„Þetta hefur verið erfitt,
gleði og sorgir en við erum svo
þakklát fyrir hvað það er vel
haldið utan um Heiðar Má og
okkur. Starfsfólkið hugar svo
vel að líðan okkar, það skiptir
okkur miklu máli að finna
það,“ segir Benedikt Birkir.
Þau eru á vökudeild í 12-13
tíma á hverjum degi og segja
að það sé alltaf jafn erfitt þeg-
ar kemur að þeirri stund að
þau þurfa að fara heim. „Það
er kannski aðeins auðveldara
núna en það var fyrst,“ segir
Ingunn. „En það er samt mjög
erfitt.“
Heima á Heiðar Már systur
sem hlakkar mikið til heim-
komu hans, sem verður, ef allt
gengur að óskum, í lok maí á
svipuðum tíma og fullri með-
göngulengd hans lýkur. Þegar
styttist í heimferðartíma fara
þau væntanlega í foreldra-
gistingu vökudeildar og verða
meira með drengnum sínum
litla. „Þau eru núna aðal-
umönnunaraðilar Heiðars
Más,“ segir Margrét. „Við
hérna á deildinni erum ein-
göngu til aðstoðar, nánast á
hliðarlínunni.“
Myndarleg undirhaka
Ljósmyndari Morgunblaðsins
skýtur inn í að í augum
ókunnugra sé Heiðar Már
agnarsmár, en foreldrarnir,
sem hafi fylgst grannt með
honum dafna og vaxa dag frá
degi, sjái væntanlega mikinn
mun á honum miðað við hvern-
ig hann var þegar hann fædd-
ist. „Jú, heldur betur,“ segir
Benedikt Birkir. „Við vorum
einmitt að mæla hann áðan og
hann hefur lengst um 10,6 cm
og þrefaldað þyngdina. Hann
er orðinn svo pattaralegur,
kominn með myndarlega und-
irhöku og stefnir í að verða
eins og Michelin-maðurinn.
Hann er ótrúlega flottur og
duglegur,“ segir faðirinn,
stoltur af kraftmikla stráknum
sínum.
Morgunblaðið/Golli
Heiðar Már „Hann er kominn með myndarlega undirhöku og stefnir í
að verða eins og Michelin-maðurinn,“ segir stoltur faðirinn.
Þrefalt þyngri en
við fæðingu og fær
bráðum að fara heim
Vökudeild Foreldrar Heiðars Más eru hjá honum marga tíma á dag og
segja að það sé mjög erfitt að fara frá honum og kveðja hann á kvöldin.
4-5 mánuði á deildinni. Á undan-
förnum árum hefur verið unnið að
því að útskrifa fyrirbura fyrr heim
og er það kallað snemmútskriftir. Þá
er barnið útskrifað allt frá þeim tíma
sem samsvarar 34 vikum meðgöng-
unnar, svo framarlega sem tiltekin
skilyrði eru uppfyllt, og er í fram-
haldinu í eftirliti.
Spurð hvort þeim finnist þau ekki
eiga heilmikið í börnunum þegar þau
hafa dvalið á deildinni í margar vik-
ur svara Margrét og Þórður játandi.
„Jú, heldur betur. Þau verða hluti af
hópnum. En þó að maður beri til-
finningar til þeirra og það læðist tár
í augun þegar þau eru kvödd, þá er
það auðvitað gleðistund fyrir for-
eldra og barn þegar það fer heim.
Þetta er auðvitað það sem öll okkar
meðferð miðar að; að þau fari heim,“
segir Margrét.
Meðalfjöldi barna sem liggja á
deildinni er 13-14 börn. Það segir þó
lítið um álagið eða þörf fyrir meðferð
og hjúkrun. „Mönnunarþörf hjúkr-
unarfræðinga og lækna getur t.d.
verið jafn mikil hvort sem börnin
eru átta eða 18,“ segir Margrét. „Til
dæmis þarf barn í öndunarvél með
flókna lyfjagjöf í kjölfar aðgerðar
1-2 hjúkrunarfræðinga með sér, auk
a.m.k. eins nýburalæknis. Stundum
eru fleiri en eitt barn í þessum að-
stæðum á deildinni og þá eykst
mönnunarþörfin umtalsvert.“
Miklar sveiflur í fjöldanum
Þórði og Margréti ber saman um
að vinnuálag á deildinni geti verið
mikið og Þórður segir að læknar
þurfi gjarnan að taka sólarhrings-
vaktir. „En þannig er það nánast alls
staðar á sjúkrahúsinu, það er ekkert
öðruvísi hér en á öðrum deildum,“
segir hann. Er þetta vegna þess að
það eru ekki nægilega margir
læknar með þessa sérmenntun?
„Það er ekki ástæðan. Þeir læknar
eru til en það fást ekki heimildir til
að bæta við. Það fæst ekki fjármagn
til að manna deildina af þeim fjölda
lækna sem þarf.“
Er hægt að tala um dæmigerðan
dag á vökudeild? „Nei, það er svo
sannarlega ekki hægt,“ svarar Mar-
grét. „Líklega ekki frekar en á öðr-
um deildum Landspítalans. Hérna
geta t.d. verið mjög miklar sveiflur í
fjölda barna, fæst hafa þau verið
fjögur og flest 27. En ef það er eitt-
hvað sem við getum gengið út frá er
það það að við upplifum reglulega
bæði gleði og sorg. Hér deyja börn
en hér komast börn líka til betri
heilsu og það er miklu algengara.“
Morgunblaðið/Golli
Fagfólk Þeim Þórði Þórkelssyni yfirlækni og Margréti Thorlacius hjúkr-
unardeildarstjóra finnst þau oft eiga heilmikið í börnunum á deildinni.
Margrét segir ýmsar nýjungar á döfinni á vökudeild. „Hingað til hefur fyr-
irkomulag þjónustu við þá nýbura sem hafa verið í „smávandræðum“ eft-
ir fæðingu, þ.e. þau sem eru með tímabundin vandamál, eru ekki alvar-
lega veik en þurfa meiri aðhlynningu en aðrir nýburar, verið þannig að
þau hafa komið á vökudeildina og verið þar í 1-3 tíma. Nú verður þessu
snúið við og starfsfólk vökudeildar fer til móður og barns á sængur-
kvennaganginn og veitir þessa þjónustu,“ segir Margrét.
Hún segir að með þessu sé samvera barns og foreldra tryggð með því
eftirliti sem metið er nauðsynlegt hverju sinni, en skynjarar nema líðan
og líkamsstarfsemi barnsins og upplýsingar birtast jafnóðum á skjáum
inni á vökudeild. Verið er setja þetta nýja kerfi upp og vonir standa til að
það verði tekið í notkun á næstu vikum. „Þarna verður ekkert rof á
tengslamyndun barns við foreldra og þetta er það sem öll þjónusta við
þennan hóp gengur út á,“ segir Margrét.
Önnur breyting sem fyrirhuguð er á deildinni er innleiðing gjörgæslu-
kerfis, sem er sambærilegt við það kerfi sem unnið er eftir á hinum
tveimur gjörgæsludeildum Landspítalans. Í því felst að öll skráning verð-
ur rafræn og unnin á rafrænum vinnustöðvum sem deildin hefur fengið
að gjöf. „Við erum að fara inn í nýja veröld,“ segir Margrét. „Tilgangurinn
með þessu eins og öllu öðru er að auka enn frekar öryggi sjúklinganna og
bæta meðferð.“
Þá var gjafafé sem deildinni áskotnaðist nýverið nýtt til kaupa á forriti
sem reiknar næringarþörf litlu sjúklinganna út frá mörgum þáttum á ná-
kvæmari hátt en áður hefur verið gert.
Stefnt er að því að það verði tekið í notkun á sama tíma og gjörgæslu-
kerfið verður innleitt.
Samvera, gjörgæslukerfi og
forrit sem reiknar út lyfjagjöf
ÝMSAR NÝJUNGAR Á DÖFINNI Á VÖKUDEILD
Kringlunni 4c – Sími 568 4900
20%
AFSLÁTTUR
AF ÖLLUM
VÖRUM
Miðnæturopnun í kvöld