Skírnir - 01.09.2014, Blaðsíða 4
Frá rit stjór a
Því var hreyft á þessum vettvangi í síðasta Skírni að í hverju hefti þyrfti eiginlega að
vera að minnsta kosti ein grein sem snerti Njálu. Í ár er þess minnst að 800 ár eru liðin
frá fæðingu sagnaritarans snjalla, Sturlu Þórðarsonar, en í Skírni haustið 2012 leiddi
Einar Kárason bókmenntaleg rök að því að Sturla væri höfundur Njálu. Í tilefni af-
mælisársins hefur Guðrún Nordal ritað grein um Sturlu, þar sem hún veltir fyrir sér
manninum sjálfum, aðferðum hans og aðstöðu. Þeim Sturlungum tengist líka grein
Helga Þorlákssonar sem skrifar um menntun og uppeldi hins stóra sagnaritarans úr
ættinni, Snorra Sturlusonar.
Af öðru bókmenntaefni þessa heftis má nefna yfirlitsgrein Katrínar Jakobsdóttur
um höfundarverk Auðar Jónsdóttur, þar sem hún skoðar hinar stóru línur í bókum
Auðar undir heitinu Mömmur, ömmur, dætur. Brynja Þorgeirsdóttir fæst hins vegar
við öllu eldri konu í afar athyglisverðri grein sem heitir Upprisa Guðrúnar Ketils-
dóttur og fjallar um sjálfsævisögu konu frá 18. öld, þá elstu sem varðveitt er, og út
kom á síðasta ári. Brynja setur þessa afar sérstöku sögu í samhengi og túlkar hana á
allt annan hátt en fyrri tíðar menn (karlar). Þá skoðar Guðmundur Brynjólfsson tvö
hrakningakvæði þjóðskáldanna Gríms Thomsens og Matthíasar Jochumssonar í
grein sem heitir Riðið í kaldan dauðann?
Sem fyrr er hinn meginþráður Skírnis greinar um þjóðfélagsleg málefni í breiðu
samhengi. Svanur Kristjánsson hefur tekið sér fyrir hendur að skoða ítarlega for-
setaembættið út frá hugmyndum um vald og lýðræði. Hann á hér grein sem heitir
Átök um þjóðhöfðingjavald og lýðræði og er fyrsta grein um forsetatíð Ólafs Ragnars
Grímssonar. Valur Ingimundarson skrifar um nýja stöðu í öryggismálum þjóðar-
innar og þróun þeirra eftir að Bandaríkjamenn hurfu úr landi með herstöð sína og
beinir sérstaklega sjónum sínum að norrænu samstarfi, möguleikum þess og tak-
mörkunum. Þá skrifar Halla Gunnarsdóttir um annan mikilvægan og umdeildan
málaflokk, innflytjendamál, í grein sem hún kallar: Frekar breskt pund en afrísk
stúlka— aðgengi útlendinga utan EES að Íslandi.
Myndlistarþátturinn fjallar að þessu sinni um afar áhugaverðan þátt í myndlist
eins af okkar helstu listamönnum, leiðréttar myndir Sigurðar Árna Sigurðssonar,
en hann hefur notið mikillar velgengni undanfarin ár, ekki síst í Frakklandi. Og
ljóðmælin í upphafi eru að þessu sinni Úr Hrímgrundarljóðum verðlaunaskáldsins
Bjarka Karlssonar, þar sem hann kveðst á við arfinn og notar til þess mörg fegurstu
orð tungunnar.
Páll Valsson
Skírnir Haust 2014 umbrot.qxp_Layout 1 6.10.2014 13:19 Page 228