Saga - 2010, Blaðsíða 177

félagsvísindum né öðrum sviðum. Þetta er merkilegt í ljósi þess að
styrki má ekki nýta til að greiða laun til þeirra sem eru jafnframt á full-
um launum í öðrum störfum. Þeir eru því oftast nær verkefnisstjórar
sem afla rannsóknastyrkja til handa samstarfsmönnum sem oftar en
ekki eru framhaldsnemar í rannsóknarnámi við viðkomandi skóla eða
stofnun eða starfsmenn við rannsóknastörf sem háðir eru verkefna-
tekjum. Því má spyrja hvort það sé opinber og yfirlýst stefna Rann -
sóknarráðs að fjármagna að stórum hluta rannsóknanám við HÍ og HR
úr rannsóknasjóði á sama tíma og haldið er úti rannsóknanámssjóði
sem hefur það hlutverk að „veita styrki til rannsóknartengds fram-
haldsnáms við háskóla eða á ábyrgð hans í samvinnu við rannsókna-
stofnanir eða fyrirtæki“. Skv. upplýsingum frá Rannís taka 49 doktors-
nemar og 38 meistaranemar þátt í verkefnum sem hlotið hafa verk-
efnastyrki og öndvegisstyrki að þessu sinni. Það er í sjálfu sér mikil-
vægt að efla tengsl rannsóknanema og reyndari vísindamanna en þó
hlýtur að orka tvímælis að halda úti tveimur sjóðum sem standa opnir
framhaldsnemum án þess að línur séu skýrar þar á milli.50
Í orðum Davíðs kemur fram að óljóst er hvernig Rannís hugsar fjár-
hagslegan stuðning við rannsóknanám og samspil þess við aðra
rannsóknastyrki. Sú óljósa afstaða kemur hvergi betur fram en í
þeim tilfellum þegar prófessorar við Háskóla Íslands fá styrki til vís-
indarannsókna með doktorsnemum án þess að fyrir liggi hvaða
nemendur muni sinna rannsókninni. Þessir ótilgreindu og nafn-
lausu doktorsnemar eiga þannig í samkeppni um styrki við sjálfs-
tætt starfandi fræðimenn, oftast með langt háskólanám að baki og
farsælan akademískan feril. Það furðulega er að doktorsnemarnir
(raunverulegir eða ekki) eru í reynd metnir á verðleikum hinna
reyndu leiðbeinenda sinna í stað sinna eigin. enginn skilur almenni-
lega hvar mörkin milli Rannsóknarsjóðs og rannsóknarnámssjóðs
liggja þegar meirihluti úthlutana vegna verkefnastyrkja úr fyrr-
nefnda sjóðnum fer til doktorsnema.51
Már Jónsson, prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands, rak
endahnútinn á þessa umræðu með stuttri ádrepu: „Það sem Davíð
vekur máls á var einmitt rætt í fagráði okkar fræða á meðan ég sat
þar fyrir nokkrum árum. Niðurstaðan þá var sú að Rannís hefði
enga stefnu og myndi ekki hafa neina stefnu, heldur láta það ráðast
hvort doktorsnemi sækti um í eigin nafni eða í skjóli leiðbeinanda.
dómur sögunnar er ævinlega rangur! 177
50 Davíð Ólafsson, „Re: engir sagnfræðingar?“ Gammabrekka 3. febrúar 2010.
51 Dagana þarna á eftir tóku nokkrir sagnfræðingar til máls um efnið á Gamma -
brekku og virtust flestir uggandi vegna úthlutunarstefnu sjóðsins.
Saga haust 2010 — NOTA (9.5.)_Saga haust 2004 - NOTA 8.12.2010 11:06 Page 177