Skírnir - 01.04.2014, Blaðsíða 62

60
NJÖRÐUR SIGURJÓNSSON
SKÍRNIR
(Forseti (ÁRJ): Forseti biður hv. þingflokksformenn að hitta sig niðri
í fundarherbergi forseta þingsins).
Það er ýmislegt eftirtektarvert í þessum samskiptum og það fyrsta
sem grípur athyglina er hversu formleg ávörp eru notuð og ein-
beittur vilji til að gæta formfestu. Sá ásetningur raungerist þó ekki
nema að hluta til og virðast samskiptin á mörkum þess að leysast
upp. Það sem skilar sér svo ekki í textanum er málrómur eða radd-
beiting þingmanna sem nota rödd þess sem talar á opnum vettvangi
og yfir nokkrum fjölda fólks. Þannig hækka þingmenn á stundum
róminn en á öðrum stundum er raddbeitingin nær „venjulegum“
talanda, þ.e. þýðari og ekki eins yfirgnæfandi. I samskiptunum hér
að ofan er báðum aðilum þó augljóslega nokkuð niðri fyrir og liggur
fremur hátt rómur án þess að æpa eða nokkuð þess háttar.
I öðru lagi er athyglisvert að fundarstjóri gerir efnislega athuga-
semd við innihald ræðu þingmannsins, efnið sem hann er að ræða
fellur m.ö.o. ekki að mati forseta undir það sem talið er viðeigandi
undir liðnum „Fundarstjórn“. Samskiptin sjálf snúast þó augljós-
lega um þetta atriði og vísa þannig á áhugaverðan hátt til sjálfs sín
og þar eru merkjanleg átök um hljóðheiminn, það er hver hefur
orðið, og um vald fundarstjóra til þess að stýra hljóðinu.
I þriðja lagi er eftirtektarvert að í handritinu falla út framíköll úr
þingsal sem eru þó greinanleg á upptöku. I samskiptunum hér að
framan kallar setningin „beint þeim fyrirmælum til hæstv. forseta“
á viðbrögð úr salnum þar sem einhverjum þykir ekki við hæfi að
þingmaður gefi forseta fyrirmæli og greina má hæðni í athuga-
semdum úr sal. Þetta er reyndar eitt af því sem gestur á þingpöllum
tekur sérstaklega eftir þegar fylgst er með úr áheyrendastúku í
þingsal, að framíköll og athugasemdir úr sal gegna oft veigamiklu
hlutverki í umræðunum. I salnum getur verið nokkurt skvaldur og
hnyttnar athugasemdir eru látnar flakka ásamt almennum skætingi.
Þessi hluti samskipta fundarmanna skilar sér þó illa á upptökum,
og enn verr eða alls ekki í handriti, og er það nokkur ljóður á heim-
ildagildi þeirra.
Ræður eru augljóslega mikilvægar í hljóðheimi Alþingis en
einnig umræður sem kalla á styttri innlegg af hálfu þingmanna.