Skírnir - 01.04.2014, Blaðsíða 185

SKÍRNIR
SKIPTIR DÆGURTÓNLIST MÁLI ?
183
varð þar til rokkgagnrýni og hvert sótti hún innblástur?
Til skoðunar voru tekin íslensk dagblöð og nokkur vikublöð
(Vikan, Fálkinn og síðar Flelgarpósturmn) allt frá árinu 1965. Popp-
skrif voru leituð uppi en áhersla lögð á eiginlega gagnrýni sem
skoðuð var út frá eftirfarandi spurningum: Nálgast gagnrýnendur
dægurtónlist eins og aðrar listgreinar, sem afþreyingu eða eitthvað
hið þriðja? Taka þeir sér sérstaka stöðu (e.position) gagnvart dægur-
tónlist? Verður til togstreita milli ólíkrar afstöðu til dægurtónlistar?
Leggja þeir áherslu á þátttöku dægurtónlistar í samfélagsstraumum,
á listrænt gildi, afþreyingargildi hennar eða annað? Hafa íslenskir
gagnrýnendur skoðað rokk sem bæði sérstakan straum og sérstakt
samfélagsfyrirbæri líkt og oft hefur verið gert í alþjóðlegri umræðu?
Endurspeglast sýn höfunda á stöðu dægurtónlistar í stíl þeirra og
málfari? Loks leitaðist höfundur við að vera opinn fyrir öðrum mik-
ilsverðum atriðum sem fram kæmu.
Við framsetningu voru einkum valdir áberandi gagnrýnendur
(fæðingarár þessara gagnrýnenda eru tilgreind), dregin var upp stutt
heildarmynd af nálgun þeirra og valdar stuttar tilvitnanir sem draga
fram einkennandi þætti í sjónarhorni þeirra og stíl.
Prúðmenni gefa góð ráð. Fyrstu poppgagnrýnendurnir
Fram yfir miðjan sjöunda áratuginn sögðu íslenskir fjölmiðlar frá
innlendri dægurtónlist og erlendum gestum en um eiginlega gagn-
rýni var ekki að ræða. Auk skammlífra smárita um tónlistarviðburði
og skylt efni, sem til dæmis Ólafur Gaukur og Svavar Gests rit-
stýrðu, sinntu dagblöðin Alþýðublaðið og Vísir og vikublöðin
Vikan og Fálkinn þessari lágmenningu af minni fordómum en aðrir
miðlar — kannski af því að þeir tóku sig ekki eins alvarlega og
Morgunblaðið sem varaði hvað eftir annað við siðspillandi áhrifum
dægurtónlistar (Eggert Þór Bernharðsson 2007) og Þjóðviljinn sem
leiddi rokkið að mestu hjá sér. I öðrum blöðum tók rokkið, á síðari
hluta sjötta áratugarins, og bítlið, um miðjan sjöunda áratuginn,
sennilega meira pláss en nam markaðshlutdeild í íslenskri dægur-
tónlist, enda var hvorttveggja skrautleg nýlunda sem leyfði blaða-
mönnum ýmiss konar sprell í skrifum. Þessi skrif eiga það almennt