Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 10
10 Ljósmæðrablaðið • júlí 2011
mikilvægt eða frekar mikilvægt að geta tek-
ið þátt í foreldrafræðslunámskeiði. Á kvarð-
anum 1-10, þar sem 1 var ekki mikilvægt og
10 var mjög mikilvægt þá var meðaltal hjá
körlunum 8.61% (sf= 1.625) en 8.87% hjá
konunum (sf=1.286). Af þessu sést að fleiri
mæður en feður telja mjög mikilvægt að
geta tekið þátt í námskeiðum af þessu tagi
en munurinn mældist ekki marktækur. Gefin
var kostur á því að tilgreina fleiri en eina
ástæðu fyrir þátttöku á foreldrafræðslunám-
skeiði og nefndu bæði kynin oftast að þau
myndu þiggja þá fræðslu sem þeim stæði til
boða eða 70.5% mæðra og 56.9% feðra.
Þar á eftir var algengasta ástæða bæði karla
og kvenna sú að minnka áhyggjur og kvíða
varðandi fæðinguna. Fast á eftir var þátt-
taka karlanna tengd því að maki þeirra hafði
hvatt þá til þátttöku eða 39.4%. Einungis
1.4% verðandi feðra sækja námskeið til að
hitta aðra verðandi foreldra en 3.1% verð-
andi mæðra. Marktækur munur milli kvenna
og karla mældist í öllum liðum spurningar-
innar um mikilvægi þátttöku á foreldra-
fræðslunámskeiði nema varðandi liðinn að
hitta aðra verðandi foreldra (Mynd 1).
Að loknu námskeiðinu voru 92.9% verð-
andi mæðra mjög ánægðar eða ánægðar
með námskeiðið og 86.3% fannst nám-
skeiðið gefa þeim aukið sjálfstraust til að
takast á við fæðinguna. Jafnframt voru
49.3% kvenna mjög sammála og 37.8%
sammála því að fræðslan myndi draga úr
áhyggjum og kvíða varðandi fæðinguna en
aðeins 4% voru mjög eða frekar ósammála
þeirri fullyrðingu. Verðandi feður voru í 35%
tilvika mjög sammála því að fræðslan myndi
draga úr áhyggjum og kvíða varðandi fæð-
inguna en 37.4% voru sammála því. Mikill
meirihluti karlanna eða 87.8% voru mjög
sammála eða sammála þeirri fullyrðingu að
þeir væru ánægðir með námskeiðið og voru
nær allir (92.3%) sammála eða mjög sam-
mála því að fræðslan nýttist þeim í fæðing-
unni.
Reynsla nýbakaðra foreldra
af foreldrafræðslu nokkrum
vikum eftir fæðingu
Almennt telja konurnar að fræðslan hafi
hjálpað þeim við ákvarðanatöku varðandi
fæðinguna. Stór hluti þeirra (79.66%) telja
að fræðsla á námskeiðinu hafi hjálpað þeim
að taka ákvarðanir um bjargráð án lyfja
í fæðingu, og nær sami fjöldi (75.21%)
telur að fræðslan hafi hjálpað þeim að taka
ákvarðanir varðandi notkun lyfja í fæðingu.
Eingöngu 47.46% kvenna telja að fræðslan
hafi hjálpað þeim að taka ákvarðanir varð-
andi stellingar í fæðingu (mynd2).
Ef horft til þess hvort konunum fannst
námskeiðið hafa gefið sér raunsæa mynd
af fæðingunni má sjá fylgni á milli nokk-
urra fullyrðinga varðandi þetta í töflu 2. Á
lárétta ásnum eru spurningar sem spurt var
eftir námskeiðið en á lóðrétta ásnum spurn-
ingar sem spurt var eftir fæðingu. Eins og
sjá má í töflu 2 þá var t.d. há fylgni milli
fullyrðingarinnar „mér finnst námskeiðið
gefa mér aukið sjálfstraust til að takast á við
fæðinguna“ og svo „mér fannst námskeiðið
hafa gefið mér aukið sjálfstraust til að takast
á við fæðinguna.“ Fullyrðingin „ég réð vel
við aðstæður í fæðingunni“ hafði hins vegar
ekki fylgni við neina fullyrðingu í fyrri listan-
um (tafla 2).
Tæp 60% kvenna töldu að námskeiðið
hefði dregið úr áhyggjum og kvíða varðandi
fæðinguna, sem er samsvarandi fjöldi og
taldi það ástæðu þess að fara á foreldra-
fræðslunámskeið. Hér eru það töluvert
fleiri feður sem svara því til að fræðsla hafi
dregið úr áhyggjum og kvíða en leituðu eftir
fræðslu vegna áhyggna og kvíða á með-
göngunni. Feður sem leituðu eftir fræðslu
vegna áhyggna og kvíða voru marktækt
meira sammála þeirri fullyrðingu eftir fæð-
Mynd1 . Mikilvægi foreldrafræðslunámskeiða frá sjónarhorni þátttakenda.
Mynd 1. Mikilvægi foreldrafræðslunámskeiða frá sjónarhorni þátttakenda.
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Mæður Feður
n=227 % n=218 %
Aldur1
18-23 ára 35 15,6 21 10,0
24- 28 ára 105 46,9 72 34,3
29-34 ára 66 29,5 98 46,7
35-39 ára 18 8,0 19 9,0
40 ára og eldri 3 1,3 7 3,3
Fjöldi barna2
Ekkert barn 198 87,2 180 83,3
Eitt barn 22 9,7 29 13,4
Tvö börn 5 2,2 6 2,8
Þrjú börn 2 0,9 1 0,5
Hjúskarparstaða
Gift/sambúð 211 93,0 204 93,6
Fast samband 9 4,0 11 5,0
Einstæð 7 3,1 3 1,4
Hæsta prófgráða3
Grunnskólapróf 18 8,0 37 17,1
Iðnskólapróf 10 4,4 24 11,1
Stúdentspróf 44 19,5 40 18,5
Háskólapróf 143 63,3 105 48,6
Annað 11 4,9 10 4,6
Staða4
Launþegi 172 76,1 167 77,0
Sjálfstætt starfandi 11 4,9 15 6,9
Í námi 37 16,4 27 12,4
Heimavinnandi 3 1,3 0,0
Annað 3 1,3 8 3,7
Móðurmál5
Íslenska 218 96,0 212 98,6
Annað tungumál 9 4,0 3 1,4
1 Einn faðir svarar ekki
2 Tveir feður svara ekki
3 Ein móðir og tveir feður svara ekki
4 Ein móðir og einn faðir svara ekki
5 Þrír feður svara ekki
EÐA
N varies due to missing data
Tafla 1. Lýðfræðilegar upplýsingar um
mæður og feður