Ljósmæðrablaðið - 01.07.2011, Blaðsíða 80

80 Ljósmæðrablaðið • júlí 2011
um seinna inn en kl. 23:30 á kvöldin, sumar
trúlofaðar, mér fannst þetta mjög óraunhæft.
Það var leitað á herbergjum og inní skápum,
gengið á herbergin á kvöldin og ég er ennþá
pínulítið ósátt við þetta. Mér fannst þetta
skerðing á frelsi og trausti, okkur var ekki
treyst fyrir okkur sjálfum, ég var sár út í það.
Svo fengum við pínulítil laun, ég gat keypt
mér eina kápu yfir veturinn og ein stígvél.
Við gátum keypt okkur mat en svo fengum
við alltaf mjólkurkex og mig minnir egg eða
eitthvað sem við gátum borðað um kvöldið.
Borðar þú mjólkurkex í dag?
Guðrún: Nei
Ólafía: Við vorum 10 í holli, við erum nú
svo nýútskrifaðar að við hittumst alltaf fyrsta
fimmtudag í hverjum mánuði, þá reynum
við að hittast í hádegismat einhversstaðar.
Aldursdreifingin er nokkuð breið en náðum
flestar bara mjög vel saman. Við vorum
náttúrulega ekki lokaðar inni þannig að
það hafði ekki áhrif á skemmtanalífið hjá
okkur svo þurfti maður að reka sitt heimili
ég á náttúrulega mína íbúð og minn bíl. Við
fengum borgað annað árið, svo fékk maður
námslán til þess að reka sig og sitt, það
gekk nú bara alveg ótrúlega vel.
Þú náðir að kaupa þér meira en eina kápu
og ein stigvél?
Ólafía: Já ég gat alveg keypt mér meira en
eitt skópar, enda hef ég nú fórnað ýmsu fyrir
skóparið það get ég sagt ykkur, þá sleppi ég
nú frekar að borða heldur en að sleppa að
kaupa mér skó!
Guðrún: Prófin voru alveg nákvæmlega
eins og þau voru hérna þangað til núna
þetta ár. Það var bara græni dúkurinn og
prófnefnd, sem var svolítið stærri en hún er
núna. Síðan fengum við konu til að skoða og
segja frá og drógum svo miða, þetta er mjög
gömul hefð. Núna er krossapróf í staðin fyrir
að draga miða. Ég var rosalega glöð með
þessa breytingu. Það er miklu sanngjarnara,
þá fá allir sama prófið.
Ólafía: Ég man eftir því í fyrsta skipi sem ég
fór í þetta munnlega próf, ég þekkti þetta
ekkert frá hjúkruninni. Að sitja og þurfa að
koma frá sér í töluðu máli var bara eitthvað
sem ég kunni ekki og jók kannski aðeins á
stressið.
Finnst þér þú getað fundið einhvern mun á
því að taka á móti nemum úr skólanum?
Guðrún: Svona já og nei, þær koma með
mismikinn þekkingarbrunn inn í skólann
en einhvernveginn finnst mér alltaf þegar
ég hitti hópinn fyrst, þá eru þetta bara ljós-
mæðranemar sem eru að byrja að læra akk-
úrat þessi fræði. Manni finnst samt, af því þú
ert að tala um starfsreynslu, geta verið bæði
plúsar og mínusar að vera búin að vinna
mjög lengi, þær sem eru búar að vinna lengi
við hjúkrun, eiga sumar svolítið erfitt með
þessar miklu yfirsetur, tekur svolítinn tíma að
læra það. Við erum, kannski sérstaklega þær
sem eru í fæðingunum, svona víkingasveit
með samt alla blíðuna og umhyggjuna. Þetta
er náttúrulega dásamlegur hópur og maður
fær gæsahúð yfir því að hafa fengið að vera
í svona samfélagi. Þetta er bara ólýsanlegt
starf, ég held að við getum bara sagt það,
það er leit að starfi sem inniber svona mikið
eins og við vinnum við. Mér finnst ekkert erf-
iðara að fá þessar konur sem eru búnar að
vera að vinna við hjúkrun og jafnvel skrifa
einhverjar greinar og eru komnar með virtan
vísindaheim til að vinna verklegu störfin,
þær eru náttúrulega með mikinn þekk-
ingargrunn og meiri víðsýni og eiga kannski
auðveldara með að tengja. En mér finnst
þessi þróun í náminu hafa orðið til góðs og
gengið alveg ótrúlega vel. Auðvitað vorum
við bara stelpur sem byrjuðu í náminu þegar
ég fór í námið, vorum þá orðnar tvítugar
allar, ég held að við höfum útskrifast nokkuð
færar sem ljósmæður til þess að greina hvað
sé eðlilegt og hvað óeðlilegt í meðgöngunni
og taka á móti barni og hugsa um konurnar
og börnin á eftir.
Hvað voruð þið margar í holli og haldið þið
sambandi?
Guðrún: Hjá mér, já, við höldum sambandi,
við vorum níu, tvær eru dánar, þannig að
það eru bara sjö eftir. Við hittumst ekki oft,
kannski bara annað hvert ár til að hittast
eitthvað að ráði, þetta er ekki svona sauma-
klúbbsstemming. Við bjuggum í skólanum,
það var nú eftirminnilegast, við vorum lok-
aðar inni. En mér fannst svolítið ósanngjarnt
þá að vera þarna 20 ára og vera treyst fyrir
konu og barni í náminu en vera lokaðar bara
inni í fangelsi næstum því. Við vorum skrif-
aðar niður í svarta bók á vaktinni ef við kom-
Á þessum tíma var ekki mikið um rann-
sóknarverkefni eða vísindastarf þegar ég var
í náminu, það kom sem betur fer seinna. Það
er ekkert rosalega langt síðan að við ljós-
mæður fórum að vinna vísindastörf og taka
þessi góðu og flottu próf sem við erum að
gera núna.
Finnur þú fyrir hvenær það varð vendi-
punktur í því?
Guðrún: Manni fannst það árið 1973 þegar
byrjað var að taka inn nemendur í hjúkrun
í HÍ þá komu þær með þekkingarbrunn inn
í ljósmæðranámið. Það var mjög áberandi
þá að ljósmæðurnar fóru í varnarstöðu,
þær áttu erfitt með að kenna konum sem
að sumu leyti vissu meira um margt en þær
sjálfar, það var mjög mikil togstreita þá. Svo
lærðum við að nýta það. Auðvitað þurftu
þær að læra jafnmikið og við í ljósmóður-
fræðum alla vega í þessu verklega, en það
tók svolítinn tíma að myndast svona jöfn-
uður á það af því að fagið og starfið okkur
er svo rosalega sértækt.
Ólafía: Mér finnst svo gott þar sem ég er
núna að fá að vinna með eldri ljósmæðrum
sem þar eru og mér finnst það svo mikil
blessun. Það er svo mikill viskubrunnur
sem er þarna og að fá að læra af þeim bara
svona verklag og þess háttar sem maður
lærir bara með reynslunni. Ég var sú eina
sem fékk áfram vinnu haustið eftir útskrift
á Landspítalanum, þá hugsaði ég „er ég þá
bara ein sem fæ að læra af þessum konum”
og svo hætta þær og þá koma inn nýjar sem
missa af því að læra af þessum konum, það
er mikil synd.
Guðrún: Gott að heyra þetta, ég hef heyrt
marga tala um það, kannski er það svolítið
sérstakt hjá okkur við hikum ekki, alveg
sama hvaða starfsreynslu við höfum, að leita
til hverra annarra, veit ekki hvort við gerum
það meira en aðrar stéttir en sem betur fer
erum við duglegar að leita eftir fróðleik hjá
hvorri annarri - svona jafningastuðningur og
fræðsla.
Nú ert þú Guðrún búin að kynnast margs-
konar útgáfum af ljósmæðranemum, fyrst
voru það konur sem komu beint í Ljós-
mæðraskólann, síðan hjúkrunarfræðingar
sem komu inn í Ljósmæðraskólann, svo
breyttist það og fór síðan í Háskólann.