Heimsmynd - 01.10.1992, Page 44

vegna. Ég vil þó taka fram að ég tala ekki sem listfræðingur:
Ég kynntist verkum Jóns fyrst í stað gegnum söfn og einkaheimili
og kom tíðum á Hótel Holt sem gestur og myndir hans hrifu mig
ákaflega þá og gera ennþá. Þegar áðurnefnd mynd kom inn á borð til
mín í Morkinskinnu varð ég strax ákaflega hrifinn.
Jón Stefánsson málaði þessa mynd 1939, fyrir veitingahúsið
Frascatie, sem stóð á horni Vesterbrogade
og H.C Andersen Boulevard en er nú
hætt starfsemi en flestir Islendingar af
eldri kynslóðinni muna eftir engu að
síður. Þegar veitingahúsið var rifið keypti
Þorvaldur í Síld og fisk þessa mynd og
hefur hún hangið á Hótel Holti síðan.
Þegar ég horfi á myndlist skynja ég
hana tifinningalega og ég á því erfitt með
að finna því orð sem ég skynja. Ég held
að það sem höfðar einna sterkast til mín
sé stemmningin í myndinni, maturinn á teppinu, vínið í glösunum
og fólkið hans Jóns á myndinni. Ég fæ í mínu starfi mikið af lands--
lagsmyndum í ljósmyndastíl og er þreyttur á þannig myndum. I
myndum Jóns eru fjöllin fyrst og fremst form og við að horfa á þessa
mynd kemur eitthvað í ljós sem er í senn rammíslenskt og evrópskt.
Mér finnst einkum gaman að bera þessa mynd saman við þrjár
evrópskar myndir sem eru „LeDejeuner sun e hebe“ en hún er frá
árinu 1863, „Pastoral concend" eftir Giorgione frá árinu 1510 og
Dejeuner sun e hebe“ eftir Botero frá árinu 1969 en þessar myndir
eru allar málaðar í kringum sömu hugmyndina.
Oll verk Jóns eru mjög góð og hann endurvann sínar myndir ótal
sinnum, mynd ofan á mynd, ofan á mynd. Þessi agi er ekki síst til
kominn vegna náms hans hjá Matisse í París og Zhartman í
Kaupmannahöfn. Litirnir í þessari mynd eru ótrúlega fallegir, og það
er hægt að horfa á hana endalaust án
þess að þreytast sökum kyrrðar í
myndefni, forminu og litnum, þrátt
fyrir að allt sé á hreyfingu á myndinni.
Allt í þessari mynd hefur sinn ákveðna
tilgang og ekkert má missa sín í bygg-
ingunni, það er fullkominn samhljóm-
ur í öllu. Hún er ótrúlega falleg.
Þegar mynd eftir Jón Stefánsson
kemur inn á borð til mín læt ég hana
ganga fyrir. Sökum nákvæmni í vinnu-
brögðum og þess sem ég nefndi áðan að hann málaði gjarnan yfir
myndirnar, skapa hans myndir ákveðin vandamál í viðgerðum. Hann
gerði líka það að blanda fernis í liti til þess að þeir yrðu gagnsæjir en
fernisinn hefur dökknað með árunum og þarafleiðandi liturinn líka.
I þriðja lagi eru myndir hans mjög þykkar og málningin hefur því til-
hneigingu til að springa. Það er því óhætt að segja að myndir hans
séu skemmtilegt og krefjandi viðfangsefni fyrir mann eins og mig. Ég
þakka Jóni það eins og svo margt annað.H
Maturinn á teppinu,
vínið í glösunum og
fólkið hans Jóns.
TÖKUM EFTIR
GÖMLUM
LJÓSMYNDUM í
SVART HVÍTU
OG LIT.
ÓDÝR OG GÓÐ
ÞJÓNUSTA!
ALHLIÐA
LJÓSMYNDA
ÞJÓNUSTA
'Litsel
Austurstræti 6 - Sími 611788
HEIMS
44
MYND