Morgunblaðið - 10.10.2019, Síða 48
Horfir samúðar-
full á afleiðingar
eigin verka
Skrif formanns at-
vinnuveganefndar Al-
þingis á visi.is 3.
október sl. um hóp-
uppsagnir fiskvinnslu
Ísfisks á Akranesi
voru um margt sér-
kennileg. Í fyrsta lagi
setti Lilja Rafney,
formaður atvinnu-
veganefndar, málið í
samhengi við hóp-
uppsagnir banka, Íslandspósts og
flugfélaga, sem er auðvitað alger-
lega fráleitt.
Í öðru lagi nefndi hún að stjórn-
völd væru að vinna í málum með
því að lækka tryggingagjaldið og
með auknum fjárfestingum hins
opinbera!
Þessi málflutningur formannsins
miðar fyrst og fremst að því að
drepa málum á dreif og forðast
kjarna vandans sem er samþjöpp-
unin í sjávarútvegi. Uppsagnirnar
á Akranesi og víðar á landinu eru
bein afleiðing af því að opinbert
regluverk hefur mismunað sjáv-
arútvegsfyrirtækjum þannig að
þau sem hafa á einni hendi fisk-
vinnslu og útgerð hafa komist upp
með að greiða sjómönnum lægri
laun og lægri hafnargjöld en út-
gerðum sem landa afla fyrir hærra
verð á fiskmarkað! Til viðbótar
hafa stóru sjávarútvegsfyrirtækin
fengið að endurvigta sjálf eigin
afla inn í sínar
vinnslur sem hefur
leitt af sér undraverð-
ar og hagstæðar nið-
urstöður fyrir fyrir-
tækin.
Í stað þess að grípa
til aðgerða og jafna
leikinn hefur rík-
isstjórnin undir for-
ystu Katrínar Jak-
obsdóttur miklu frekar
hert að nýliðun og
aukið mismunun í
greininni, m.a. með því að tína
fleiri fisktegundir inn í braskkerf-
ið. Það væri nær fyrir formann at-
vinnuveganefndar að beita sér fyr-
ir alvörubreytingum á kerfinu sem
myndu treysta rekstrargrunn
sjálfstæðra fiskvinnsla í stað þess
að horfa með uppgerðarsamúð á
afleiðingar eigin gjörða eða þá at-
hafnaleysis.
Eftir Sigurjón
Þórðarson
Sigurjón Þórðarson
» Þingmenn ættu að
treysta rekstrar-
grunn sjálfstæðra fisk-
vinnsla í stað þess að
horfa með uppgerðar-
samúð á afleiðingar
ósanngjarnra rekstrar-
skilyrða
Höfundur er líffræðingur.
sigurjon@sigurjon.is
Það er mér þvert
um geð að ræða mjög
persónuleg mál mín á
opinberum vettvangi
en ég finn mig nú knú-
inn til að ræða op-
inskátt um veikinda-
mál mín vegna
ósanninda sem Viðar
Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri Efl-
ingar, hefur látið hafa
eftir sér víða í fjölmiðlum á síðustu
dögum.
Enginn feitur pakki
Viðar segir að ég hafi kvatt Eflingu
með „starfslokasamningi“ og gefur í
skyn að um „feitan starfslokapakka“
hafi verið að ræða. Ekkert er fjær
sanni. Viðar kýs að nota þetta orðalag
í áróðri sínum gegn starfsmönnum
Eflingar. Það var enginn feitur
starfslokapakki gerður. Sólveig Anna
tilkynnti mér brottrekstur minn frá
Eflingu á starfsmannafundi og til-
kynnti síðan einhliða hvenær ég ætti
að hverfa af skrifstofu félagsins.
Meginatriði samkomulags um við-
skilnað við Eflingu eru um uppsagn-
arrétt, orlofsrétt, yfirvinnu og álags-
greiðslur vegna mikillar vinnu vegna
kosningar í félaginu. Samkomulag
mitt var einungis uppgjör samkvæmt
ráðningarsamningi mínum. Þau lýsa
þessu samkomulagi sem „starfsloka-
samningi“ þar sem það hentar betur
til að sverta mannorð mitt. Þau Sól-
veig Anna og Viðar vita bæði betur.
Lúaleg aðför með
ósannindum um veikindi mín
Mun alvarlegra er á hvern hátt
Viðar Þorsteinsson lýsir veikindum
mínum. Þar er um bein og mjög al-
varleg ósannindi að ræða. Í viðtali á
Stöð 2 21. september sl. sagði hann:
„Við gerðum við hann (Þráin) starfs-
lokasamning og þegar hann var við
það að renna út, þá setti hann fram
nýjar kröfur um einhvers konar
framlengingu og einhvers konar við-
bót á réttindum sem skilgreind voru í
þeim samningi. Þetta var skoðað með
tilliti til þess hvað eðlilegt sé að gefa
fordæmi fyrir og hvað sé lagalegur
fótur fyrir og niðurstaðan var að svo
sé ekki, því miður,“ segir Viðar.
Hér fer Viðar með
rangt mál eins og oft áð-
ur sem auðvelt er að af-
sanna með læknisvott-
orðum. Staðreyndin er sú
að ég var orðinn veikur í
júlímánuði. Ég veiktist í
samkvæmi eins og hópur
fólks varð vitni að. Veik-
indin hófust í sumarleyfi
mínu og orlofssjóður Efl-
ingar viðurkenndi veik-
indin. Þetta gerðist um
mitt sumar eftir að ég
var rekinn af skrifstofu
Eflingar. Ég setti aldrei fram kröfur
„þegar starfslokasamningur var við
það að renna út“ eins og Viðar margí-
trekar. Óskir um breytingar urðu til
vegna veikinda sem komu upp í sum-
arleyfi. Gögn mín sýna að ég var
óvinnufær á þessum tíma. Þarna er
aftur reynt að sverta mannorð mitt
með uppspuna um „nýjar kröfur“.
Rétturinn til
veikindalauna verður
ekki tekinn af launamanni
Rétturinn til veikindalauna verður
ekki tekinn af launamanni og hvorki
er hægt að semja hann frá sér né af-
sala. Hann var ekki undanþeginn í
samkomulagi mínu samkvæmt ráðn-
ingarsamningi. Ég greiddi öll iðgjöld
til Eflingar, þar á meðal í sjúkrasjóð,
og ég átti öll réttindi launamanns á
uppsagnartímanum. Foringjar Efl-
ingar hafa ákveðið í þessum eina
þætti, veikindarétti, að uppfylla ekki
réttindin. Með því annars vegar að
neita að greiða laun í veikindum og
hins vegar sálfræðikostnað sem var
bein afleiðing veikindanna. Veikindi
mín má að mínu mati rekja til niður-
lægjandi framkomu á starfsmanna-
fundi þar sem mér var tilkynnt um
brottrekstur minn. Sanngjarn at-
vinnurekandi hefði fallist á sjónarmið
mín. Vondir atvinnurekendur beita
lagaklækjum til að hrekja réttindin.
Þann félagsskap hafa Viðar og Sól-
veig Anna valið sér.
Leið forystumanna
Eflingar skaðar baráttumál
Hin nýja stétt í forystu Eflingar
fann leið sem leitt getur til rétt-
indaskerðingar félagsmanna sem
leita þessa sama réttar. Verður næsta
krafa Viðars og Sólveigar að neita að
taka við læknisvottorðum fólks sem
veikist í sumarleyfi? Það er athygl-
isvert að tveir aðrir starfsmenn sem
nú eru í veikindaleyfi vegna fram-
komu þeirra hafa þurft að leita lækn-
ishjálpar og aðstoðar sálfræðinga til
að takast á við vanheilsu, andlega og
líkamlega. Þeim er einnig neitað um
greiðslu sálfræðikostnaðar.
Tvær brott-
rekstrarsyndir mínar
Forystumenn Eflingar réttlæta
brottrekstur minn úr starfi. Annars
vegar varð ég 70 ára á árinu og því
hlyti að vera „yfirvofandi eða á næsta
leiti að mér yrði sagt upp“. Engin slík
regla er á almennum vinnumarkaði
eða á skrifstofum Eflingar. Hins veg-
ar var ég „nánasti samstarfsmaður
fyrrverandi formanns“. Hér taka þau
upp kaldastríðsaðferðir sem voru tíðk-
aðar í verkalýðshreyfingunni með
brottrekstri starfsmanna við forystu-
skipti í stéttarfélögum fyrir áratug-
um. Þessar forsendur voru ekki
ástæðurnar fyrir brottrekstri mínum.
Þau höfðu löngu áður en þau komu inn
á skrifstofu Eflingar ákveðið að reka
mig. Allt hófst þetta með óhróðri um
starfsmenn félagsins, stjórn og for-
ystu áður en Sólveig var kosin for-
maður. Sagt var að við sem höfðum
helgað líf okkar þessum störfum vær-
um ekkert að vinna fyrir félagsmenn.
Það voru ósannindi og óhróður um
fyrri stjórn og starfsmenn sem rak
þau áfram. Þau þurftu að sýna að
þessi málflutningur ætti rétt á sér.
Það má öllum vera ljóst að félagið er
komið í ógöngur.
Að þola ekki andstöðu
Þessi mál snúast ekki um „digra
starfslokapakka“. Það er fyrirsláttur.
Þau snúast heldur ekki um að starfs-
menn Eflingar hafi snúist gegn þeim.
Starfsfólkið tók vel á móti þeim þegar
þau komu til starfa, þrátt fyrir allan
óhróðurinn um þau á spjallvef Sósíal-
istaflokksins. Þrátt fyrir að Sólveig
Anna hafi komið mjög illa fram við
mig á starfsmannafundi þar sem hún
rak mig fyrir framan 40 manns taldi
ég mig hafa jafnað það. Hún reyndi í
heilan dag að kenna Sigurði Bessa-
syni, fyrrverandi formanni, um að
hafa ekki tilkynnt mér að ég væri rek-
inn. Þegar þau Viðar héldu áfram að
losa sig við alla leiðandi starfsmenn og
reyna að kúga aðra til hlýðni sá ég að
ekkert var að marka þessa meintu af-
sökunarbeiðni. Þau taka á öllu andófi
innan sinna eigin raða með hreðja-
taki.
Þau hafa engan áhuga á að kynnast
fólki sem ekki er af sama pólitíska
sauðahúsi og þau. Reiðin er vondur
ráðgjafi og heiftin enn verri. En það
nægir hvergi að láta Moggann hverfa
af kaffistofunni þegar óþægileg gagn-
rýni birtist. Lygin er lævís meðreið-
arsveinn og þegar Viðar Þorsteinsson
heldur því fram blákalt að ég hafi
kvatt Eflingu sáttur þá er það ósatt
og hann veit það. Það er líka ósatt að
ég hafi tekið í hönd hans og kvatt
hann. Hvorugt þeirra var á vinnu-
staðnum þegar ég fór síðastur manna
eins og oft áður úr húsi mánudaginn
14. maí 2018. Ég skildi lykla mína eft-
ir. Þannig kvaddi ég verkalýðshreyf-
inguna eftir nærri hálfan fjórða ára-
tug í ábyrgðarstörfum.
Eigum bara að lögsækja vinnu-
staðinn og stéttarfélagið okkar
Á Eflingu þarf hver starfsmaður að
spyrja sig hvort hann sé næstur á
aftökulistanum. Viðar Þorsteinsson
framkvæmdastjóri tekur Trump á
þetta þegar hann spyr mig hvað mér
komi þetta eiginlega við! Hvílíkur
hroki. Einfalda svarið er að ég er fé-
lagsmaður í Eflingu. Ég hef fullan
rétt á því að hafa skoðun á því hvað er
að gerast í félaginu. Ég tók þátt í
uppbyggingu Eflingar í tvo áratugi.
Ég þekki félagið og ég kann að telja
fjölda brottrekinna starfsmanna og
þá sem þau hafa rekið í langtíma-
veikindi. Ég veit líka að skaddað orð-
spor Eflingar fer um allt. Það fer um
ASÍ-húsið og það fer um verkalýðs-
hreyfinguna.
En það er leið út úr þessum ógöng-
um. Viðar hefur sagt að forysta Efl-
ingar sé reiðubúin að reyna að leysa
málin með lögfræðingi starfsfólksins
ef vilji sé til. Þau svari beiðnum um
fundi og erindum, segir hann. Lög-
menn þeirra hafa hingað til svarað er-
indum okkar. Svörin hafa verið þau
að við starfsmenn og félagsmenn eig-
um bara að lögsækja félagið okkar.
Þau geta hvenær sem er sýnt samn-
ingsvilja sinn í verki ef þeim er al-
vara.
Eftir Þráin
Hallgrímsson
Þráinn Hallgrímsson
»Ég finn mig nú knú-
inn til að ræða opin-
skátt um veikindamál
mín vegna ósanninda
sem Viðar Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri Efl-
ingar, hefur látið hafa
eftir sér víða í fjölmiðlum
á síðustu dögum.
Höfundur var skrifstofustjóri
Eflingar og eldri félaga frá
Dagsbrún 1996-2018.
Ásakanir byggðar á ósannindum
48 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. OKTÓBER 2019
ÞÚ FINNUR ALLT Á FINNA.IS
VEISTU
UM GÓÐAN
RAFVIRKJA?