Morgunblaðið - 12.12.2019, Blaðsíða 40

40 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 12. DESEMBER 2019
SVIÐSLJÓS
Stefán Gunnar Sveinsson
sgs@mbl.is
Boris Johnson, forsætisráðherra
Bretlands, hét því í gær á síðasta
degi kosningabaráttunnar að hann
myndi „berjast um hvert einasta at-
kvæði“. Kosið verður í dag til neðri
deildar breska þingsins í þriðja sinn
á síðustu fjórum árum.
Skoðanakannanir bentu framan af
til þess að Íhaldsflokkur Johnsons
myndi bera stórsigur úr býtum, en
nokkuð hefur dregið saman með
fylgi Íhaldsflokksins og Verka-
mannaflokksins á síðustu vikum.
Samkvæmt skoðanakönnun YouGov,
sem birtist seint í fyrradag mun
Íhaldsflokkurinn fá 339 þingsæti af
650, eða 14 sætum meira en flokk-
urinn þarf til að fá hreinan meiri-
hluta á þingi.
Þetta er nokkurt áhyggjuefni fyrir
íhaldsmenn, þar sem fyrri könnun
YouGov sem haldin var í lok nóvem-
ber benti til þess að flokkurinn
myndi fá 366 þingsæti, hið mesta frá
þingkosningunum 1987.
Í tilkynningu frá YouGov sagði að
skekkjumörk könnunarinnar sýndu
að Íhaldsflokkurinn gæti fengið allt
frá 311 þingsætum og upp í 367 sæti,
en niðurstaða í ætt við neðri mörkin
myndi þýða að enginn flokkur hefði
hreinan meirihluta.
Verður samsteypustjórn?
Líklegasta niðurstaðan er þó enn
sú að Boris Johnson og Íhaldsflokk-
urinn muni geta myndað meirihluta-
stjórn. Þar hjálpar ekki síst til að
Sinn Féin, stjórnmálaafl írskra lýð-
veldissinna í Norður-Írlandi, lætur
sína þingmenn, sem oftast eru um
sjö talsins, ekki taka sæti sín á þingi.
Dugi það ekki til, er Johnson hins
vegar í vanda, þar sem hann gæti
ekki leitað aftur á náðir norðurírska
DUP-flokksins, sem studdi Theresu
May til valda eftir síðustu kosningar,
þar sem samkomulagið sem Johnson
náði við Evrópusambandið í desem-
ber var þeim flokki ekki þóknanlegt.
Umboðið til þess að mynda sam-
steypu- eða minnihlutastjórn færi þá
til Jeremys Corbyn, leiðtoga Verka-
mannaflokksins. Corbyn myndi þá
líklega leita fyrst til Skoska þjóðar-
flokksins, SNP, en spáð er að sá
flokkur muni vinna um 41 þingsæti
af þeim 59 sem eru í boði í Skotlandi.
Nicola Sturgeon, leiðtogi flokksins,
hefur gefið til kynna að hún myndi
styðja Corbyn til valda, gegn því að
boðað yrði til annarrar atkvæða-
greiðslu um útgöngu Breta úr Evr-
ópusambandinu, sem og annarrar at-
kvæðagreiðslu um sjálfstæði
Skotlands.
Mun Swinson styðja Corbyn?
Það er hins vegar talið afar ólík-
legt að þeir tveir flokkar muni sam-
tals fá meirihluta þingsæta, og því
yrði Corbyn að leita á náðir annarra
flokka. Þar eru efstir á blaði Frjáls-
lyndir demókratar, en könnun You-
Gov bendir til þess að þeir muni bara
fá um 15 þingsæti, eftir að hafa byrj-
að kosningabaráttuna af afli.
Jo Swinson, leiðtogi frjálslyndra,
þykir hins vegar hafa gert mistök
þegar hún lofaði því að hætt yrði við
útgönguna úr Evrópusambandinu
án þess að boðað yrði til annarrar at-
kvæðagreiðslu um málið, en það hef-
ur verið kallað „ólýðræðislegt“, jafn-
vel meðal þeirra sem helst vilja snúa
við niðurstöðu atkvæðagreiðslunnar
frá 2016. Flokkurinn hefur því snúið
við blaðinu, og segist styðja aðra at-
kvæðagreiðslu um málið.
Swinson hefur hins vegar útilokað
að styðja Corbyn til valda, þar sem
flokksmönnum hennar hugnast
hvorki stefnuskrá hans né þær ásak-
anir um gyðingahatur sem settar
hafa verið fram á hendur Verka-
mannaflokknum í forystutíð Cor-
byns. Standi Frjálslyndir demókrat-
ar við það er erfitt að sjá hvernig
Corbyn myndi ætla að tryggja sér
meirihlutastuðning í neðri deildinni.
Niðurstaðan gæti því orðið sú að
kjósa þyrfti enn og aftur.
Brexit-afstaðan ræður mestu
Samkvæmt umfjöllun breska
blaðsins Daily Telegraph hafa ein-
ungis tólf kjördæmi stutt þann flokk
sem fengið hefur flest þingsæti í
hverjum einustu kosningum frá
árinu 1979, þegar Margaret Thatc-
her komst til valda. Þau gætu því
veitt vísbendingar um það hvernig
fara muni á kosninganótt.
Eitt af þeim er Pudsey í Jórvík-
urskíri, sem íhaldsmenn vonast til
þess að halda. Það gæti þó reynst
þrautin þyngri, þar sem meirihluti
flokksins í síðustu kosningum var af-
ar lítill í sniðum. Þá vildi meirihluti
kjósenda í Pudsey að Bretar yrðu
áfram í Evrópusambandinu.
Af hinum ellefu kjördæmunum,
sem fylgt hafa niðurstöðu þjóðarinn-
ar í fjörutíu ár, eru hins vegar tíu þar
sem útgöngusinnar hafa traustan
meirihluta, sem aftur endurspeglar
þá staðreynd að afstaðan til útgöng-
unnar virðist geta ráðið mestu um
það hvort Boris Johnson verði áfram
forsætisráðherra eða ekki.
Barist um hvert einasta atkvæði
 Dregið hefur
saman með stóru
flokkunum tveim-
ur í Bretlandi
Íhaldsflokkur: 42.9% Verkamannafl.: 33% Frjálslyndir Dem.: 12.6% Skoski þjóðarfl.: 4% ** Brexit-flokkurinn: 3%
Síðustu kannanir, afstaða til Brexit og niðurstaða síðustu kosninga
Kosningar í Bretlandi: Helstu flokkar
Boris Johnson
55 ára Fæddur í
New York
Íhaldsflokkur

Jeremy Corbyn
70 ára Fæddur í
Chippenham
Verkamannaflokkur
Semja um Brexit upp á nýtt með
nánari tengslum við ESB og bera
það samkomulag undir þjóðina
innan sex mánaða
Frjálslyndir demókratar
Jo Swinson Nicola Sturgeon
Heimildir: https://www.electionresults.parliament.uk, snp.org/AFP Photos
Hætta við útgönguna án þess að
bera það undir þjóðina í annarri
atkvæðagreiðslu
Fædd í
Glasgow
39 ára Fædd í
Irvine
49 ára

Skoski þjóðarflokkurinn
Flokkurinn styður veruna í ESB
og vill nýjar þjóðaratkvæða-
greiðslur um Brexit og sjálfstæði
Skotlands
Brexit-flokkurinn
Nigel Farage
Fæddur í
Kent
55 ára

2017 election results, % of vote
Hvernig fólk hyggst kjósa 2019*
Afstaða til Brexit
42,3% 40%
262
12
7,4%
35
3,0%
Vilja yfirgefa ESB án
samkomulags, kalla það
„hrein skil“ við sambandið
Yfirgefa ESB með þegar samþykktu
endurskoðuðu samkomulagi,
útgangan áætluð 31. janúar 2020
Bauð ekki fram

317 Þingsæti
**Spá BBC af hlutfalli á landsvísu (flokkurinn býður sig bara fram í Skotlandi)*Britain Elects, samanteknar kannanir 7. desember
Danska lögreglan handtók í gær að
minnsta kosti tuttugu manns, sem
grunaðir voru um að hafa lagt á ráðin
um hryðjuverk á danskri grund.
Jørgen Bergen Skov, lögreglustjóri
Kaupmannahafnar, sagði á frétta-
mannafundi um fjögurleytið að ís-
lenskum tíma í gær að gerð hefði ver-
ið húsleit í 20 húsum vítt og breitt um
Danmörku og 20 handteknir. Var að-
gerðin unnin í samvinnu við dönsku
öryggislögregluna PET og sex af lög-
regluumdæmum Danmerkur. Höfðu
hinir grunuðu reynt að verða sér úti
um bæði skotvopn og efni til
sprengjugerðar.
Sagði Bergen Skov að hinir hand-
teknu hefðu haft bæði getu og vilja til
þess að fremja hryðjuverkaárás, en
hann tjáði sig ekki um mögulegt skot-
mark hinna grunuðu, né hvenær þeir
hefðu ætlað að láta til skarar skríða.
Þeir verða leiddir fyrir dómara í dag,
og hyggst lögreglan krefjast gæslu-
varðhalds yfir hluta hópsins vegna
brota á hryðjuverkalöggjöf Danmerk-
ur.
Flemming Drejer, yfirmaður
dönsku öryggislögreglunnar PET,
sagði á sama fundi að hópurinn hefði
verið drifinn áfram af hugmyndafræði
íslamista. Sagði Drejer að fylgst hefði
verið með hópnum í nokkurn tíma og
allir meðlimir hans hefðu verið hand-
teknir. Viðbúnaðarstig Danmerkur
yrði hins vegar áfram óbreytt þrátt
fyrir aðgerðirnar, en hættan á hryðju-
verkum er áfram talin „alvarleg“.
Mette Fredriksen, forsætisráð-
herra Danmerkur, sendi frá sér til-
kynningu seinni partinn í gær, þar
sem hún sagði ríkisstjórnina fylgjast
grannt með framvindu mála.
20 handteknir eftir
aðgerðir lögreglu
 Grunur um að
íslamistar hafi haft
árás í undirbúningi
AFP
Hryðjuverk Jørgen Bergen Skov og Flemming Drejer ræddu við fjölmiðla í
gær um handtökurnar. Krafist verður gæsluvarðhalds yfir hluta hópsins.
Sex létust í gær eftir að tveir menn
gerðu skotárás á matvörubúð gyð-
inga í Jersey City í New Jersey-ríki
Bandaríkjanna í fyrrakvöld. Árásin
er talin hafa átt rót sína í gyðinga-
hatri, en árásarmennirnir tveir voru
báðir meðal þeirra sem létust.
Þeir munu hafa ráðist á búðina
vopnaðir rifflum, og skutu þeir til
bana tvo viðskiptavini búðarinnar,
einn gjaldkera hennar og lögreglu-
þjón, áður en lögreglan skaut þá
báða til bana. Hundruð lögreglu-
þjóna frá stórborgunum New Jersey
og New York tóku þátt í aðgerðum á
vettvangi, sem stóðu yfir í marga
klukkutíma áður en mennirnir voru
felldir.
Steven Fulop, borgarstjóri Jersey
City, sagði í gærmorgun að enn væri
verið að rannsaka ástæður árásar-
innar, en að myndefni úr eftirlits-
myndavélum gæfi tilefni til að álykta
að mennirnir hefðu valið búðina sér-
staklega sem skotmark, þar sem hún
seldi svonefndan kosher-mat. Hrós-
aði Fulop sérstaklega lögregluliði
borgarinnar, sem hefði brugðist
hratt við þegar árásin hófst, en lög-
regluþjónninn sem lést var úr þeirra
röðum. Þá særðust tveir aðrir lög-
regluþjónar í skotbardaganum, en
ekki alvarlega.
Bill de Blasio, borgarstjóri New
York-borgar, sagði árásina sýna að
gyðingahatur væri að færast í
aukana í Bandaríkjunum og ógnin
væri nú komin að „þröskuldi“ borg-
arinnar. Hefur hann fyrirskipað lög-
reglunni þar í borg að vera með hátt
viðbúnaðarstig í helstu hverfum gyð-
inga vegna árásarinnar.
Árásin rakin til
gyðingahaturs
 Árásarmennirnir skotnir af lögreglu
AFP
Af vettvangi Sex létust í fyrrakvöld
í árás á matvörubúð gyðinga.