Læknablaðið - feb. 2020, Blaðsíða 42
94 LÆKNAblaðið 2020/106
Bráðamóttakan í vanda
Alexander segir marga kvarta yfir þjón-
ustunni hér á landi. „En ég veit að kerfið
er gott. Hér er veitt ótrúlega góð þjónusta.
Á Landspítala er afar gott starfsfólk. Ís-
lendingar vita ekki hvernig þetta getur
verið.“ Starfsandinn milli heilbrigðisstétta
sé eftirtektarvert góður.
Alexander hefur unnið víða á Landspít-
ala, bæði nú í sérnáminu og á kandídatsár-
inu, meðal annars á bráðamóttökunni og
nú í hreyfiteyminu sem tekur á móti sjúk-
lingum af bráðamóttöku á lyflækninga-
svið. „Ég er sammála Má Kristjánssyni
lækni,“ segir hann. Bæta þurfi úr stöðunni
á bráðamóttökunni.
„Við vorum með sjúkling með hjarta-
drep frammi á gangi. Hann var ekki í
mónitor, því þar var enginn. Það var
fáránlegt. Öryggi sjúklings þarf að vera í
fyrirrúmi. Þeir eiga ekki að vera frammi á
gangi. Þetta ástand er ekki gott.“ Vandinn
sé ekki einangraður við bráðamóttökuna.
„Þetta er vandi Landspítala,“ segir hann
og bendir á fráflæðisvandann. „Vandinn er
ekki plássleysi á bráðamóttökunni heldur
vantar pláss á Landspítala.“ Það skorti
fjármagn.
„Hingað koma fleiri og fleiri sjúklingar.
Fólk er að eldast. Við þurfum að gefa við-
eigandi þjónustu en ekki spara peninga.
Við eigum ekki að spara peninga á kostn-
að öryggis sjúklings.“
Finnur ekki fyrir fordómum
En hvernig taka sjúklingar erlendum
lækni? „Í rauninni allt í lagi. Fólk spyr
oft hvaðan ég komi. Einstaka sinnum vill
sjúklingur eða aðstandandi ekki tala við
mig.“ Svo hafi það gerst að barn hafi viljað
íslenskan lækni. „Ef barn vill íslenskan
lækni fær það íslenskan lækni. Ég velti
því ekki frekar fyrir mér hvað það var að
hugsa.“
Spurður hvort hann finni fyrir fordóm-
um fyrir því að læra grunnnámið í Rúss-
landi eins og hann gerði eða Ungverja-
landi og Slóveníu svarar hann að námið
þar ytra sé afar gott en kerfið ólíkt. Nem-
arnir þurfi að læra á það.
„Þetta eru góðir læknar og ég hef ekki
hitt lækni hér á landi sem ekki er góður.
Þetta er samvinna og hér vinna heil-
brigðisstéttirnar saman,“ segir hann. Það
sé ólíkt því sem sé í Rússlandi þar sem
samvinnan sé ekki eins rík og hjúkrunar-
fræðingar tróni yfir læknum.
„Ég finn ekki fyrir fordómum innan
spítalans heldur stuðningi heilbrigðis-
starfsmanna.“
Lærði íslensku á Landspítala
Hann segir frá því að hann hafi ekki
kunnað mörg orð þegar hann hóf störf
á Landspítala. Hann hafi ekki kunnað
að kynna sig á íslensku eða þylja upp
kennitöluna. „Ég fór á námskeið hjá
Mími en mér fannst það gagnlaust, enda
fáar stundir á viku. Ég lærði íslensku í
vinnunni, 8 klukkutíma á dag, 5 daga vik-
unnar.“
Á þremur mánuðum hafi hann lært
nóg til að fá pláss á kandídatsári. „Íslenska
tengd læknisfræði er í lagi. Það er erfiðara
að tala um það sem ekki tengist læknis-
fræðinni. Ef sjúklingur er með andlega
vanlíðan, þá er það frekar erfitt fyrir mig.“
En hvernig er á Íslandi? „Mjög gott,“
segir hann. „Oft er spurt hvað sé best á
Íslandi. Mér finnst það ekki náttúran held-
ur íslenskt fólk. Allir eru svo næs. Hér er
lítið um glæpi. Hér er öruggt,“ segir hann.
„Fólk brosir en það gerir það ekki í Rúss-
landi,“ segir hann og hlær. Hann sér ekki
fyrir sér að starfa sem læknir í Rússlandi í
framtíðinni.
„Ég sakna matarins en ég sakna ekki
Rússlands.“
Alls hafa 415 erlendir læknar fengið
starfsleyfi hjá Embætti landlæknis frá
árinu 2000. Þar af fengu 35 erlendir
læknar starfsleyfi árið 2019.
Alls 24 læknar fengu útgefið starfs-
leyfi eftir próf en höfðu upphaflega
starfsleyfi erlendi s frá og 33 læknar þar
sem upphaflegt útgáfuland starfsleyfis
er bæði Ísland og erlent land.
Læknar sem hafa starfsleyfi hér á
landi eru frá 33 löndum, 17 þeirra landa
eru utan Evrópu.
Samkvæmt tölum Landspítala eru
um 45 erlendir læknar á skrá um 5%
af heildinni. Starfshlutfall fjórðungs
þeirra er sagt lítið. Almennt séu erlendir
starfsmenn um 6% af heildarmannafla
spítalans.
Samkvæmt svörum Embættisins hef-
ur einum erlendum lækni verið synjað
um almennt lækningaleyfi (2018) og
tveimur um sérfræðileyfi (2014 og 2019)
en ekki almennt leyfi.
Læknablaðið spurði Embættið einnig
út í það verkferli að læknir þurfi að
hafa ráðningarsamning til að fá lækn-
ingaleyfi og sagðist Embættið starfa
eftir 16. grein reglugerðar nr. 467/2005
um menntun, réttindi og skyldur lækna
og skilyrði til að hljóta almennt lækn-
ingaleyfi og sérfræðileyfi.
„Ef viðkomandi er utan EES þarf
hann að skila inn ráðningarsamningi
eða staðfestingu um vilyrði fyrir starfi
í íslensku heilbrigðiskerfi,“ segir í svör-
unum.
„Embættið telur ekki þörf að gera
breytingar á þessum kröfum,“ segir það
og bendir á að kröfurnar eigi við um
allar löggildar heilbrigðisstéttir, ekki
eingöngu lækna.
415 erlendir læknar fengið
starfsleyfi frá aldamótum
„Við vorum með sjúkling
með hjartadrep frammi
á gangi. Hann var ekki í
mónitor, því þar var enginn.
Það var fáránlegt. Öryggi
sjúklings þarf að vera í
fyrirrúmi. Þeir eiga ekki að
vera frammi á gangi. Þetta
ástand er ekki gott.“