Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.2001, Qupperneq 10

FRAMKVÆMDA-
SJÓÐUR FATLAÐRA
r
fyrsta tölublaði Fréttabréfsins á
þessu ári rakti ég nokkuð tilurð
Framkvæmdasjóðs fatlaðra og
hryggilega meðferð hans á undan-
gengnum árum. Aðeins til upp-
riíjunar það eitt nú, að þegar sjóðn-
um var hleypt af stokkununi í árs-
byrjun 1980 var í löggjöf vel fyrir
föstum tekjustofni hans séð, þar sem
voru tekjur Erfðaijársjóðs og seinna
í lagasetningu hert enn frekar á og
lögfest ákvæði um óskertar tekjur
þess sjóðs beint í Framkvæmdasjóð.
A hitt ber einnig að rninna að þessu
til viðbótar var reiknað með árlegu
framlagi til sjóðsins úr ríkissjóði.
Þar var í litlu við staðið, en þeim
mun fastar héldu samtök fatlaðra sig
við hinn fasta lögbundna tekjustofn,
sem löggjafinn hefur þó skert svo
rækilega að síðasta gildisár tekju-
stofnsins var einungis skilað innan
við 40% hans í Framkvæmdasjóð.
Jólagjöfin til fatlaðra um síðustu
jól var svo afnám lagaákvæðisins
um tekjur Erfðaíjársjóðs, enda
sögðu menn þar á bæ að forysta fatl-
aðra hlyti að vera sátt þar við, miðað
við það að aldrei að undanförnu
hefði við lagaákvæðið verið staðið
og ekki orð rneir um þá djúphugs-
uðu speki.
En með afnámi lagaákvæðisins var
líka lokað fyrir það fé sem fengist
hafði þó að undanförnu úr Erfðaljár-
sjóði, þrátt fyrir skerðingarákvæði,
og tilkomið var vegna arfs sem ekki
féll til neinna lögerfingja, heldur
rann beint í Erfðaljársjóð. Um það
munaði vissulega fyrir hart leikinn
Framkvæmdasjóð fatlaðra, því þess-
ar ijárupphæðir sem þannig fengust
hlupu á tugum milljóna. Fram-
kvæmdasjóður fatlaðra fær því nú
aðeins hið skammtaða og niður-
skorna framlag á ljárlögum ár hvert
(235 milljónir nú í ár) og nú er ljóst
að fjárheimild sjóðsins til þess ein-
vörðungu að standa við skuldbind-
ingar og þegar hafnar bráðbrýnar
framkvæmdir er hvergi nærri nægi-
leg og ef fer sem horfir um framlag
næsta árs þá verður ljárvöntunin
tæpast minni en 150 milljónir og er
þá aðeins reiknað með einu nýju
sambýli og einni nýrri skammtíma-
vistun sem er ekki beysið miðað við
hina miklu þörf.
Viðhaldsliðurinn er eðlilega orð-
inn hár og viðhaldsþörfin varlega
áætluð um þriðjungur af þeim 235
milljónum sem sagt er að lagðar
verði til sjóðsins í fjárlagafrumvarpi
og síðan koma til skylduverkefni
eins og styrkir til náms og tækja-
kaupa, til lagfæringar aðgengis,
styrkir til félagslegra íbúða að
ógleymdu framlagi til skuldbindinga
vegna samninga ráðuneytisins við
sveitarfélögin svo og vegna rekstrar
sjóðsins, en Framkvæmdasjóður
greiðir laun og annan kostnað starfs-
Jólagjöfin til fatlaðra um síðustu
jól var svo afnám lagaákvæð-
isins um tekjur Erfðafjársjóðs,
enda sögðu menn þar á bœ að
forysta fatlaðra hlvti að vera sátt
þar við, miðað við það að aldrei
að undanförnu hefði við
lagaákvœðið verið staðið og ekki
orð meir um þá djúphugsuðu
speki.
manns, sem í reynd er starfsmaður
ráðuneytisins. Ekki er því að neita að
félagasamtökum sem eru að byggja
upp í þágu fatlaðra hefur verið
naurnt skammtað á liðnum árum svo
undirrituðum hefur oft blöskrað svo,
að hann hefur á stundum verið að
hugsa um að hætta þátttöku í stjórn-
arnefnd sakir þeirra smámuna sem
þessum þörfu framkvæmdum hefur
verið úthlutað. Nú sér þar hvergi til
nokkurs lands um framlög og er það
í raun skelfilegt, að ekki sé unnt að
koma til móts við þau félög sem
þannig leggja sjálf mikla ljármuni
inn í málaflokkinn og lögboðin
skylda sjóðsins er að styrkja.
Aðeins skal svo hér nú sagt frá
ráðstöfun ljár þessa árs, en þar
fer meira en helmingur fjárheimilda
til tveggja verkefna, sambýla í
Reykjavík og Hafnarfirði, alls um
150 milljónir og þar er þó aðeins
verið að leysa knýjandi þörf 10 ein-
staklinga. (Rétt í framhjáhlaupi að
geta þess að sambýlin eru byggð á
vegurn Framkvæmdasýslu ríkisins
og lúta þar ströngu aðhaldi!). Ljóst
er að óhjákvæmilegt viðhald verður
milli 40 og 50 milljónir og er þó
Hvatt til dáða.
10