Víkurfréttir - 16.04.2020, Page 63

blaða og aðalfréttir í útvarpi og sjónvarpi. Faxi
vitnar í umfjöllun í Morgunblaðinu en þann 30.
september mátti lesa eftirfarandi í blaðinu:
„Mesta jarðskjálftahrina á Reykjanesi í langan
tíma.
Jarðhræringar hófust á Reykjanesskaganum
í fyrrakvöld og stóðu þær fram eftir degi í
gær. Sterkasti kippurinn varð klukkan 22:22 í
fyrrakvöld og mældist hann 4,2 stig á Richter-
kvarða. Þá urðu einnig nokkrar jarðhræringar
norðanlands og mældist fyrsti og sterkasti
kippurinn klukkan 22:28 og var hann tæp
fjögur stig. Upptök jarðskjálftanna á Reykjanesi
voru skammt norðaustur af Grindavík en upp-
tökin fyrir norðan voru stutt suður af Grímsey,
um 330 km frá Reykjavík. Síðasti kippurinn
sunnanlands sem nokkkuð kvað að kom
um hálffjögur í gær og þegar Morgunblaðið
hringdi suður í Grindavík, laust fyrir klukkan
10 í gærkvöldi, hafði allt verið með kyrrum
kjörum síðan um kvöldmat. Um hádegis-
bilið í gær höfðu talsvert á annað hundrað
kippir komið fram á jarðskjálftamæli Verður-
stofunnar, þar af fimm fyrir norðan. Engin tjón
urðu af jarðhræringum þessum.
Þriðjudaginn 10. október birti Tíminn eftir-
farandi umfjöllun:
Jón Jónsson, jarðfræðingur, sagði í viðtali við
Tímann í dag að enn væru talsverðar breyt-
ingar á hverasvæðinu á Reykjanesskaga, þótt
ekki væru þær stórvægilegar, og fremur í rénun
en aukningu. M.a. hefur hverinn frá 1918
gosið með auknum krafti og gufumökkurinn á
svæðinu er nokkuð mikill. Sagði Jón að búast
mætti við því að breytingar þarna myndu halda
áfram í einhverjum mæli, e.t.v. í nokkur ár, en
ekki væri líklegt að nein stórmerki gerðust þar
syðra.
Sprunga sú, sem hverabreytingarnar urðu eftir,
er alls u.þ.b. 35 km á lengd, nær frá klettasvæð-
inu niður við sjóinn, upp undir Sýrfell [Sýrfell
er um 3 km norðaustur af Reykjanesvita], en
hverfur þar undir nýrra hraun en heldur samt
áfram allt fram undir Vatnsleysu. Við breyting-
arnar hefur sprungan breikkað ögn á köflum
og sigið og að sögn Jóns Jónssonar er hún sums
staðar um 80 cm á breidd. Síðan um fyrri helgi
hefur ekki orðið vart neinna breytinga utan
hverasvæðisins en þar gætir umbrota að sjálf-
sögðu mest þegar slíkar breytingar verða.
Ekki er unnt að segja fyrir um hvað þarna ger-
ist en sennilega fjarar þetta út smátt og smátt,
enda þótt það geti tekið nokkur ár unz ástandið
kemst í algerlega eðlilegt horf.“
Faxi vitnar einnig í Alþýðublaðið 3. október
1967:
„Gufumökkurinn, sem kemur upp úr
sprungum þeim sem myndazt hafa á hvera-
svæðinu við Reykjanesvita, jókst um allan
helming í gær og á sunnudag. Nýir leirpyttir
höfðu einnig myndazt. Aðrar breytingar hafa
ekki orðið á svæðinu frá því vart varð við nýju
hverina tvo sl. laugardagsmorgun.“
Faxi lætur þess getið að eftir þetta hafi mjög
tekið að draga úr eldsumbrotum á Reykjanesi
og jarðhræringar verið litlar að undanförnu,
hvað sem síðar kunni að gerast. Undir greinina
skrifar „H. Th. B.“, eða Hallgrímur Th. Björns-
son sem þá var ritstjóri Faxa og hafði verið um
langt skeið.
Samantekt:
Árni Daníel Júlíusson,
söguritari.
Er eldgos væntanlegt á reykjanesskaga?
Á hluta af svæðinu held ég að umbrot
eða hræringar séu að aukast og hiti að
hækka. Það er meiri kraftur í hverunum
en því miður höfum við ekki eldri
hitamælingar yfir svæðið svo að það er
erfitt að segja nákvæmlega til um.
Fimmtudagur 16. apríl 2020 // 16. tbl. // 41. árg.
VíKurFrÉttir á SuÐurNESJum í 40 ár // 63