Spássían - 2010, Side 18

18
fremur en hasaratriði. Hann segist hafa verið ánægður með
þættina og fengið góð viðbrögð við þeim.
Hann ætlaði í upphafi að vera með í handritsskrifunum. „Ég
komst hins vegar fljótlega að því að það væri betra að ég héldi mig
utan við þau. Ég var allt of kvartsár þegar einhverju var breytt
í fari minna persóna. Ég gaf Sigurjóni Kjartanssyni og Óskari
Jónassyni því frítt spil og sætti mig við að þetta væri annað verk
og annar miðill. Ég hafði unnið með þeim áður, skrifaði fimmta
þáttinn í Pressunni, sem mér þótti best heppnaða íslenska
sjónvarpsþáttaserían fram að Svörtum englum. Ég vissi því að ég
væri í góðum höndum, þetta yrði vel gert, og þeir, ásamt Margréti
Örnólfsdóttur, stóðu fullkomlega undir því trausti.“
Hann veit ekki hvort fleiri þættir séu væntanlegir. „Það var
planið en svo kom kreppa. Í fyrra fékk ég meldingar um að menn
væru að hugsa sér til hreyfings aftur en svo hef ég ekkert heyrt
meir og ég er ekkert að stressa mig á því. Það kemur að því – eða
ekki.“
Hann lætur þættina ekki trufla framhaldið af bókaseríunni
og segir að það myndi aldrei ganga upp að skrifa bækurnar með
sjónvarpið í huga. „Hins vegar held ég að allar mínar bækur
séu nokkuð sjónvarpsvænar. Þær byggja mikið á samtölum og
ég reyni að láta þau hljóma sannfærandi, í mínum eyrum að
minnsta kosti. Sjónvarpið kallar alltaf á einhverjar breytingar og
þótt samtölin mín gangi ekki fyllilega sem handrit þarf oft ekki
að breyta miklu.“
Glaður í farveg nútímakrimma
En er endalaust hægt að skrifa sögur um sama fólkið? Ævar Örn
svarar með því að vísa í hefðina. „Ed McBain var skáldanafn
bandarísks höfundar, Evans Hunters, sem var feikilega
áhrifamikill í ritun glæpasagna. Hann fann eiginlega upp það sem
kallað er „police procedurale“, þar sem hvunndegi og starfsháttum
lögreglumanna er fylgt ansi nákvæmlega. Hann hvarf frá áherslu
Chandlers og Hammets á „lone ranger“ einkaspæjarann og sýnir
lögguna við dagleg störf. Hann er fyrirmynd sænska tvíeykisins
Sjöwalls og Wahlöös sem bæta við samfélagspælingunum. Þar
með erum við komin með nútíma norræna og evrópska krimma
og vissulega gekk ég glaður í þann farveg. Það eru þær sögur sem
ég hef mest gaman af. Ed McBain skrifaði endalaust bækur um
sama lögregluumdæmið, 87. umdæmi í borginni Ísóla, sem er í
raun New York. Hann var alltaf með sömu aðalpersónurnar og
skrifaði tugi bóka um þær. Ég efast um að ég endist svo lengi en
hjá honum eldist fólk ekkert, öfugt við það sem gerist hjá mér.
Í skandínavíska geiranum er mjög algengt að fylgja fordæmi
Sjöwalls og Wahlöös og skrifa tíu bækur í svona seríum, tílógíu.
Ég stefndi aldrei meðvitað á það en það gæti endað á því að ég
skrifaði bara tíu og færi svo í eitthvað annað. Þeir Stefán og Guðni
eru jú komnir um og yfir sextugt, báðir tveir ...“
Skilur ekki þetta væl
Glæpasagnaskrif virðast enn í uppsveiflu ef marka má útgáfu
þessa árs og sífellt fleiri höfundar spreyta sig á forminu. Það má
þó skilja á Ævari Erni að hann telji menn stundum sjá ofsjónum
yfir velgengni glæpasögunnar. „Krimmarnir eru aðeins brot
af þeim íslenska skáldskap sem kemur út á hverju ári. Það er
metútgáfa af skáldskap fyrir þessi jól en engin metútgáfa á
krimmum. Ég hef aldrei skilið þetta væl. Hvar er glæpurinn? Ég
hef til dæmis ekki séð að aðrir höfundar þurfi að kvarta mikið
Ævar Örn Jósepsson hefur gefið út
bækurnar Skítadjobb (2002), Svartir
englar (2003), Blóðberg (2005), Sá
yðar sem syndlaus er (2006), Land
tækifæranna (2008) og Önnur líf (2010).
„Krimmarnir eru
aðeins brot af þeim
íslenska skáldskap
sem kemur út á
hverju ári. Það
er metútgáfa af
skáldskap fyrir
þessi jól en engin
metútgáfa á
krimmum. Ég hef
aldrei skilið þetta væl.
Hvar er glæpurinn?“