Spássían - 2010, Blaðsíða 37
37
Innan dansverks má oftast sjá birtingarmyndir
fleiri listforma en dansins, en misjafnt er hvaða
listform eru nýtt með dansforminu sjálfu og hvert
hlutverk þeirra og mikilvægi er. Í danssköpun
á Íslandi nú á dögum eru tengsl við aðrar
listgreinar greinilega sterk, en ef saga vestræns
listdans er skoðuð sést að danslistamenn
hafa oftar en ekki staðið í baráttu fyrir því að
tjáningarformið, hreyfingin, sé viðurkennt og
metið sem leið til listrænnar sköpunar óháð
hinum listgreinunum. Danslistamenn hafa
lagt á það áherslu að hreyfingin geti komið til
skila þeim boðskap eða „ekki boðskap” sem
listamaðurinn hefur að færa áhorfendunum,
þó skoðanir séu skiptar um það hvers konar
hreyfingar henti best til danssköpunar. Tengsl
dansins við aðrar listgreinar hefur þannig
verið einn af átakapunktum listgreinarinnar,
en um leið eitt af hreyfiöflum hennar.
Vestrænn listdans eins og við þekkjum hann í
dag á rætur að rekja til listsýninga á 17. öld við
hirð Loðvíks 14. Frakkakonungs. Hirðballettinn,
eins og þessar sýningar voru kallaðar, var í
grunninn samsettur af fjórum listformum; dansi,
ljóðlist, tónlist og hönnun. Sýningarnar voru
nokkurra klukkutíma langar skemmtanir þar sem
ekkert var til sparað í íburði og mikilfengleika
sviðsetningarinnar. Ljóðið, söngur og leikræn
tilþrif sögðu í flestum tilvikum söguna ef einhver
var. Dansinn var þar skraut, og mynstur mynduð
af dönsurunum var það sem gladdi augað.
Um miðja 18. öldina kom fram sú skoðun
meðal danslistamanna að dansinn þyrfi ekki á
ljóðum, söng eða texta að halda til að koma efni
dansverkanna á framfæri. Dansinn segði allt sem
segja þurfti, þó með hjálp látbragðs sem þróast
hafði innan hirðballettsýninganna áratugina á
undan. Danshöfundur að nafni Gaspere Angiolini
gekk meira að segja svo langt að neita að lýsa
söguþræðinum í leikskrá eins og hefð var fyrir og
er enn, því áhorfendur áttu að skilja framvindu
og boðskap verksins eingöngu með því að horfa á
Sjálfstæði
Transaquania - Into the Air eftir Ernu Ómarsdóttir
samrunieða
Árin 2009 og 2010 voru gjöful ár í íslenska dansheiminum. Auk hefðbundinna
sýninga Íslenska dansflokksins og danshöfundasmiðju flokksins var Reykjavík
dansfestival á sínum stað í september bæði árin og ýmsir sjálfstætt starfandi
danshópar létu ljós sitt skína. Sýningarnar sem fram voru bornar voru mjög
fjölbreyttar í efni og framsetningu og athyglisvert að sjá hvað dansinn sem
listgrein hefur þanið út mörk sín hvað listræna framsetningu varðar. Fyrir
utan hreyfinguna var talað mál, tónlistarflutningur og leikrænir tilburðir
áberandi sem og frumleiki í sviðsmynd og búningum.