Hvöt - 30.04.1949, Blaðsíða 24

n
HVÖT
liarðast niður á æskulýðnum. Það er
eins og alls staðar sé fæti brugðið
fyrir eðlilega þróun liins unga
manns og' ungu lconu, — og ekki
bætir liin botnlausa ringulreið um-
heimsins úr skák.
Gamla kynslóðin, sem senn er nú
hnigin til lnoldar, hefur sagt við
okkur: Þú mátt ekki drekka, og þú
mátt ekki reykja, það liefur illar af-
leiðingar, bæði fyrir þig sjálfan og
aðra. — Gott og vel, — en þá vakn-
ar spurningin: Hefur sú kynslóð far-
ið eftir þessum boðorðum, er þar
ekkert ósamræmi milli orða og at-
bafna? Hér er engin ráðgáta við að
glíma, dóni sinn getur eldri kyn-
slóðin ekki umflúið. Hver einasti
þjóðfélagsþegn, sem nokkuð er
kominn til vits og' ára, veit, að einn
drýgsti tekjustofn, sem ríkissjóður
er og hefur verið aðnjótandi nú um
langt skeið, er einmitt sala áfengis
og tóbaks. Þarf þá nokkurn að
undra, þótt fast sé drukkið og tóbak
sé ekki sparað, þegar afkoma þjóð-
félagsins er komin undir viðbaldi
drykkjubols og tóbaksnautnar?
Slíkt öfugmælaástand er nú rikj-
andi á flestum sviðum þjóðlífs okk-
ar, að allt virðist miða að þvi, að
varla verði gómi stutt á nokkurn
heiðarlegan blett. Þetta á sinn
drjúga þátt í því kæruleysi og liug'-
sjónadeyfð, sem orðið hefur á und-
anförnum árum hinnar aðfluttu
stundarvelmegunar.
Áfengisneyzla liefur lika farið ört
vaxandi, svo að nú er þörf skjótra
úrræða. Ekki er ráð, nema í tíma
sé tekið.
Skýrslur segja, að árið 1944 bafi
áfengismagnið á hvern íslending
verið iy2 lítri af 100% áfengi, en
1947 er það komið upp i 2V2 lítra.
Við gátum einu sinni hælt okkur af
því, að við drykkjum minnst allra
Norðurlandabúa; lítið fer nú að
verða úr því hrósunarefni. Þessar
tölur vitna vissulega gegn okkur og
gegn velferð alþjóðar.
Margoft hefur verið sýnt fram á,
bve skaðleg áhrif áfengisneyzla hef-
ur á manninn, bæði andlega og lík-
amlega, hvernig hún dregur smám
saman úr heilbrigði og þrótti og
hvernig hún lamar siðferðisþrek og
kæfir löngun mannsins til lieil-
brigðra aðgerða og athafna. Allt
þetta liefur verið sýnt fram á og
sannað með ljósum rökum og skýr-
um, svo að öllum sæmilega vitiborn-
um mönnum ætti að vera ljóst, hvers
konar bölvaldur áfengið er. Og svo
stöndum við frammi fyrir þeirri öm-
urlegu staðreynd, að þrátt fyrir alla
vitneskju um skaðsemi áfengis og tó-
baks er aldrei gróðavænlegra en ein-
mitt nú að verzla með þessi eiturlyf,
aldrei hafa jafnmargar milljónir olt-
ið inn í ríkiskassann vegna áfengis-
sölu og einmitt á þvi herrans ári
1948. Áhrif þeirrar miklu áfengis-
neyzlu, sem þjóðin hefur leiðzt út
í, kunna að verða okkur alvarlegur
vegtálmi, þegar fram líða stundir.
Þau hljóta að setja mark sitt á stór-
an hluta hinnar uppvaxandi kyn-
slóðar. Ekki er gott að segja, hversu
djúpstæð og' langvarandi þau áhrif
verða, þegar öll kurl koma til graf-
ar. Það undur hefur svo gerzt bjá
okkur, að eldri kynslóðin hefur yf-
irleitt verið samdóma í áliti sínu á