Hvöt - 30.04.1949, Blaðsíða 55

Hvöt - 30.04.1949, Blaðsíða 55
H V ö T 53 /. A. Æ>.: Hienningarplágan mikla Þcssi gagnmerka l)ók fjallar um tvær meginplágur mannlegs lífs. Hún varpar skæru ljósi á þann hel- veg spiltra lifnaðarhátta, sem ráð- vilt mannkyn reikar nú um. Bókin, Menningarplágan mikla, er bjartur kyndill ])ess ódauðlega sann- leika, sem leitast við að beina mann- kyninu inn á braut bjartara og betra lífs. Meginhluti bókarinnar fjallar um tóbaksnautnina, þessa seigdrepandi plágu, sem hneppt hefur mikinn hluta mannkynsins í þrældóm. — Snemma í bókinni er fjallað um hinn djöfullega töframátt tóbaksins. Reykingar voru í upphafi helgi- athöfn lijá fornþjóðum. Ilmandi jurtum var brennt i reykelsiskerun- um. Það þótti þægilegt að anda að sér ilmi logandi jurta. Imrfæddir menn í Vesturálfu notuðu tóbaks- jurtina i þessu skyni „Altariseldar bins nýja heims voru annars eðlis.“ Jurtir nýja heimsins gáfu frá sér deyfandi reyk. Hinir frumstæðu íbúar Vesturheims töldu tóbaksjurt- ina hafa lækningamátt og guðlegt eðli og nefndu hana því „Jurtina helgu“, „eina af ástgjöfum guðanna“. „Jurtin helga“ breiddist út, „með hraða vindsins“. Deyfiáhrif tóbaks- ins tóku mannskepnuna heljartökum. Það stoðaði lítið, þótt háleitir hugsuðir vöruðu við hinum „ó- þekktu“ eiginleikum tóbaksins, nautn ])ess breiddist óðfluga út. Menn neyttu tóhaksins í því augnamiði að firra sig áhyggjum og þjáningum, „menn ljúga sig frá þjáningunni“, sem er óhjákvæmileg til verndar heilbrigðu lífi, að dómi höfundar. „I tóbakinu býr gleymskan“, sögðu menn. Hin sálfræðilega orsök skýtur upp kollinum. Tóhakssvíman sló striki yfir slæma atburði liðins tíma, meðan hennar gætti. Þegar áhrif hennar fjöruðu út, sóttu skuggar fortíðarinnar á að nýju, og aftur var gri])ið til tóbaksins. Þannig gekk koll af kolli, unz mannkindin lá hundflöt og fjötruð á altari „Jurtar- innar hclgu“. Bókin varpar skæru Ijósi á upp- runa og orsakir reykinganna. Það er einnig rætt mjög ýtarlega um af- leiðingar nautnarinnar: „Lífsloginn ósar“. Líf reykingamannsins leikur á bláþræði, þótt hann haldi sig fil- hraustan. Hann vaknar einn góðan veðurdag með lungnaberkla cða ann- an lungnasjúkdóm, en af þeim er heil hersing. Hann hefur áður cn varir fengið krahbamein í vélindi, munn, lungu eða tungu. Og ])á er of seint að iðrast. Hinn eyðandi efni tó- baksreyksins, einkum tóbakstjaran, hafa unnið skemmdarstarf sitt árum saman í skjóli fávizku, þekkingar- leysis og þverlyndis.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60

x

Hvöt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Hvöt
https://timarit.is/publication/1472

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.