Hvöt - 30.04.1949, Blaðsíða 56
54
H V ö T
Það er vel trúlegt, að höfundur
þessarar ritgerðar verði af sumum
uefndur „ofstækisfullur postuli“, en
það er ekki líklegt, að niðurstöður
lians verði hraktar með rökum. Þekk-
ingin er grundvöllur hans. Flestir
menn vita, að ])að er skaðlegt að
reykja. Eftir að hafa lesið Menning-
arpláguna miklu, vita þeir, að það
er seinvirk, en örugg sjálfsmorðstil-
raun.
En vesalings „horno sapiens“ er
þrár. Hann lætur ekki ætíð skiptast
við rök meðbræðranna. Hann vill
vera „frjáls“, gera það, sem hon-
um gott þykir, reykja, drekka, éta
sér til óbóta, ef honum sýnist. Þessi
frelsisgrilla gerir hann að þræli,
skapar honum helvíti á jörðu, steyp-
ir honum niður í djúp þjáninga og
dauða. Bók þessi er þróttmikil rödd
um hið ógurlega brot mannkyns-
ins gegn lögmálum lífsins og tak-
rnarki þess.
Mannkynið hefur slitið tengslin
við uppruna sinn. „Þjáningum þess
mun ekki linna, fyrr en það hefur
aftur hnýtt þessi tengsl, en þá munu
allir sjúkdómar hverfa, eins og nátt-
myrkur fyrir rísandi sól“.
Síðari hluti bókarinnar er í-itgerð
eftir svissneskan lækni og vísinda-
mann, dr. Ed. Bertholet, og nefnist
hún: „Áhrif áfengis á líffæri manns-
ins og andlega hæfileika hans“.
Nútímamaðurinn hefnr komizt
langt í þeirri list að eyðileggja sig
fyrir aldur fram. Hann sækist eftir
fleiri lystisemdum efnisheimsins en
tóbaki. Honum ])ykir sopinn góður.
Allir eru sammála um, að of-
drykkjan sé böl. En, hvað um hina
svo nefndu „hófdrykkju“? Er hún
skaðlítil, jafnvel meinlaus cða góðra
gjalda verð. Þessari spurningu er
svarað mjög rækilega í ritgerðinni.
Engin hófdrykkja er hættulaus eða
skaðlaus og því síður góðra gjalda
verð. Jafnvel minnstu skammtar af
áfegni draga úr hæfni manna til
andlegra og líkamlegra starfa. Þessu
til sönmmuar birtir læknirinn niður-
stöður fjölda vísindamanna og sér-
fræðinga.
Hver er meginorsök hinna tíðu
járnbrautarslysa ?
Svarið við þessari spurningu kem-
ur í síðasta hluta ritgerðarinnar.
Það er byggt á mörgum og mjög
nákvæmum rannsóknum: „Flest
stærri járnbrautarslys eiga rót sína
að rekja, beint eða óbeint, til hinna
afdrifaríku áhrifa áfengis“. Margir
ölkærir menn halda því fram, að á-
fengi sé skaðlítið heilsu manna og
benda í þessu sambandi á fílhrausta
öldunga, sem svolgrað hafa áfcngi
alla sína hundstíð.
Um þetta atriði segir læknirinn:
„Það er ekki úr vegi að svara hér
einni athugasemd, sem við bindindis-
menn fáum oft að heyra; okkur er
borið það á brýn, að við gerum
of mikið úr þeim hættum, sem
heilsu okkar og langlífi stafi af á-
fengisnautn. Og til sönnunar máli
sínu benda andstæðingar okkar á
menn, sem virðast halda fullri heilsu,
þrátt fyrir ofneyzlu léttra eða
sterkx-a áfengra di’ykkja. En venju-
lega láist þeim, og það ekki að á-
stæðulausu, að fræða okkur um
heilsufar afkomenda þessara
drykkjumanna, sem voi'u svo hi’aust-