Fjölrit RALA - 10.05.1988, Blaðsíða 82

78
Kvnbætur beleiurta (RL 447)
Áslaug Helgadóttir
Kynbætur á belgjurtum eru hafnar aftur eftir nokkuð langt hlé hjá stofnuninni.
Kynbætur á íslenskum hvítsmára eru komnar nokkuð á veg. Á undanfðmum árum hefur
verið safnað tæplega 400 arfgerðum af íslenskum hvítsmára víðs vegar um landið.
Arfgerðum þessum hefur verið plantað út í svörð og á grundvelli mælinga og athugana hafa
25 arfgerðir verið valdar í frærækt. Reiknað er með að fræ verði ræktað annaðhvort í
Danmörku eða Noregi.
íslensku rauðsmárafræi hefur verið safnað á Sámsstöðum á undanfðrnum árum. Að
Sámsstöðum kom rauðsmárinn að öllum líkindum frá Akureyri. Fræ hefur verið sent til
fjölgunar til Danmerkur en það hefur lítinn árangur borið enn sem komið er. Einnig hefur
verið lögð út stofnaprófun í rauðsmára á Sámsstöðum í tengslum við Nordgrasverkefnið (RL
355). Þar eru bornir saman 9 stofnar sem flestir eru af norðlægum uppruna.
Tilraunareitir hafa einungis verið slegnir einu sinni, sumarið 1987, en niðurstöður sem þar
fengust lofa mjög góðu (38. tafla).
38. tafla. Heildaruppskera, þe. hkg/ha, og hlutdeild rauðsmára í uppskerunni í
stofnaprófun með rauðsmára á Sámsstððum 1987.
Stofn 1. sláttur Hey % 2. sláttur Hey % Samtals
Jo 0187 45,8 57 20,4 92 66,2
Á 82225 42,9 47 20,5 92 63,4
N 80303 35,2 45 19,9 92 55,1
Frida 22,7 23 8,7 85 31,4
Björn 34,9 44 25,5 93 60,4
Bjursele 44,3 56 13,1 92 57,3
Vágoy E2 42,6 52 17,7 86 60,3
Vá 092001 49,2 65 18,4 88 67,6
Pradi 34,7 48 15,3 89 50,0
Hvítsmári i blöndu með vmsum teeundum (RL 448)
Áslaug Helgadóttir
Áhugi á ræktun belgjurta á norðurslóðum hefur farið vaxandi á undanfðrnum árum,
bæði hérlendis og í norðurhéruðum Norðurlandanna. Hvítsmári gæti hentað vel í beitartún
fyrir mjólkurkýr og gæti, ef vel væri á málum haldið, lækkað tilkostnað við
mjólkurframleiðslu. í túnum vex hvítsmári alltaf í blöndu með grasi og erlendis er
langalgengast að sá vallarrýgresi eða hávingli með honum. Hvorug þessara tegunda hentar
hérlendis. Því er brýnt að finna heppilega svarðarnauta fyrir hvítsmára hér og einnig er
nauðsynlegt að kanna hvers konar beitarmeðferð hentar smáranum best. í þessu skyni var
lögð út tilraun á Korpu vorið 1986. Þar var hvítsmárastofninum Undrom frá Norður-
Svíþjóð sáð í blöndu með Leik og 0305 túnvingli, Lavang og Fylkingu vallarsvéifgrasi og
Leikvin túnvingli. Sláttutímameðferð er þrenns konar; sláttur á þriggja vikna fresti allt
sumarið, tíður sláttur snemmsumars og hvíld síðsumars, og hvíld snemmsumars en tíður
sláttur síðsumars. Einungis eru komnar eins árs niðurstöður úr tilrauninni en þær benda