Fjölrit RALA - 10.05.1988, Blaðsíða 95
91
Garðvrkia
Garðrækt
ÓIi Valur Hansson
Að því er lýtur að garðrækt hefur starfsemin verið í svipuðum farvegi og áður,
undanfarin 3 ár. Fyrst og fremst hefur verið unnið að tilraunaverkefnum á Korpu en sá
þáttur er samt takmarkaður, enda er ábyrgðarmaður starfsins aðeins í fjórðungsstarfi,
ráðinn frá ári til árs. Verkefnin hafa aðallega verið tvíþætt, annars vegar á sviði
matjurta og hins vegar á vettvangi berjagróðurs. Árið 1986 var bætt við nýju viðfangsefni,
þ.e. fjölgun og uppeldi á ýmsum gróðursýnishornum úr Álaskasöfnuninni árið 1985.
Matiurtir
Aðalviðfangsefnin hafa fyrst og fremst verið í tengslum við blómkál og hvítkál, eins
og fram hefur komið í árlegu yfirliti yfir jarðræktartilraunir. Einnig hefur verið fengist
við frærækt af stofni Kálfafellsgulrófu. Þetta er fast verkefni sem beinist að því að
viðhalda stofninum og eins til þess að geta látið af hendi fræ til ræktunar á neyslufræi
sem fengist er við erlendis. Er það ræktað á nokkurra ára fresti. Fyrir utan
Kálfafellsrófu hefur stofnuninni smám saman áskotnast 10 aðrir heimastofnar. Gerð hefur
verið úttekt á þeim í þeim tilgangi að kanna skyldleika þeirra. Eins hefur vottur
fræmæðra verið ræktaður því full ástæða þykir að reyna að varðveita þessa stofna. í
blómkáli og hvítkáli hefur verið fengist við samanburð á afbrigðum og á tímabilinu hefur
verið í athugun um hálfur annar tugur nýlegra afbrigða af hvorri tegund fyrir sig. Eins
hefur verið gerður samanburður á sprettuhraða og uppskeru toppkálsafbrigða og
sumarhvítkáls.
Tilraunir voru í gangi í tvö sumur þar sem athugað var mismunandi vaxtarrými á
blómkáli og hvítkáli. Niðurstöður sýndu að þéttasta gróðursetningin (833 pl/100m2) skilaði
mestri uppskeru, bæði í blómkáli og hvítkáli. í tvö sumur var einnig fengist við að
kanna vöxt og uppskeru blómkáls og hvítkáls á svörtu plasti og án plasts. Uppskeran
reyndist þó lakari á plastinu og plöntur voru mun kvillasælli.
Á tímabilinu var einnig lokið tveggja sumra tilraun sem beindist að því að athuga
áhrif mismunandi pottastærða á vöxt og uppskeru blómkáls og hvítkáls. Niðurstöður leiddu
greinilega í ljós að uppskeruauki er umtalsverður séu plöntur aldar upp í stærri ílátum en
almennt er fengist við (hólfaðir bakkar, ca 5 x 5 cm göt). Hins vegar hefur það
töluverðan kostnaðarauka í för með sér. Sá þáttur hefur þó ekki verið reiknaður út.
Fengist var einnig við tveggja sumra sáðtímaathugun á hausthvítkáli, sem alið var
upp í 12 cm, til að kanna áhrif sáðtíma á sprettuhraða og uppskeru. Ekki virðist það skila
áberandi ávinningi að sá og ala upp í fyrra lagi, eins og búist hafði verið við. Kálið
skilaði uppskeru frekar seint en hún reyndist í alla staði mjög viðunandi. Reynd voru
þrjú afbrigði.
Sitthvað fleira hefur verið fengist örlítið við, eins og að hylja rófur, kál og rauðrófu
með akryldúk um stund strax eftir gróðursetningu. Ljóst er að slíkt flýtir verulega fyrir
vexti og uppskeru. Nákvæmt mat var þó ekki framkvæmt í umræddum athugunum.
Rabarbaraafbrigði hafa einnig verið í athugun en uppskera þeirra hefur þó ekki verið
metin um langt skeið, fyrr en sumarið 1987. Þá var einnig athugað þurrefnismagn, en
afbrigði og stofnar eru 21 að fjölda, þar af eru 7 fengnir frá ýmsum stöðum hér á landi.
Beriaeróður
Ýmis jarðarberjaafbrigði hafa verið til samanburðar í plastskýli á Korpu um þó
nokkurt skeið og gerðar við og við uppskerumælingar á þeim. Þeim athugunum er nú lokið
að sinni. Endrum og eins hafa verið látnar af hendi plöntur þegar falast hefur verið eftir.
I heild hefur þannig verið um töluverðan plöntufjölda að ræða sem þannig hefur verið
dreift á undanförnum 3 árum. Athugun á berjarunnum hefur einnig verið haldið áfram, en